Kinh Mân Côi

Bản mẫu:Chuỗi Mân Côi

Kinh Mân Côi là một phương thức cầu nguyện rất quan trọng trong Giáo hội Công giáo Rôma. Nó bao gồm một chuỗi hạt và các lời kinh theo một mẫu cụ thể. Trong khi thực hành, các tín hữu có thể đọc to, đọc thầm hoặc suy niệm theo trình tự: một Kinh Lạy Cha (Pater noster), tiếp theo là mười Kinh Kính Mừng (Ave Maria) và kết thúc với một Kinh Sáng Danh (Gloria Patri). Mỗi chuỗi như vậy được gọi là một 'mầu nhiệm Mân Côi' (suy niệm), bao gồm một bộ mười kinh hoặc chục kinh. Các tín hữu Công giáo cũng thường đọc một lời nguyện Fátima sau mỗi chục kinh. Một 'mầu nhiệm' còn được gọi là một 'sự', tương ứng với một sự kiện trong cuộc đời Chúa Giêsu và Mẹ Maria theo Tân Ước. Vào thế kỷ 16, Giáo hoàng Piô V đã thiết lập 15 mầu nhiệm Mân Côi tiêu chuẩn dựa trên truyền thống, chia thành ba nhóm: mầu nhiệm năm Sự vui (Mysteria Gaudiosa), mầu nhiệm năm Sự thương (Mysteria Dolorosa) và mầu nhiệm năm Sự mừng (Mysteria Gloriosa). Đến năm 2002, Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã thêm năm mầu nhiệm mới gọi là mầu nhiệm năm Sự sáng (Mysteria Luminosa). Hiện nay, Kinh Mân Côi có tổng cộng 20 mầu nhiệm, được suy niệm vào các ngày cố định trong tuần: mầu nhiệm năm Sự vui vào thứ Hai và thứ Bảy, mầu nhiệm năm Sự sáng vào thứ Năm, mầu nhiệm năm Sự thương vào thứ Ba và thứ Sáu, mầu nhiệm năm Sự mừng vào thứ Tư và Chủ nhật.

Hơn 400 năm qua, nhiều vị giáo hoàng đã khuyến khích việc đọc kinh Mân Côi như một phần của việc tôn kính Đức Trinh nữ Maria trong Giáo hội Công giáo, tập trung vào việc suy niệm cuộc đời của Chúa Giêsu. Thông qua Kinh Mân Côi, Giáo hội nhấn mạnh vào việc 'tham gia vào cuộc đời Đức Mẹ, với trọng tâm là Chúa Kitô' và chủ đề 'tiếp cận Chúa Kitô qua Mẹ Maria' thuộc Thánh Mẫu học.

Tên gọi

Nguồn gốc từ tiếng Latinh: rosarium, có nghĩa là 'vườn hoa hồng'. Trong tiếng Việt, Kinh Mân Côi còn được biết đến với các tên khác như: Văn Côi, Môi Côi, Môi Khôi, Mai Khôi...

Cách lần chuỗi Mân Côi

Cấu trúc cơ bản

Cấu trúc của Kinh Mân Côi thường được thực hiện theo các bước sau:

• Khởi đầu bằng việc làm dấu Thánh Giá và đọc Kinh Tin Kính theo các Tông đồ hoặc Kinh Tin Kính Nicea-Constantinople dùng trong Thánh lễ
• Hạt lớn đầu tiên: đọc Kinh Lạy Cha
• Ba hạt nhỏ tiếp theo, với ý nguyện củng cố ba đức tin, cậy, mến: mỗi hạt đọc một Kinh Kính Mừng
• Hạt lớn tiếp theo: đọc Kinh Sáng Danh và lời nguyện Fatima: 'Lạy Chúa Giêsu, xin tha tội cho chúng con. Xin cứu chúng con khỏi sa hỏa ngục, xin đem các linh hồn lên thiên đàng, nhất là những linh hồn cần đến sự thương xót của Chúa hơn.'
• Tiếp theo, đọc mầu nhiệm đầu tiên
• Hạt lớn: đọc Kinh Lạy Cha
• Mười hạt nhỏ tiếp theo: đọc 10 Kinh Kính Mừng tương ứng và suy niệm mầu nhiệm
• Đọc Kinh Sáng Danh
• Lời nguyện Fatima: 'Lạy Chúa Giêsu, xin tha tội cho chúng con. Xin cứu chúng con khỏi sa hỏa ngục, xin đem các linh hồn lên thiên đàng, nhất là những linh hồn cần đến sự thương xót của Chúa hơn.'
• Tiếp tục với mầu nhiệm kế tiếp, lặp lại quy trình cho đến khi hoàn tất cả năm mầu nhiệm.
• Kết thúc bằng một Kinh Lạy Nữ Vương, Kinh Trông Cậy và làm dấu Thánh Giá.

