Với sự bùng nổ của mạng xã hội, hiện nay cũng xuất hiện một nhóm nghề mới được gọi là KOL (Người Có Ảnh Hưởng).
KOL tạo thu nhập từ sự chú ý trên mạng số, khi có nhiều người theo dõi (follower), lượt thích (like) và bình luận (comment) càng nhiều, tài khoản đó càng có 'ảnh hưởng'.
KOL trong lĩnh vực tiền điện tử: Khi cộng đồng theo dõi trở thành nguồn thanh khoảnThị trường tiền mã hóa cũng có những KOL tồn tại, và thậm chí cách hoạt động của họ có phần khác biệt so với KOL ở các ngành khác. Tuy nhiên, thu nhập của họ cũng dựa trên số lượng người theo dõi và lượng fan.
Và đôi khi, những người theo dõi này không nhận ra rằng, họ đã trở thành 'thanh khoản' của những KOL mà họ ngưỡng mộ từ khi nào không hay...
Trang CoinDesk đã đăng bài viết về tình hình thực tế của KOL và hoạt động tiếp thị trong lĩnh vực tiền mã hóa trong thời gian gần đây.
Nền kinh tế của những KOL
Các KOL đã lan tỏa trên các nền tảng mạng xã hội từ web2 đến web3, hàng ngày chia sẻ thông tin về các cơ hội đầu tư tiềm năng, giới thiệu về các dự án hứa hẹn cho cộng đồng người dùng.
Với tính chất ẩn danh của lĩnh vực, KOL crypto có thể là những tài khoản sử dụng biệt danh, không tiết lộ danh tính trên một số nền tảng như X, trên Telegram. Tuy nhiên, cũng có những tài khoản Youtube đã 'lộ diện' với hàng trăm nghìn người theo dõi.
Tất nhiên, KOL crypto không chỉ kiếm tiền một cách dễ dàng từ một phía. Đối với các dự án crypto, họ cần sự giúp đỡ của KOL để quảng bá, PR, 'shill' cho dự án của họ nhằm tăng cường nhận thức về thương hiệu, tiếp cận đến nhiều người dùng hơn, tạo ra FOMO, và củng cố sự uy tín,...
PR và marketing không còn xa lạ trong thị trường truyền thống. Và cách mà KOL crypto hoạt động hiện nay cũng phản ánh xu hướng từ thị trường tài chính truyền thống. Chẳng hạn, thị trường chứng khoán cũng có rất nhiều KOL, những người được coi là 'nhà đầu tư', 'nhà giao dịch' giàu kinh nghiệm, chia sẻ và phân tích về các cổ phiếu tiềm năng.
Tuy nhiên, có một sự khác biệt chính giữa KOL crypto và KOL trong các ngành khác - đó là họ được dự án ưu đãi mua token với giá tốt hơn đáng kể so với công chúng thông thường.
Thậm chí, mối quan hệ giữa KOL và dự án đã tạo ra một vòng gọi vốn đầu tư được gọi là 'vòng KOL' (KOL round) - tương tự như các vòng gọi vốn seed round, private round nhưng không phải với các quỹ đầu tư mà với những cá nhân có tầm ảnh hưởng.
Nhưng để đổi lại, KOL đó trở thành người quảng bá cho dự án, 'cùng trải qua mọi biến động' trên biểu đồ giá.
Là CEO của Cryptorsy, một công ty marketing đã hỗ trợ nhiều dự án tiếp cận với giới KOL, tôi muốn chia sẻ:
'Khi KOL quảng bá cho token càng nhiều, giá token cũng tăng lên tương ứng. Điều này mang lại lợi ích không chỉ cho dự án mà còn cho biểu đồ giá.'
Trong các chu kỳ trước, KOL thường nhận tiền phí khi quảng bá cho dự án.
Ví dụ, Ben Armstrong (từ kênh Youtube BitBoy Crypto) thu phí quảng cáo từ 2.500 USD đến 40.000 USD tuỳ thuộc vào phương thức. Thông tin này đã gây sốc khi bị 'thám tử onchain' ZachXBT phanh phui vào năm 2022.
