Giải Kinh tế và pháp luật 11 Bài 9 trang 54, 55, 56, 57, 58, 59 hỗ trợ học sinh lớp 11 hiểu rõ ý nghĩa của tính công bằng của công dân trước pháp luật đối với cuộc sống và xã hội. Cung cấp tài liệu gợi ý, so sánh kết quả làm bài, rèn luyện kiến thức.
Thực hành Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 Bài 9
Câu hỏi 1
Bạn đồng ý hoặc không đồng ý với những quan điểm nào sau đây? Tại sao?
a. Bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ của tất cả công dân, không phân biệt tuổi tác.
b. Tất cả công dân khi đủ điều kiện theo quy định của luật pháp đều được phép kinh doanh.
c. Trẻ em không có trách nhiệm bảo vệ môi trường.
d. Mỗi người sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh khác nhau nên không thể đều đặn với nhau.
Gợi ý cho câu trả lời
d. Mỗi người sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh khác nhau nên không thể bình đẳng với nhau.
- Ý kiến a. Đồng ý. Hiến pháp năm 2013 của Việt Nam quy định rằng: “Bảo vệ Tổ quốc là trách nhiệm và quyền lợi cao quý của mỗi công dân” (Khoản 1 Điều 45).
- Ý kiến b. Đồng ý. Hiến pháp năm 2013 của Việt Nam nói rõ: “Không có sự phân biệt đối xử trong mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa” (Khoản 2 Điều 16) và “Mọi người được tự do kinh doanh trong những ngành nghề không bị hạn chế bởi pháp luật” (Điều 33).
- Ý kiến c. Không đồng ý. Vì: bảo vệ môi trường là quyền và nghĩa vụ của tất cả công dân, điều này đã được quy định trong Hiến pháp và luật pháp (Điều 43 Hiến pháp năm 2013 nói rõ: “Mọi người có quyền được sống trong môi trường sạch sẽ và có trách nhiệm bảo vệ môi trường”).
- Ý kiến d. Không đồng ý. Vì: Mọi công dân không phân biệt giới tính, dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo, thành phần, địa vị xã hội, độ tuổi,… nếu đủ các điều kiện theo quy định của Hiến pháp, pháp luật thì đều bình đẳng với nhau; không ai bị phân biệt đối xử trong việc hưởng quyền, thực hiện nghĩa vụ công dân và phải chịu trách nhiệm pháp lý khi vi phạm pháp luật.
Câu hỏi 2
Em hãy đánh giá hành động của các cá nhân sau:
a. Anh M đã đủ 18 tuổi nhưng cán bộ xã T đã không cho anh được ghi tên vào danh sách cử tri để tham gia bầu cử với lý do anh không đọc viết tiếng Việt thành thạo.
(1) Hành động của cán bộ xã T có tuân thủ hay vi phạm quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật? Tại sao?
(2) Trong trường hợp này, anh M phải thực hiện những gì để bảo vệ quyền bình đẳng của mình?
b. Anh V, người sinh sống tại tỉnh A, đã mở xưởng sản xuất gốm sứ tại tỉnh B, góp phần giúp đỡ người dân địa phương thoát nghèo. Hành động này có phải là thực hiện quyền bình đẳng trong kinh tế không? Tại sao?
Việc anh V mở xưởng sản xuất tại tỉnh B có phải là thực hiện quyền bình đẳng của công dân trong lĩnh vực kinh tế không? Vì sao?
c. G và N, hai người cùng tốt nghiệp trung học, đã đạt được bằng cấp từ Trường Đại học B và làm việc tại cùng một nhà máy sau những năm học tập nỗ lực. Họ thực hiện quyền bình đẳng trong lĩnh vực giáo dục và văn hoá như thế nào?
(1) G và N đã thực hiện quyền bình đẳng trong lĩnh vực giáo dục và văn hoá như thế nào?
(2) Hành động của G và N làm việc cùng nhau tại Nhà máy X có phản ánh sự bình đẳng của công dân không? Tại sao?
d. Bà U kinh doanh hàng điện máy, ông Y kinh doanh vật liệu xây dựng. Cả hai đều vi phạm luật thuế và bị cơ quan có thẩm quyền truy thu thuế và xử phạt theo quy định của pháp luật.