Các mầu nhiệm Mân Côi

Năm sự Vui

1. Thứ nhất: Ngắm Thiên thần truyền tin cho Đức Bà chịu thai. Nguyện xin cho chúng con có được sự khiêm nhường.
2. Thứ hai: Ngắm Đức Bà viếng thăm bà thánh Isave. Nguyện xin cho chúng con có lòng yêu thương.
3. Thứ ba: Ngắm Đức Bà sinh Đức Chúa Giêsu nơi hang đá. Nguyện xin cho chúng con có lòng kiên nhẫn.
4. Thứ bốn: Ngắm Đức Bà dâng Đức Chúa Giêsu trong Đền Thánh. Nguyện xin cho chúng con biết vâng lời và chịu đựng.
5. Thứ năm: Ngắm Đức Bà tìm thấy Đức Chúa Giêsu trong Đền Thánh. Nguyện xin cho chúng con giữ được lòng trung thành với Chúa.

Năm sự Sáng

1. Thứ nhất: Ngắm Đức Chúa Giêsu nhận phép rửa tại sông Giođan. Nguyện xin cho chúng con sống xứng đáng là con cái của Chúa.
2. Thứ hai: Ngắm Đức Chúa Giêsu tham dự tiệc cưới tại Cana. Nguyện xin cho chúng con vững tin vào quyền năng của Ngài.
3. Thứ ba: Ngắm Đức Chúa Giêsu rao giảng về Nước Trời và kêu gọi sám hối. Nguyện xin cho chúng con hoán cải và đón nhận Tin Mừng.
4. Thứ tư: Ngắm Đức Chúa Giêsu biến hình trên núi. Nguyện xin cho chúng con biết lắng nghe và thực hành Lời Chúa.
5. Thứ năm: Ngắm Đức Chúa Giêsu thiết lập bí tích Thánh Thể. Nguyện xin cho chúng con luôn kết hợp mật thiết với Chúa Giêsu Thánh Thể.

1. Thứ nhất: Ngắm Đức Chúa Giêsu chịu phép rửa tại sông Giođan. Nguyện xin cho chúng con sống xứng đáng với ơn gọi làm con Thiên Chúa.
2. Thứ hai: Ngắm Đức Chúa Giêsu thực hiện phép lạ tại tiệc cưới Cana. Nguyện xin cho chúng con noi gương Đức Mẹ mà vững tin vào Chúa.
3. Thứ ba: Ngắm Đức Chúa Giêsu rao giảng về Nước Trời và mời gọi sám hối. Nguyện xin cho chúng con tin vào lòng Chúa thương xót và siêng năng lãnh nhận Bí tích Giao Hòa.
4. Thứ tư: Ngắm Đức Chúa Giêsu biến hình trên núi. Nguyện xin cho chúng con được biến đổi nhờ Chúa Thánh Thần.
5. Thứ năm: Ngắm Đức Chúa Giêsu thiết lập bí tích Thánh Thể. Nguyện xin cho chúng con tham dự thánh lễ sốt sắng và rước Mình Máu Thánh Ngài với lòng thành kính.

Năm sự Thương

1. Thứ nhất: Ngắm Đức Chúa Giêsu trong cơn đau buồn, đổ mồ hôi máu. Nguyện xin cho chúng con biết ăn năn và cải thiện đời sống.
2. Thứ hai: Ngắm Đức Chúa Giêsu bị đánh đòn. Nguyện xin cho chúng con biết chấp nhận mọi khổ đau với lòng kiên nhẫn.
3. Thứ ba: Ngắm Đức Chúa Giêsu đội mão gai. Nguyện xin cho chúng con biết chịu đựng mọi sự nhục mạ với tinh thần khiêm hạ.
4. Thứ tư: Ngắm Đức Chúa Giêsu vác thập giá. Nguyện xin cho chúng con vác thập giá của mình theo gương Chúa.
5. Thứ năm: Ngắm Đức Chúa Giêsu chịu chết trên thập giá. Nguyện xin cho chúng con biết đóng đinh những ham muốn xác thịt của mình vào thập giá của Chúa.

Năm sự Mừng

1. Thứ nhất: Ngắm Đức Chúa Giêsu sống lại từ cõi chết. Nguyện xin cho chúng con được sống lại thật trong linh hồn.
2. Thứ hai: Ngắm Đức Chúa Giêsu lên trời. Nguyện xin cho chúng con biết hướng lòng về những điều trên trời.
3. Thứ ba: Ngắm Đức Chúa Thánh Thần hiện xuống. Nguyện xin cho chúng con được tràn đầy mọi ơn của Chúa Thánh Thần.
4. Thứ tư: Ngắm Đức Chúa Trời đưa Đức Mẹ lên trời. Nguyện xin cho chúng con có được cái chết bình an trong tay Đức Mẹ.
5. Thứ năm: Ngắm Đức Chúa Trời tôn vinh Đức Mẹ trên trời. Nguyện xin Đức Mẹ cầu bầu cho chúng con được thưởng cùng Đức Mẹ trên Thiên đàng.

