Tuy nhiên, việc kết hợp với cặp nhân vật kỳ lạ trong Không Thể Vỡ đã biến Kính
Vì sao lại thú vị? Vì dường như có một phản ứng đáng chú ý từ các nhà làm phim siêu anh hùng với các thông điệp về nhân văn, về hòa bình được áp dụng như một liệu pháp trị liệu tâm lý xã hội. Điều này có thể thấy qua các thông điệp của X-men (biểu hiện qua cuộc chiến giữa loài người và loài dị biệt), của Avengers (qua áp lực giải tán lực lượng siêu anh hùng từ Liên hiệp quốc và các chính phủ), của Assassin’s Creed (qua nỗ lực loại bỏ năng lực ám sát của các sát thủ), của Batman vs Superman (qua việc con người cố buộc tội Superman)... Glass là một tiếp nối mạnh mẽ hơn trong chuỗi thông điệp đó.
Dễ dàng nhận thấy một tổ chức nào đó trong những bộ phim này, ẩn hoặc công khai, có thể truyền đạt một loạt các thông điệp về sự nhân văn và hòa bình, và gán tất cả các biểu hiện dị biệt vào cái ác hoặc cái hoang dại. Họ sử dụng các phương pháp trò chuyện và hiểu biết từ tâm lý trị liệu, nhưng không để thông cảm và chấp nhận mà là dần dần dẫn dắt tâm trí người khác đến sự hoài nghi về khả năng của bản thân. Tổ chức tiêu diệt các khả năng siêu nhiên trong phim Glass cũng được xây dựng theo mô hình đó.
Glass đưa ra mâu thuẫn gay gắt giữa 2 thái cực dị biệt và bình thường hơn so với các phim siêu anh hùng khác, khi siêu anh hùng ở đây là những bệnh nhân tâm thần sở hữu các kỹ năng siêu việt nhờ ám ảnh và tổn thương trong quá khứ, còn nhân vật phản diện lại là một bác sĩ trị liệu tâm lý tin rằng bằng tình yêu thương có thể thuyết phục họ rằng “siêu anh hùng” chỉ là một ảo tưởng do truyện tranh tạo dựng trong tâm trí và được củng cố bởi tổn thương. Glass, kẻ giết người hàng loạt trong Unbreakable, từng bị giữ trong bệnh viện tâm thần, đã âm thầm đạo diễn cuộc giao chiến giữa Beast và David – cuộc đối đầu giữa sự hoang dại và mong muốn bảo vệ, giữa ác và thiện, để thông qua đó mọi siêu năng lực của cả hai được tiết lộ với chính họ và với công chúng.
Khi mọi siêu năng lực được tiết lộ, những “bệnh nhân tâm thần” này chấp nhận bản thân hơn, và hơn bao giờ hết, họ đối mặt với cái chết không hề sợ hãi. Những người thực sự yêu quý họ, những người thực sự chấp nhận họ, không mong muốn thay đổi họ, chứng kiến mọi điều, để rồi nhẹ nhàng nhận biết mọi thực tại trước mắt. Không có kẻ điên và các nhà trị liệu chỉ có những người không thể chấp nhận sự khác biệt. Không có những ảo tưởng về điều phi thường, chỉ có những góc nhìn đối lập về thực tại. Không có sự “bình thường”, “bình thường” chỉ là một ảo tưởng khác của những người muốn loại bỏ sự đặc biệt, sự yếu đuối hoặc sự mạnh mẽ.
Các chuyên gia tâm lý xã hội hiện nay, dường như đang chống lại những nguyên tắc cơ bản của lý thuyết trị liệu tâm lý. Thay vì hiểu biết, họ muốn “chữa trị”, trong đó “chữa trị” là việc loại bỏ mọi điều không bình thường để ép buộc xã hội vào niềm tin về “bình thường” theo quan niệm của đám đông. Điều này tạo ra một truyền thống ràng buộc cá nhân vào cộng đồng, buộc phải tuân thủ các tiêu chuẩn của cộng đồng. Sự khác biệt hoặc sự riêng biệt khỏi cộng đồng sẽ dễ dàng bị coi là một biểu hiện của bệnh tật, trong khi thực tế, sự kỳ thị này lại khiến sự đa dạng gần gũi hơn với cái ác.
Theo tôi, thông điệp của các nhà làm phim siêu anh hùng là một phản ứng với cái thiện vờ vịt đang lan tràn trong xã hội thông qua sự cuồng nộ về hòa bình và mong muốn được “chữa trị”. Cái thiện vờ vịt, bên trong đó chứa đựng ác quỷ thực sự, một ác quỷ có tổ chức, lợi dụng tất cả các giá trị tốt lành để duy trì sự thống trị trên thế giới.
Khi xem Glass, tôi không còn quan tâm đến việc phim hay dở nữa. Tôi quan tâm đến những suy nghĩ mà nó gợi lên trong tôi, những suy nghĩ luôn hiện hữu khi tôi xem các bộ phim siêu anh hùng khác. Có lẽ bởi vì tôi cũng là một kẻ tâm thần chưa bị giam giữ sao?
Hà Thủy Nguyên