Việc cơ quan có thẩm quyền truy thu thuế và xử phạt bà U và ông Y có thể hiện sự bình đẳng về nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý của công dân trước pháp luật không? Tại sao?
Gợi ý cho câu trả lời
Trả lời câu hỏi về trường hợp a.
- Yêu cầu số 1: Hành động của cán bộ xã T vi phạm quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật. Vì: theo quy định tại Điều 27 Hiến pháp 2013 của Việt Nam: công dân từ 18 tuổi trở lên có quyền bỏ phiếu.
- Yêu cầu số 2: Để thực hiện quyền bình đẳng của mình, anh M nên giải thích cho cán bộ xã T hiểu 2 vấn đề sau:
+ Vấn đề 1: Quy định về quyền bình đẳng của công dân trong việc bỏ phiếu cho Đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp theo Hiến pháp và pháp luật.
+ Vấn đề 2: Quy định tại Khoản 4 Điều 13 Nghị định số 54/2018/NĐ-CP của Chính phủ: “Trường hợp cử tri không biết chữ hoặc không biết tiếng Việt, cử tri là người khuyết tật không tự viết và ký tên vào Phiếu bỏ phiếu thì được nhờ người trong gia đình hoặc người thân viết hộ.
=> Từ đó, anh M yêu cầu cán bộ xã T ghi tên mình vào danh sách cử tri.
♦ Trả lời câu hỏi về tình huống b.
- Hành động của anh V mở xưởng sản xuất tại tỉnh B là thực hiện quyền bình đẳng của công dân trong lĩnh vực kinh tế.
- Vì: Hiến pháp năm 2013 của Việt Nam rõ ràng: “Không có sự phân biệt đối xử trong cuộc sống chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội” (Khoản 2 Điều 16) và “Mọi người được tự do kinh doanh trong những lĩnh vực không bị cấm bởi pháp luật” (Điều 33).
♦ Trả lời câu hỏi về tình huống c.
- Yêu cầu số 1: Quyền bình đẳng trong lĩnh vực văn hoá, giáo dục của G và N được thể hiện qua việc: G và N đều có quyền: đăng ký tham gia tuyển sinh, học tập và lựa chọn chương trình đào tạo (chính quy/ vừa học vừa làm)… theo nhu cầu của mình.
- Yêu cầu số 2: Hành động của G và N cùng làm việc tại Nhà máy X đã minh chứng cho sự bình đẳng của công dân. Vì: Hiến pháp năm 2013 nêu rõ:
+ “Không có sự phân biệt đối xử trong cuộc sống chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội” (Khoản 2 Điều 16)
+ “Công dân được tự do làm việc, chọn nghề nghiệp, công việc và nơi làm việc” (Khoản 1 Điều 35).
♦ Trả lời câu hỏi về tình huống d.
- Việc cơ quan có thẩm quyền truy thu thuế và xử phạt hành chính đối với bà U và ông Y đã chứng minh sự bình đẳng về nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý của công dân trước pháp luật không.
- Vì: mọi công dân vi phạm pháp luật đều phải chịu trách nhiệm về hành vi phạm tội của mình và bị xử lý theo quy định của pháp luật, không phân biệt người đó có chức vụ, quyền lợi, địa vị xã hội... hay là một công dân thông thường; không phân biệt giới tính, tôn giáo...
Câu hỏi số 3
Em hãy xử lý các tình huống dưới đây:
a. Từ khi được bổ nhiệm làm Giám đốc công ty và có thu nhập cao, bố của T yêu cầu mẹ của T dừng công việc giảng dạy tại trường trung học phổ thông và ở nhà để chăm sóc gia đình. Mẹ của T không đồng ý.
(1) Theo quan điểm của em, yêu cầu của bố T có vi phạm quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật không? Tại sao?
(2) Theo quan điểm của em, để đảm bảo sự bình đẳng về trách nhiệm trong gia đình, bố của T cần phải làm gì?
(3) Nếu là T, em sẽ giải thích cho bố như thế nào?
b. Nhà P có hai anh em. P đang theo học Trường Đại học G (đúng với mong muốn của mình), trong khi em gái của P muốn học Trường Đại học Thể dục — Thể thao vì đam mê đá bóng, nhưng bố mẹ P không đồng ý và yêu cầu em phải thi vào Trường Đại học Sư phạm để tiếp tục truyền thống của gia đình.