Lịch nguyện các mầu nhiệm

Vai trò

Kinh Mân Côi luôn gắn bó với các phương thức tôn kính Đức Mẹ Maria, được nhiều Giáo hoàng khuyến khích thực hành, đặc biệt là Giáo hoàng Lêô XIII. Ông được biết đến như 'Giáo hoàng của Kinh Mân Côi' khi ngài ban phép lành và làm cho kinh này trở nên phổ biến với danh xưng Rất Thánh Mân Côi. Nhờ vào hiệu quả của Kinh Mân Côi và sự can thiệp của Đức Mẹ qua lời kinh này, Giáo hoàng Piô V đã đưa vào Lịch phụng vụ Công giáo danh xưng Lễ Đức Mẹ Mân Côi, được tổ chức vào ngày 7 tháng 10 hàng năm.

Lịch sử

Lịch sử Kinh Mân Côi chứa nhiều chi tiết thú vị. Theo truyền thuyết, Giáo hội tin rằng Mẹ Maria đã trao Kinh Mân Côi cho Thánh Đa Minh vào năm 1214 tại nhà thờ Prouille gần Toulouse ở miền nam nước Pháp. Tuy nhiên, việc cầu nguyện bằng tràng hạt đã có từ rất lâu. Trong những thế kỷ đầu của Kitô giáo, các tu sĩ sống trong sa mạc Ai Cập thường sử dụng hạt cây hoặc sỏi nhỏ để đếm số lần đọc Kinh Lạy Cha. Dựa trên mức độ sùng đạo, họ quyết định số lượng kinh sẽ đọc trong ngày và cho vào túi, sau khi đọc xong một kinh thì bỏ một hạt. Vào thời Trung Cổ, các tu sĩ thường đọc 150 bài Thánh Vịnh mỗi ngày trong giờ Kinh Phụng vụ. Những người không biết đọc viết tiếng Latinh đã thay thế bằng 150 Kinh Lạy Cha và sử dụng các hạt gỗ xâu vào nhau để đếm số kinh. Sau đó, Kinh Kính Mừng cũng được thêm vào. Vào thế kỷ thứ 7, với sự phát triển của việc sùng kính Maria, giáo dân bắt đầu đọc 150 Kinh Kính Mừng thay vì Kinh Lạy Cha, và gọi đó là 'sách Thánh Vịnh của Đức Mẹ'.

Vào thế kỷ 13, Thánh Đa Minh được giao nhiệm vụ chống lại sự lan rộng của lạc giáo Albigens. Theo truyền thuyết, vào năm 1213, Trinh nữ Maria đã hiện ra và chỉ dẫn ông phải sử dụng hai phương tiện là giảng dạy và cầu nguyện bằng Kinh Mân Côi để chiến thắng. Từ năm 1410 đến 1439, một thầy tu tên là Dominique ở Köln, Đức, đã đề xuất một hình thức mới với chỉ 50 Kinh Kính Mừng, mỗi kinh kèm theo một đoạn suy niệm Phúc Âm. Ý tưởng này nhanh chóng lan rộng và phát triển mạnh mẽ. Từ thế kỷ 16 đến đầu thế kỷ 20, cấu trúc của Kinh Mân Côi vẫn cơ bản không thay đổi với 15 'mầu nhiệm' chia thành ba nhóm. Vào thế kỷ 20, Kinh cầu Fatima được thêm vào phần sau mỗi 'mầu nhiệm'. Đến năm 2002, Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã bổ sung Mầu nhiệm năm Sự sáng, đánh dấu sự thay đổi lớn sau năm thế kỷ.

Trong nghệ thuật Thánh Mẫu

Kể từ thế kỷ 16, tràng hạt Mân Côi đã trở thành một phần quan trọng trong nghệ thuật Thánh Mẫu Công giáo. Một ví dụ nổi bật là bức tranh sơn dầu 'Madonna of the Rosary' của Caravaggio được trưng bày tại Vienna. Dưới đây là một số hình ảnh khác về tràng hạt Mân Côi trong nghệ thuật.

Từ thế kỷ 16, tràng hạt Mân Côi dần trở thành một yếu tố quan trọng trong nghệ thuật Thánh Mẫu Công giáo. Một ví dụ đáng chú ý là bức tranh sơn dầu 'Đức Mẹ Mân Côi' của Caravaggio, hiện được trưng bày tại Viên. Dưới đây là một số tác phẩm khác liên quan đến tràng hạt Mân Côi.

• Áo Đức Bà
• Bí mật của Kinh Mân Côi
• Dây cầu nguyện
• Đàng Thánh Giá
• Kinh Truyền Tin
• Thánh Mẫu học Công giáo
• Các văn kiện giáo hoàng
  • Ingruentium malorum (Giáo hoàng Piô XII)
  • Rosarium Virginis Mariae (Giáo hoàng Gioan Phaolô II)

Chú giải