Buzz
Khác với năm trước, sự sôi động của ngày Lễ độc thân vào ngày 11/11 không còn rõ ràng. Tình hình kinh tế khó khăn đang ảnh hưởng đến xu hướng mua sắm của người tiêu dùng.
Quý IV hàng năm luôn là thời điểm sôi động của thị trường thương mại điện tử (TMĐT) trong nước. Với hàng loạt sự kiện như ngày 10/10, 11/11, 12/12 hay Black Friday, đây là thời kỳ các sàn TMĐT chi tiêu mạnh mẽ nhất để kích cầu vào cuối năm.
Kết thúc đợt khuyến mại 11/11 năm ngoái, Shopee đã bán ra hơn 2 tỷ sản phẩm, phá kỷ lục năm 2020. Số lượng người dùng truy cập vào nền tảng cũng tăng gấp 5,5 lần so với ngày bình thường.
Nhiều doanh nghiệp địa phương đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ, với số đơn hàng tăng lên hàng chục lần so với lần đầu tham gia vào ngày mua sắm này.
Lazada, đối thủ của Shopee, cũng ghi nhận doanh thu và số lượng đơn hàng trên toàn bộ sàn tăng gấp đôi so với năm 2020. Số lượng thương hiệu và nhà cung cấp tham gia cũng tăng gấp 1,5 lần.
Tiki đánh giá rằng sự kiện 11/11 năm trước đã là chương trình thành công nhất từ trước đến nay. Doanh số bán hàng trên nền tảng đã tăng gấp 9 lần, và lượng khách hàng cũng tăng gấp đôi so với ngày thường.
Tuy nhiên, mùa mua sắm năm nay có thể sẽ khác. Trong bối cảnh kinh tế trong và ngoài nước liên tục biến động xấu, người tiêu dùng có xu hướng cân nhắc kỹ lưỡng hơn trước khi quyết định chi tiêu.
Áp lực đồng tiền
Trà My, 25 tuổi, nhân viên văn phòng tại Hà Nội, đặt ra hai mục tiêu trong đợt khuyến mãi Lễ độc thân ngày 11/11 sắp tới: tính toán và hạn chế chi tiêu. Tình hình giá cả và chi phí sinh hoạt tăng cao gần đây khiến My không thể mua sắm như trước.
Ngoài ra, My cũng phải đối mặt với hàng loạt khoản chi dịp cuối năm và gần Tết, tạo áp lực lên túi tiền.
“Năm ngoái, tôi mua những gì thích mà không suy nghĩ nhiều. Nay phải lên danh sách, ưu tiên mua những thứ cần thiết trước”, My chia sẻ.
Danh sách mua sắm của My hiện được chia thành 3 nhóm: những mặt hàng cần mua, những món cần săn sale, những thứ chưa cần thiết và những mặt hàng không nên mua.
Thực tế cho thấy, các đợt sale trên sàn TMĐT đã trở nên quá phổ biến. Bên cạnh các sự kiện lớn, các chương trình ưu đãi trong tháng cũng làm giảm sự háo hức của người tiêu dùng.
Bảo Anh, 23 tuổi, một nhân viên ngân hàng ở Hà Nội, quyết định “thắt lưng buộc bụng” và ngưng mua sắm đến cuối năm. Thời gian trước đây, cô thường chi khoảng 3-5 triệu đồng cho mỗi đợt sale.
Mặc dù tài chính ổn định, nhưng tình hình kinh doanh không như ý khiến Bảo Anh phải cắt giảm chi tiêu, bao gồm mua sắm trên sàn TMĐT.
“Tôi chỉ mua những thứ thực sự cần và cố gắng tránh thẻ tín dụng để tránh nợ xấu. Với tình hình dự báo khó khăn, tôi cần phải chuẩn bị cho mọi tình huống”, Bảo Anh chia sẻ.
Việc săn sale không còn thu hút
Ngoài áp lực về kinh tế, việc săn sale cũng khiến người tiêu dùng mất đi sự hứng thú. Một số người đã từ bỏ thói quen săn sale vì cảm thấy mệt mỏi với việc thức đêm để tranh giành mã giảm giá.
Theo Quang Bách, 26 tuổi, làm công việc truyền thông tại Hà Nội, việc phải thức đêm để săn mã giảm giá đôi khi mang lại sự bực tức cho người dùng. Anh chia sẻ rằng một số nguyên nhân chính là do sự không minh bạch từ phía người bán hàng.
“Rất khó để tìm mã giảm giá. Một lần, tôi đã kiếm được mã và cố gắng hoàn thành đơn hàng nhưng lại bị hủy mà không rõ lý do. Khi hỏi, shop không trả lời. Sau đó, tôi đã quyết định từ bỏ việc săn sale và chọn mua hàng trên các gian hàng uy tín để tránh rủi ro”, Bách nói.
Mùa mua sắm cuối năm cũng là thời điểm mà các shop thường áp dụng nhiều chiêu trò để hút khách. Một trong những chiêu trò phổ biến là đưa sản phẩm phụ vào sản phẩm chính để tạo cảm giác hấp dẫn cho khách hàng.
Theo ghi nhận của Zing, một trong những vấn đề được người dùng phản ánh nhiều nhất là tình trạng giảm giá không đáng kể sau khi sale. Nhiều shop tăng giá trước khi sale rồi lại giảm giá để tạo cảm giác sợ lỡ cơ hội mua hàng.
Mua sắm cuối năm không chỉ là cơ hội để mua sắm mà còn là thời điểm mà người tiêu dùng cần phải cẩn trọng hơn để tránh bị lừa dối bởi những chiêu trò quảng cáo không minh bạch.
Ngoài ra, hàng giả, hàng nhái trên các sàn TMĐT vẫn phổ biến. Dù có chính sách chống hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc, nhưng đa số các sàn vẫn chấp nhận tồn tại tình trạng này do khó kiểm soát và chỉ có thể giảm nhẹ tình trạng này bằng các biện pháp ngắn hạn.
“Ví dụ, 3 trong số 4 sàn TMĐT lớn nhất Việt Nam (Lazada, Shopee, Sendo) hoạt động theo mô hình C2C, không yêu cầu người bán phải đăng ký kinh doanh, có giấy tờ chứng nhận sở hữu trí tuệ, hoặc đăng ký thương hiệu”, chuyên gia TMĐT Đặng Đăng Trường nhận định.
Điều này có nghĩa là các sàn chấp nhận sự không minh bạch từ người bán. Tiki là trường hợp ngoại lệ yêu cầu người bán cung cấp đầy đủ giấy tờ trước khi mở gian hàng.
Theo Bộ Công Thương, trong năm 2021, đã phát hiện hơn 3.000 trường hợp kinh doanh hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ qua TMĐT. Dự đoán trong 2-3 năm tới, tỷ lệ gian lận trên TMĐT có thể chiếm 50-60% tổng hình thức gian lận thương mại.
