Tại Olympic Paris 2024, những chiếc kính ngắm có thiết kế như trong các bộ phim khoa học viễn tưởng đã trở thành phụ kiện phổ biến đối với các VĐV bắn súng.
Hiện tại, bắn súng là một trong những môn thể thao Olympic được chú ý nhiều nhất trên mạng xã hội, nhờ vào phong cách và sự cuốn hút của các VĐV tham gia. Đặc biệt là Kim Ye-ji, 'nữ idol' mới nổi, với phong thái được so sánh như bước ra từ một bộ phim hành động.

Cư dân mạng đang phát cuồng vì phong cách như sát thủ Hollywood của Kim Ye-ji (Hàn Quốc). (Ảnh: BBC Sports)
Trang phục, dáng đứng, và vẻ mặt lạnh lùng của cô khi giành huy chương vàng đã thu hút sự chú ý đặc biệt. Một phụ kiện nổi bật mà ai cũng phải để ý là chiếc kính kỳ lạ mà cô đang đeo. Phụ kiện này cũng được xạ thủ Trịnh Thu Vinh của đoàn Việt Nam sử dụng, và hình ảnh dấu hằn trên mặt do kính của cô cũng gây sự chú ý.

Nữ xạ thủ Trịnh Thu Vinh với chiếc kính ngắm của mình.
Ngược lại, 'ông chú' 51 tuổi người Thổ Nhĩ Kỳ, Yusuf Dikec, lại gây ấn tượng với vẻ ngoài giản dị, hoàn toàn khác biệt với Kim Ye-ji. Ông đút tay vào túi quần, đeo kính chỉnh khúc xạ bình thường mà vẫn xuất sắc giành huy chương bạc ở nội dung 10 m súng ngắn hơi. Cư dân mạng khen ngợi xạ thủ này vì thành tích xuất sắc dù không sử dụng kính ngắm đặc biệt. Vậy kính ngắm của các VĐV bắn súng có điều gì đặc biệt?

Xạ thủ Yusuf, được cư dân mạng gọi là 'ông chú', đang gây bão vì khả năng thi đấu xuất sắc mà không cần kính ngắm. (Ảnh: X)
Dù có vẻ ngoài phức tạp, chiếc kính ngắm này thực chất bao gồm 3 phần cơ bản: thấu kính, mống mắt cơ học và tấm che được gắn trước một bên mắt. Thấu kính giúp xạ thủ tập trung vào điểm ngắm và căn chỉnh với mục tiêu.
VĐV súng ngắn hơi của Đội tuyển Hoa Kỳ, Lexi Lagan, cho biết: 'Chúng tôi thường cần một tấm chắn ở một bên, và bên kia có thể là tròng kính theo toa hoặc tròng kính màu, tùy thuộc vào điều kiện khi bắn.'
Thấu kính không làm cho mục tiêu trở nên rõ hơn hay phóng đại, mà chỉ giúp mắt xạ thủ 'khóa nét' vào điểm ngắm, giống như cách hoạt động của một chiếc máy ảnh.
Trong quá trình 'khóa nét' vào điểm ngắm, mục tiêu có thể bị mờ do nằm ngoài vùng lấy nét của mắt. Để giữ cho mục tiêu sắc nét, mống mắt cơ học được sử dụng.
Mống mắt cơ học hoạt động tương tự như lá khẩu trên ống kính máy ảnh: khi càng khép lại, độ sâu trường ảnh càng lớn và vùng nét càng rộng, giúp mục tiêu trở nên rõ hơn. Nó cũng kiểm soát lượng ánh sáng vào mắt và giảm lóa từ môi trường ánh sáng của trường bắn.
Tròng đen của mắt người cũng có chức năng như 'lá khẩu' tự nhiên để điều chỉnh kích thước của đồng tử và lượng ánh sáng vào mắt. Khi đồng tử nhỏ lại, vùng nét của trường nhìn trở nên rộng hơn. Ví dụ, nếu bạn bị cận hoặc lão, việc nheo mắt để giảm lượng ánh sáng đi vào đồng tử sẽ giúp các vật ở xa hoặc gần trở nên rõ hơn.

Mống mắt cơ học này thực hiện chức năng điều chỉnh độ sâu trường ảnh tương tự như cách mà lá khẩu trong ống kính máy ảnh hoạt động.
Miếng che thì không phức tạp như hai bộ phận kia. So với mống mắt cơ học, nó có vai trò đơn giản hơn nhiều, như Lagan giải thích, và được sử dụng để che chắn tầm nhìn từ mắt còn lại thay vì phải nhắm mắt suốt thời gian thi, điều này giúp giảm mỏi mắt.
Tóm lại, thiết bị này không phải là một công cụ điện tử tinh vi mà chỉ là một công cụ quang học đơn giản về nguyên lý. Nó không giúp xạ thủ nâng cao trình độ từ kém thành giỏi mà chỉ hỗ trợ quá trình ngắm bắn. Bên cạnh việc ngắm chính xác, các kỹ năng như canh thời gian, nhịp thở, giữ thăng bằng và sự vững tay cũng quan trọng không kém. Tại các giải đấu cao cấp như Olympic, một lợi thế nhỏ như 1% đôi khi có thể tạo ra sự khác biệt lớn.