Tuy nhiên, trong mùa bão này, thay vì nhận fiat, KOL crypto thích đổi lấy quyền mua token sớm với giá ưu đãi, rồi bán sớm. Hay 'xả' cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Vấn đề khác đến từ chính mạng xã hội, ví dụ như X. Dưới sự ảnh hưởng của Elon Musk, X (Twitter cũ) khuyến khích và thưởng cho các sáng tạo nội dung. Nhưng mô hình này dần biến thành 'farm tương tác', nhiều tài khoản chỉ mua follow, bình luận... để kiếm tiền.
Tình trạng này đã khiến Elon Musk phải đe dọa cấm vĩnh viễn những tài khoản 'farm tương tác'.
Tuy nhiên, chỉ vài tháng trước, Elon Musk cũng khuyến khích người dùng tương tác, đăng bài để kiếm tiền...
Một ví dụ đến từ Humanity Protocol
Gần đây, một dự án sử dụng KOL 'shill lộ liễu' là Humanity Protocol, tự xưng là đối thủ của Worldcoin của Sam Altman.
Theo một bài thuyết trình trước nhà đầu tư, Humanity Protocol tiết lộ đã thu được 1,5 triệu USD từ việc hợp tác giữa nhà đầu tư thiên thần và KOL vào đầu tháng 3.
Theo các nguồn tin từ tờ CoinDesk, dự án đã gửi cho các KOL một tài liệu với tiêu đề 'Cam kết giữa Humanity Protocol và KOL', liệt kê những nhiệm vụ mà KOL cần thực hiện trong 6 tháng:
- like và nhận xét về ba dòng tweet của dự án mỗi tuần,
- viết ba thread giới thiệu về Humanity Protocol,
- tham gia ít nhất một Twitter Space của dự án mỗi tháng,...
Thậm chí, Humanity Protocol còn yêu cầu các KOL mảng trading công khai mua token khi token được phát hành để thể hiện tính chân thực và cam kết với người theo dõi.
Dự án cũng hướng dẫn KOL Youtuber tạo ra 2 video tạo ra sự đồn đoán rằng Humanity Protocol là đối thủ trực tiếp của Worldcoin và dự đoán về airdrop.
Kênh YouTube Altcoin Buzz, với 419.000 người đăng ký, đã đăng video giới thiệu về 'lợi thế cạnh tranh to lớn' của Humanity Protocol so với Worldcoin.
Sau đó, nhân viên của kênh này đã chia sẻ đường link video vào nhóm chung “Humanity Protocol – KOLs” trên Telegram như một bằng chứng hoàn thành công việc được giao.
Nếu không tuân thỏa thỏa thuận, thì:
'Chúng tôi sẽ theo dõi tất cả các hoạt động và sẽ vô hiệu hóa SAFT cũng như hoàn lại tiền cho những KOL không muốn hỗ trợ dự án.'
Altcoin Buzz phủ nhận đã đầu tư vào Humanity Protocol khi CoinDesk liên hệ với họ. Họ cho biết họ tham gia kênh KOL riêng trên Telegram để 'lấy thông tin về dự án'.
Nếu bạn lướt qua tài khoản X, bạn sẽ nhận ra Youtuber Boxmining là một trong số các KOL của dự án khi video của anh ấy đã được 'lăng xê' nhiều lần.
Nghề nghiệp sinh lợi nhất trong lĩnh vực này
'KOL có thể tính phí hàng chục nghìn đô la chỉ với một tweet. Họ có lẽ là một trong những nghề nghiệp sinh lợi nhất trong lĩnh vực tiền mã hóa.'
Đến năm 2024, không chỉ có các ngôi sao cực kỳ nổi tiếng mới tham gia vòng KOL mà những tài khoản chỉ có vài nghìn lượt theo dõi cũng có thể được coi là KOL.
Stacy Muur, một KOL có 46.000 người theo dõi, chia sẻ:
'Thực tế hài hước là 75% các TGE nổi tiếng từ đầu năm đến nay đều có vòng KOL.'