(1) Theo em, bố mẹ P đã vi phạm quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật không? Tại sao?
(2) Nếu là P hoặc em gái của P, em sẽ giải thích với bố mẹ như thế nào?
Gợi ý đáp án
♦ Trả lời câu hỏi tình huống a:
- Yêu cầu số 1: Yêu cầu của bố T là vi phạm quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật. Vì: Hiến pháp năm 2013 nêu rõ:
+ “Không ai bị phân biệt đối xử trong đời sống chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội” (Khoản 2 Điều 16)
+ “Công dân có quyền làm việc, lựa chọn nghề nghiệp, việc làm và nơi làm việc” (Khoản 1 Điều 35).
- Yêu cầu số 2: Để đảm bảo sự công bằng trong nhiệm vụ gia đình, bố T cần:
+ Thảo luận và tôn trọng quyết định của mẹ T về công việc, nơi làm việc…
+ Yêu thương, trung thành, tôn trọng, quan tâm, chăm sóc, hỗ trợ các thành viên trong gia đình.
+ Cùng chia sẻ, hỗ trợ mẹ T thực hiện các nhiệm vụ gia đình.
- Yêu cầu số 3 (tham khảo): Nếu là T, em sẽ giải thích với bố rằng:
“Việc tự do trong lựa chọn nghề nghiệp và nơi làm việc của mỗi công dân đã được quy định rõ trong Hiến pháp và pháp luật. Vì vậy, việc bố yêu cầu mẹ phải nghỉ việc ở trường để chăm sóc gia đình là không hợp lý và không tuân thủ pháp luật. Bố không nên làm như vậy.”
Bên cạnh vấn đề về pháp luật, con cho rằng: đối với ai, gia đình luôn đặc biệt quan trọng; tuy nhiên, công việc cũng là một phần không thể thiếu trong cuộc sống. Đối với mẹ, công việc giảng dạy không chỉ thể hiện niềm đam mê và vị trí xã hội mà còn giúp gia đình có thêm thu nhập. Qua nhiều năm, mẹ đã tốt trong việc quản lý thời gian để vừa chăm sóc gia đình vừa hoàn thành công việc giảng dạy. Vì thế, con tin rằng bố sẽ lắng nghe, hiểu và tôn trọng quyết định của mẹ.”
♦ Trả lời câu hỏi tình huống b:
- Yêu cầu số 1: Bố mẹ P đã vi phạm quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật, vì: đã ép buộc em gái P phải đăng ký thi vào trường ĐHSP Hà Nội mặc dù em ấy không mong muốn.
- Yêu cầu số 2: Nếu là P hoặc em gái P, em sẽ giải thích với bố mẹ rằng:
+ Việc tự do trong việc lựa chọn nghề nghiệp của công dân đã được quy định rõ trong Hiến pháp và pháp luật. Vì thế, hành động của bố mẹ ép em gái học trường ĐHSP Hà Nội là vi phạm pháp luật. Bố mẹ không nên làm như vậy.
+ Ngoài ra, nếu học không theo đuổi đúng đam mê và sở thích thì cũng sẽ thiếu động lực để cố gắng và khó có thể đạt được kết quả cao.
Câu hỏi 4
Hãy chia sẻ những hành động mà em và gia đình đã thực hiện để tuân thủ các quy định về quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật.
Gợi ý đáp án
- Các hoạt động thực hiện các quy định về quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật bao gồm:
+ Tham gia đăng ký và thực hiện nghĩa vụ quân sự khi đến tuổi quy định.
+ Đóng thuế đúng hạn và tuân thủ nghĩa vụ bảo vệ môi trường.
+ Tham gia bầu cử Đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân theo quy định của luật pháp.
+ Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật quy định.
+ ...
Sử dụng Tài liệu Giáo dục Kinh tế và Luật học 11 Bài 9
Câu hỏi: Hãy cùng các bạn trong nhóm xây dựng và thực hiện một kịch bản với nội dung phản ánh các vấn đề sau:
- Tôn trọng và bảo vệ quyền bình đẳng trong việc học tập và vui chơi của trẻ em.
- Không phân biệt đối xử với người nghèo và người khuyết tật.
