Buzz
Hướng dẫn giải Kinh tế và pháp luật 11 Bài 4 trang 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28 giúp học sinh lớp 11 hiểu rõ hơn về nguyên nhân và hậu quả của thất nghiệp. Đồng thời, cung cấp thêm tài liệu tham khảo, so sánh với kết quả của bản thân, để rèn luyện và củng cố kiến thức.
Khám phá Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 Bài 4
1. Khái niệm về thất nghiệp và các dạng thất nghiệp.
Gợi ý phản hồi
(1) - Trong hộ gia đình của anh M:
+ Anh M và bố của anh đều mong muốn tìm việc làm nhưng chưa tìm thấy cơ hội nào phù hợp.
+ Vợ của anh M tự nguyện không đi làm (hiển nhiên qua việc: cô đã được nhận công việc tạp vụ ở một cơ sở sản xuất kinh doanh, nhưng vì mức lương thấp và không phù hợp với chuyên môn, cô từ chối việc).
(2) - Trong thời kỳ kinh tế suy thoái, các doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất, dẫn đến tình trạng thất nghiệp gia tăng đáng kể trên diện rộng, cả ở cấp địa phương và quốc gia.
- Khi kinh tế bắt đầu phục hồi, các doanh nghiệp mở rộng hoạt động sản xuất, thu hút thêm lao động => số người thất nghiệp giảm dần.
2. Nguyên nhân gây ra tình trạng thất nghiệp
Gợi ý trả lời
(1) - Chị Y mất việc vì: không hài lòng với công việc hiện tại, do nó không phù hợp với sở thích và năng lực của chị.
- Anh T bị thất nghiệp do: vi phạm quy định của công ty nhiều lần, dẫn đến việc bị sa thải.
- Lý do anh X thất nghiệp là vì: doanh nghiệp mà anh đang làm việc đã điều chỉnh hoạt động kinh doanh, thu hẹp quy mô sản xuất.
(2) - Nguyên nhân gây ra tình trạng thất nghiệp của một số sinh viên ngành Dược, Điều dưỡng ở tỉnh N là do: sự không cân bằng giữa cung và cầu trên thị trường lao động. Cụ thể:
+ Số lượng sinh viên tốt nghiệp các ngành Dược, Điều dưỡng ở các trường cao đẳng, trung cấp ở tỉnh N rất lớn mỗi năm, tạo ra một lượng lớn nguồn cung lao động (trong 2 ngành này).
+ Nhu cầu tuyển dụng việc làm trong 2 ngành Dược và Điều dưỡng tại tỉnh N lại rất ít.
=> Dẫn đến tình trạng cung lao động vượt quá nhu cầu, dẫn đến sự thặng dư lao động. Kết quả là một phần sinh viên tốt nghiệp ngành Dược và Điều dưỡng ở tỉnh N không có việc làm sau khi ra trường.
3. Hậu quả của tình trạng thất nghiệp
Câu hỏi: Em hãy đọc thông tin dưới đây để trả lời câu hỏi:
Gợi ý trả lời
- Đối với người lao động: thất nghiệp ảnh hưởng đến thu nhập, gây ra khó khăn trong cuộc sống và ảnh hưởng đến kiến thức chuyên môn, nghề nghiệp của họ.
- Đối với doanh nghiệp: tình trạng thất nghiệp tăng cao dẫn đến giảm nhu cầu xã hội, hàng hóa và dịch vụ không có người tiêu dùng, cơ hội kinh doanh giảm, nhiều doanh nghiệp phải thu hẹp hoạt động sản xuất hoặc đóng cửa.
- Về mặt kinh tế: tình trạng thất nghiệp gia tăng gây lãng phí nguồn lực, đẩy nền kinh tế vào suy thoái, làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế, làm suy giảm ngân sách nhà nước,...
4. Vai trò của Nhà nước trong việc điều tiết và giảm thiểu tình trạng thất nghiệp.
Câu hỏi: Em hãy đọc thông tin và quan sát hình ảnh dưới đây để trả lời câu hỏi:
Gợi ý trả lời
- Để điều tiết và giảm thiểu tình trạng thất nghiệp, Nhà nước đã thực hiện một số biện pháp, như:
+ Tăng cường đầu tư vào đào tạo lao động có trình độ cao, đa dạng hóa các hình thức giáo dục, hỗ trợ cá nhân tự tạo việc làm.