Các vòng KOL đã trở thành một công cụ để các dự án tài trợ cho hoạt động marketing mà không cần trả bất kỳ khoản phí nào. Thay vào đó, họ cung cấp một lượng lớn token với mức giá ưu đãi cho hàng tá người ảnh hưởng để mua token sẽ được phát hành trong tương lai.
Tuy nhiên, khác biệt so với các quỹ đầu tư uy tín chấp nhận lịch trình vesting, khóa token trong một số năm, các KOL thường nhận được một số lượng lớn token vào ngày TGE và thường bán ngay khi token được ra mắt.
Những nhà quản lý cấp cao trong một dự án tiết lộ:
'Xu hướng hiện tại là không ai chấp nhận thời gian vesting lâu hơn 12 tháng. Mọi người đều muốn kiếm tiền nhanh.'
Ví dụ, dự án tập trung vào trí tuệ nhân tạo có tên Creator.Bid mở khóa 23% cho KOL vào ngày 15/5, cũng là thời điểm airdrop cho cộng đồng. Khó tìm lý do khiến những người nổi tiếng này giữ token mà không bán.
Biến người theo dõi thành tài sản thanh khoản
Không rõ nhà đầu tư nhỏ lẻ (những người bị ảnh hưởng) hiểu rõ mối quan hệ tài chính giữa KOL và dự án mà họ đang 'shill' đến mức nào.
Có khi người dùng mua một token của dự án mà người nổi tiếng kêu gọi, vì đơn giản họ yêu thích, tin tưởng vào người đó. Mà không biết rằng KOL được trả tiền để quảng bá.
Các bài đăng của KOL cũng hiếm khi - nếu không nói gần như là không - công khai rằng đây là bài đăng được trả tiền.
Một luật sư khẳng định với tờ CoinDesk rằng việc các KOL không tiết lộ các hợp đồng quảng cáo có thể vi phạm luật bảo vệ người tiêu dùng tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, ngoài lãnh thổ Mỹ, việc áp dụng các quy định này thật khó khăn.
Ariel Givner, một luật sư điều hành của một hãng luật chuyên về tiền mã hóa, đã bày tỏ ý kiến:
“Khi những người có ảnh hưởng không tiết lộ những thỏa thuận như vậy, họ đang lừa dối khán giả. Có rất nhiều nhà đầu tư chỉ dựa vào lời kêu gọi của KOL để đưa ra quyết định tài chính. Vấn đề quan trọng là, nếu bạn nhận được tiền để quảng cáo điều gì đó, bạn PHẢI công khai nó để không lừa dối người tiêu dùng.”
Tuy nhiên, KOL có thể dễ dàng phản bác các luận điểm trên. Họ cho rằng vì hầu hết các dự án tiền mã hóa không coi token là chứng khoán, nên không cần phải tuân thủ các quy định về minh bạch áp dụng cho thị trường chứng khoán.
Chúng ta chỉ thấy KOL bị pháp luật gọi là trong vụ Binance bị CFTC kiện với cáo buộc hỗ trợ bán chứng khoán chưa đăng ký. Đơn kiện này đến từ 3 công dân Mỹ tố giác Binance và một số người nổi tiếng như ngôi sao NBA của Miami Heat, Jimmy Butler, YouTuber Graham Stephan và Ben Armstrong (BitBoy Crypto) vì đã tham gia quảng bá không chính xác gây thiệt hại cho các nhà đầu tư.
Tuy nhiên, các trường hợp như vậy chỉ là hiếm gặp. Không có sự bảo vệ từ pháp luật, không có quy định nghiêm ngặt để trừng phạt, các dự án, quỹ VC và KOL có thể tự do hoạt động, tìm kiếm lợi nhuận từ các nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Một KOL về tiền điện tử đã thậm chí tuyên bố:
'Trong các thỏa thuận như vậy với KOL, dự án và KOL đều hưởng lợi, chỉ có nhà đầu tư chịu thiệt hại.'
Hoặc nói đúng hơn, người theo dõi đã trở thành nguồn thu nhập cho KOL.
Mytour