Đề Xuất Giải Đáp
(*) Tìm Hiểu Tiểu Luận: HÃY CHO CON ĐƯỢC ĐẾN TRƯỜNG!
Người Dẫn Chuyện (dẫn Dắt): Kính thưa quý Thầy Cô và các bạn thân mến!
“Trẻ con giống như búp trên cành - Biết ăn, ngủ, biết học hành là ngoan”… Các bộ Hiến Pháp trong lịch sử Việt Nam đều ghi nhận quyền học là một trong những quyền cơ bản của công dân nói chung và trẻ con nói riêng. Gần đây, Đảng và Nhà nước chúng ta đã thực hiện nhiều chính sách pháp luật ưu đãi trong lĩnh vực giáo dục để mọi người đều được công bằng trong giáo dục, học tập, để phát triển toàn diện và khai thác tốt nhất tiềm năng của mình; trẻ con có cơ hội phát triển tài năng, năng khiếu, sáng tạo...
Tuy nhiên, hiện nay, ở một số khu vực, đặc biệt là ở vùng nông thôn hoặc vùng miền núi, biên giới, hải đảo, khu vực kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn, lạc hậu, có nhiều trẻ con không được đi học, không được đến trường. Có nhiều nguyên nhân về mặt khách quan hoặc chủ quan dẫn đến điều đó, trong đó, nhiều em phải bỏ học do hoàn cảnh khó khăn, đói nghèo.
Để đảm bảo quyền học của tất cả trẻ em, cần có sự hợp tác của phụ huynh, gia đình, trường học và cộng đồng. Bằng cách quan tâm và tạo điều kiện cho trẻ em được học, chúng ta sẽ đóng góp vào việc nâng cao tri thức dân chúng, từ đó xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ, một đất nước văn minh, hiện đại, tích hợp và phát triển...
Tiểu kịch “Hãy để con đến trường” dưới đây là một câu chuyện về điều này.
I. Giới Thiệu Nhân Vật:
- Ông Bảo
- Bà Trà (vợ ông Bảo)
- Ông Tuấn (bạn thân của ông Bảo)
- Thầy cô chủ nhiệm
II. Nội dung tiểu phẩm:
Cảnh 1. Tại quán rượu xóm
Ông Bảo và ông Tuấn, hai đồng bạn từ thời học trò, ngồi tại quán rượu xóm, thưởng thức rượu và trò chuyện về cuộc sống gia đình và con cái của họ.
Ông Bảo: Tôi và ông đã có mối 'duyên' đặc biệt, từng tròn trở đều kết thúc bằng việc nói về những vấn đề quan trọng, không ai có thể tránh khỏi những suy tư về tương lai khiến người ta lo lắng khi già đi...
Ông Bách: Vậy còn kế hoạch đẻ thêm của ông sao? Tôi đã đề ra mục tiêu cho vợ tôi, cô ấy sẽ phải sinh được một đứa con trai để có người ủng hộ khi tuổi già, cho dù đó là đứa thứ 5 hoặc thứ 10 cũng không thành vấn đề.
Ông Bảo: Vợ ông còn trẻ, còn nhiều cơ hội sinh nở, trong khi vợ tôi thì... Tôi định đưa chúng đi làm, tự kiếm sống cho mình để nhẹ gánh trách nhiệm gia đình.
Ông Bách: À, con gái của ông Hằng đã lớn rồi phải không? Ông nên cho con học ít và tập trung vào việc làm, vì sau này nếu con không lấy chồng, việc học nhiều liệu có đáng bao nhiêu công sức bỏ ra không? Ví dụ, con gái nhà tôi nay đã 11 tuổi và đã làm được rất nhiều việc. Từ khi dịch Covid bùng phát vào đầu năm nay, tôi đã cho con nghỉ học để đi làm việc giúp bác bán đồ ăn. Mỗi tháng, con kiếm được một khoản tiền đáng kể. Nhờ việc làm, tôi mới có tiền uống rượu...
Ông Bảo (tâm đắc): Đúng vậy, ông có một phương pháp tuyệt vời. Tôi sẽ học theo cách của ông để con gái tôi cũng có thể đi làm như con gái ông. Ông có thể giúp tôi không?