+ Hoàn thiện cơ chế thị trường lao động, tuân thủ đúng pháp luật lao động;
+ Khuyến khích các doanh nghiệp mở rộng quy mô sản xuất, chuyển đổi mô hình sản xuất để tạo ra thêm cơ hội việc làm cho người lao động;
+ Thực hiện các chính sách bảo đảm an sinh xã hội, hỗ trợ doanh nghiệp để giải quyết vấn đề việc làm cho người lao động.
Luyện tập về Kinh tế và Pháp luật 11 - Bài 4
Bài tập 1
Em đồng tình hay không đồng tình với các quan điểm sau đây? Tại sao?
a. Để giải quyết vấn đề việc làm, Nhà nước cần phải tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động tự tạo việc làm.
b. Chính quyền địa phương cần phải chịu trách nhiệm trong việc giải quyết vấn đề việc làm cho người thất nghiệp ở địa phương.
c. Trung tâm dịch vụ việc làm phải có trách nhiệm môi giới, giới thiệu việc làm cho người lao động.
d. Vai trò của người lao động là quan trọng nhất trong việc giải quyết vấn đề thất nghiệp.
Gợi ý đáp án
- Ý kiến a. Không đồng tình, vì: người lao động phải chịu trách nhiệm chính, quan trọng nhất trong việc giải quyết vấn đề việc làm của bản thân. Nhà nước có trách nhiệm hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi để người lao động tự tạo việc làm, thông qua những chính sách phù hợp.
- Ý kiến b. Không đồng tình, vì: người lao động phải chịu trách nhiệm chính, quan trọng nhất trong việc giải quyết vấn đề việc làm của bản thân. Chính quyền địa phương có trách nhiệm hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi để giải quyết việc làm cho người lao động.
- Ý kiến c. Không đồng tình, vì: các trung tâm dịch vụ việc làm chỉ có nhiệm vụ hỗ trợ và giới thiệu việc làm phù hợp hoặc những cơ sở sản xuất, kinh doanh đang có nhu cầu tuyển dụng cho người lao động.
- Ý kiến d. Đồng ý, bởi vì công dân có trách nhiệm với việc làm. Người lao động cần chịu trách nhiệm chính trong việc giải quyết vấn đề việc làm của mình (ví dụ: học tập, rèn luyện để nâng cao kỹ năng, đáp ứng yêu cầu của công việc; lựa chọn công việc phù hợp; tuân thủ nội quy lao động).
Câu hỏi 2
Hãy cho biết những trường hợp sau đây thuộc loại hình thất nghiệp nào:
a. Người không đi làm để tập trung giải quyết việc gia đình.
b. Khi nhà máy chuyển từ sản xuất cơ khí sang tự động hóa, nhiều công nhân trong nhà máy mất việc.
c. Người trở về sau thời gian du học vẫn chưa tìm được việc làm.
Câu hỏi 3
Hãy nhận xét về việc làm của các tổ chức, cá nhân dưới đây:
a. Xã A đã sử dụng ngân sách nhà nước để tổ chức hai khóa học về nghề mây tre đan xuất khẩu nhằm giải quyết việc làm cho người lao động tại địa phương. Tuy nhiên, sau đó, học viên vẫn không có việc làm do không có dự án sản xuất mây tre đan nào được tổ chức tại địa phương.
b. Khi tỉ lệ thất nghiệp tăng, chính quyền xã X đã thăm hỏi từng gia đình để thống kê số người thất nghiệp và tìm giải pháp kiểm soát và kiềm chế thất nghiệp. Tuy nhiên, một số gia đình không hợp tác vì cho rằng Nhà nước không thể giải quyết được vấn đề này.
Áp dụng Kiến thức từ Môn học Kinh tế và Pháp luật 11
Câu hỏi: Em hãy viết bài giới thiệu một ví dụ thành công về việc tạo ra cơ hội việc làm, giải quyết vấn đề thất nghiệp cho cộng đồng lao động tại địa phương.