Trên đường trở về nhà, ông Bảo cầm chai rượu, bước đi lung lay. Trên đường, ông lẩm bẩm và hát mấy bài nhạc. “Rượu làm từ gạo ra. Ta đây, uống rượu cũng là ăn cơm…”. Khi đến nhà, trong tình trạng say sưa, ông đã gọi con mình: “Con Hằng ơi, con ơi! Ra đây ngay, ba bảo”.
Bà Trà (đang bận rộn trong bếp, thấy chồng say về, bà chạy ra đón và dẫn vào nhà. Sau đó, bà buồn bã, phàn nàn): “Ôi trời ơi! Ông đi đâu mà giờ mới về? Lại còn say sưa như thế này nữa, thật là đau lòng, ngày nào cũng vậy”…
Ông Bảo điều bước lung lay, mặc kệ vợ đang dẫn mình vào nhà.
Ông Bảo: Không học hành gì cả! Vợ và con, đều biến mất như bản dựng, rồi lại bay đi…!
Bà Trà: Con nào cũng là con, nhưng nuôi dạy tốt hơn là sinh nhiều, và phải dành thời gian chăm sóc con cái, dạy dỗ họ trở thành người tốt!
Bà Trà dẫn ông vào nhà, ông Bảo ngã ngủ vì say. Bà thở dài rồi rời đi.
Cảnh 2. Tại nhà ông Bảo
Sáng hôm sau, ông Bảo và bà Trà ngồi bên bàn uống nước trò chuyện trong khi Hằng đọc sách ở hiên nhà.
Ông Bảo (nói với vợ): Tôi suy nghĩ rồi, nhà mình khó khăn, đông con, và con Hằng cũng đã lớn. Nếu nó tiếp tục đi học, không biết nó sẽ nuôi bản thân bằng cách nào. Nhà có 6 miệng ăn, mà không phải là ít đâu.
(Dừng lại một lát, ông nhìn ra cửa và nói tiếp): Hôm qua, tôi nghe ông Bách nói, con gái út của ông ấy ít tuổi hơn Hằng nhà tôi nhưng đã kiếm được tiền, và không phải là ít đâu, thậm chí là triệu đồng. Ông ấy còn đề xuất, nếu tôi đồng ý, ông sẽ giới thiệu cho Hằng đi làm việc ở quán của người nhà ông ấy ở thành phố. Đi làm, Hằng không chỉ có thêm thu nhập cho gia đình mà còn rèn luyện cho tương lai. Con gái đã lớn, cũng cần phải trải qua những khó khăn để trưởng thành, ý bà sao?'
Bà Trà: Nhưng con vẫn còn tuổi đi học. Dù gia đình ta không giàu có nhưng phải đảm bảo cho con có học vấn. Chỉ có kiến thức mới giúp con có một tương lai ổn định, tránh khỏi những khó khăn sau này ông ạ! Hiện nay, con trai và con gái đều quan trọng, không ai là ít quý hơn ai cả.
Hằng ngồi đọc sách, nghe bố mẹ bàn về việc nghỉ học để đi làm, em bước vào nhà, nước mắt tuôn dài. Em ôm vào vai bố nói: “Bố ơi, con muốn đi học. Bố hãy cho con đi học, con sẽ sắp xếp thời gian để học và giúp đỡ bố mẹ”. Quay sang mẹ, Hằng nói: “Mẹ hãy nói với bố cho con đi học, con không muốn từ bỏ học hành”.
Ông Bảo: (Cầm điếu cày, vê thuốc, hút một hơi dài, rồi chỉ tay quyết đoán): Tôi đã quyết định, không có chuyện học hành nữa! Con gái, con học đến đâu cũng không có ích gì. Và mày không thể đi làm và nuôi nhiều em như vậy. Mày ở nhà giúp bố mẹ kiếm tiền, sau đó lấy chồng là xong. Tôi chỉ lo được đến đây thôi.
Bà Trà (ôm con và thuyết phục ông Bảo): Ông ạ! Dù gia đình ta còn khó khăn, nhưng tôi nghĩ vẫn nên để Hằng tiếp tục học. Nếu nó bỏ học, các em khác cũng sẽ làm vậy. Sự nghèo khổ sẽ mãi ám ảnh. Tôi sẽ cố gắng làm thêm, tăng thu nhập để giúp đỡ các con. Và Hằng cũng phải cố gắng học để làm bố mẹ hạnh phúc...
Ông Bảo: Tôi đã quyết rồi. Bà đừng nói nữa. Ở làng này, đứa con gái nào lớn mà không phải đi làm. Không cần phải có học vấn gì đâu, vẫn có thể làm người thành công. Và với cố gắng học, cũng không chắc có việc làm được.
Bà Trà: Ông ơi, ông lại nói như vậy rồi, thực sự, người lớn thì phải đi làm. Nhưng để có một công việc tốt, thu nhập ổn định, thì học vẫn là cần thiết. Ông hãy nhìn xem, ngày nay, cuộc sống ở làng quê cũng đã thay đổi rất nhiều, không giống như trước. Chẳng hạn như cô Loan, cô Huệ, con gái của cô giáo Hồng ở đầu làng, dù bố cô ấy thường xuyên công tác xa, nhưng cả hai chị em đều học giỏi, tốt nghiệp đại học. Sau khi học xong, họ tự tìm cách tuyển dụng và có công việc, không phải chi trả bất kỳ chi phí nào. Hơn nữa, họ còn được hưởng chính sách thu hút của thành phố nữa.
Ông Bảo: Bà mơ mộng quá, tôi đã quyết không thay đổi. Từ mai, Hằng sẽ nghỉ học để làm việc ở nhà hàng của người thân trong gia đình ông Bách, tôi đã sắp xếp rồi. Nếu làm ngược ý tôi thì đừng trách!
Nói xong, ông đứng dậy rời đi ra ngoài. Hằng ôm mẹ khóc đầy nước mắt. Bà Trà ôm con vào lòng với nỗi buồn, tuyệt vọng, mắt rưng rưng hai hàng nước mắt.
Cảnh 3. Tại nhà ông Bảo
Sau một vài ngày không thấy Hằng đến trường, cô giáo chủ nhiệm đã điều tra và biết được nguyên nhân của câu chuyện. Cùng với Ban đại diện phụ huynh học sinh, cô đã đến thăm nhà Hằng.
Tại nhà Hằng, cô giáo đến, gõ cửa và ông Bảo mở cửa.
Cô giáo: Chào bác, tôi là giáo viên chủ nhiệm của Hằng. Thấy Hằng không đi học mấy ngày, nên hôm nay tôi đến đây thăm và tìm hiểu lý do.
Lúc đó Hằng về, mệt mỏi, thấy cô giáo, chào rồi vội vàng đi về phía mẹ.
Ông Bảo (đứng lên, nói gắt): Cô hiểu rõ tình hình của gia đình tôi không? Tôi là bố nó, có trách nhiệm lo cho con. Nhà tôi nghèo, không đủ tiền nuôi 6 con ăn học nên tôi cho nó nghỉ. Thế thôi! Cô không cần phải khuyên bảo tôi về việc học hành của con. Tôi tự giải quyết được việc này.
Cô giáo: Vâng, bác cứ bình tĩnh. Việc Hằng đi học rất quan trọng, không phải như bác nghĩ đâu ạ!
Ông Bảo: Tôi đã nói việc nhà tôi tôi lo, không cần cô quan tâm.
Cô giáo: Tôi hiểu hoàn cảnh kinh tế của gia đình bác khó khăn nên bác mới phải cho con nghỉ học. Chắc bác cũng đau lòng lắm. Làm cha mẹ, ai cũng muốn con cái học giỏi, sau này có việc làm ổn định, nhưng...
Ông Bảo: Thôi, cô không cần phải giải thích. Tôi đã quyết, Hằng sẽ không đi học nữa. Nó phải đi làm. Không thể nuôi bò cô mãi được, lớn lên chứ còn bé gì. Và ngoài ra, học rồi cũng không đảm bảo làm nên gì, nó không phải cô đâu.
Hằng ngồi im lặng nghe bố mẹ và cô giáo nói chuyện. Mẹ Hằng đến rót nước mời cô giáo và nhẹ nhàng nói với chồng: Ông ơi, cô giáo nói đúng đấy!
Ông Bảo: (giọng nghiêm túc): Bà không nên 'tát nước theo mưa'. Quyết định của tôi là không thay đổi, hai mẹ con cứ tiếp tục như vậy. Tuy rằng tôi rất hoan nghênh sự quan tâm của cô đối với cháu, nhưng bây giờ thì xin cô về đi.
Cô giáo đưa Hằng ra giữa nhà và nhìn bố mẹ Hằng nói giọng nghiêm nghị:
Cô giáo: Các bác nhìn đây, Hằng mới chỉ 12, 13 tuổi, cái tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới”, tuổi của trẻ phải được học hành, vui chơi... Việc bác buộc Hằng bỏ học sớm và đi làm là vi phạm về quyền và nghĩa vụ của trẻ em đó.
Ông Bảo: Cái gì? Trẻ em mà cũng có quyền nữa à? Quyền là ở tôi. Không có pháp luật gì cả cô nghe chưa!
Cô giáo: Thưa bác, Việt Nam là nước thứ hai trên thế giới và là nước đầu tiên của Châu Á đã chấp nhận công ước Liên Hợp Quốc về quyền của trẻ em. Rồi Luật Trẻ em năm 2016 cũng đã quy định rất cụ thể các quyền của trẻ em như quyền được sống, quyền được bảo vệ, quyền được phát triển và quyền được đi học. Không những vậy, pháp luật còn nghiêm cấm các hành vi sử dụng lao động trẻ em, sử dụng trẻ em làm công việc nặng nhọc, nguy hiểm hoặc những công việc khác trái với quy định của pháp luật về lao động, cũng như cản trở việc học tập của trẻ em...
(Dừng lại một chút, cô tiếp tục giải thích):
Đó là quy định của pháp luật, chúng ta cần tuân thủ và thực hiện đúng. Về cuộc sống gia đình, tôi hiểu việc cho cháu nghỉ học là bất đắc dĩ do hoàn cảnh khó khăn. Nhưng bắt cháu bỏ học để làm việc là trái với pháp luật!
Ông Bảo: Quyền là ở tôi! Tôi không quan tâm đến luật lệ. Tôi nghĩ mọi người nên làm việc để kiếm sống, dù là làm gì cũng được, miễn là có thu nhập!
Cô giáo: Tôi hy vọng ông suy nghĩ lại và đồng ý cho Hằng quay lại học. Trẻ em là tương lai của đất nước, họ cần được giáo dục và phát triển. Học là chìa khóa mở cánh cửa cho ước mơ thoát nghèo!
Mẹ Hằng ôm con, nhìn cô giáo rồi nói với chồng:
Bà Trà: Ông ơi! Tôi đồng ý với cô giáo. Cho Hằng đi học lại đi. Tôi sẽ làm thêm để con được học. Cảm ơn cô giáo đã chỉ dạy, chúng tôi hiểu hơn rồi!
Cô giáo: Cuộc đời hai bác đã nặng trĩu sóng gió. Nếu để cháu Hằng bỏ học, tương lai sẽ trở nên u ám. Hãy để cháu được học, đó là bước đầu tiên để mở ra cánh cửa tương lai.
Ông Bảo (cố gắng bào chữa): Tôi chỉ muốn con đi làm để giúp gia đình. Tôi cũng chưa nghĩ xa hơn như cô nghĩ! Mong cô thông cảm.
Cô giáo: Vâng, tôi hiểu hoàn cảnh gia đình bác. Ban đại diện Hội cha mẹ học sinh sẽ hỗ trợ bác và cháu trong việc học tập. Mong bác cân nhắc cho cháu quay lại trường.
Ông Bảo (Lặng lẽ ngồi, giọng nói êm dịu hơn): Vì gia đình khó khăn, tôi mới đưa ra quyết định đó. Bố thương con lắm.
Hằng (ôm bố, thầm thì): Bố! Con sẽ học tốt và giúp gia đình. Bố cho con đi học lại nhé!
Ông Bảo: Con hãy cố gắng học tốt nhé, để trở thành người có ích. Tôi xin lỗi cô, tôi đã quá nóng nảy. Những lời cô nói khiến tôi nhận ra sai lầm của mình. Mong cô thông cảm và tha thứ cho tôi. Tôi muốn gửi con gái của tôi vào trường và mong cô giáo hỗ trợ cháu quay lại học tập.
Ông Bảo (đến bên vợ): Tôi sẽ cố gắng từ bỏ rượu và làm việc chăm chỉ để kiếm thêm thu nhập cho gia đình và con cái. Bà hãy tha lỗi cho tôi nhé!
Hằng nhìn bố, mẹ với lòng biết ơn. Ngày mai, em sẽ quay lại trường./.