Giới thiệu về ngày lễ Giỗ tổ Hùng Vương
1.1 Ý nghĩa của ngày lễ Giỗ tổ Hùng Vương
Ngày giỗ tổ Hùng Vương, hay còn gọi là Lễ hội Đền Hùng hoặc Ngày Quốc Giỗ, là dịp quan trọng thể hiện tinh thần 'nhớ nguồn' văn hóa sâu sắc của dân tộc Việt Nam.
Đây là thời khắc để các thế hệ con người Việt tôn vinh công lao của 18 vị vua Hùng, những người đã khai mở, xây dựng và bảo vệ đất nước. Họ là những nhà pioner, đã góp phần tạo ra và bảo tồn Văn Lang - nơi mà chúng ta tự hào gọi là quê hương của cha ông, của chúng ta.
Đặc biệt, Giỗ tổ Hùng Vương không chỉ là dịp để bày tỏ lòng biết ơn, mà còn là thời điểm mọi người cùng nhau ngắm nhìn lại quá khứ lịch sử vang dội của dân tộc, thêm phần tôn trọng và biết ơn sự hy sinh của các thế hệ tiền bối.
Vì thế, Giỗ tổ Hùng Vương không chỉ là dịp để bày tỏ lòng biết ơn, mà còn là cơ hội để củng cố tinh thần yêu nước và tự hào dân tộc, đồng thời giúp mọi người hiểu rõ hơn về nguồn gốc của tổ tiên trong quá khứ.
Lễ Giỗ tổ Hùng Vương là cơ hội để kết nối với truyền thống văn hóa 'nhớ nguồn' tươi đẹp của dân tộc Việt Nam
1.2 Sử Thi của ngày Lễ Tổ Hùng Vương
Trải qua hàng thế kỷ, miền Nam tự hào là vùng đất của 'Loài Rồng Sinh Tử', với truyền thuyết về vua Lạc Long Quân và bà mẹ Âu Cơ. Theo truyền thuyết, thời xa xưa, mẹ Âu Cơ sinh ra một lứa trăm trứng, nở ra trăm người con, cũng là tổ tiên của dân tộc Việt Nam.
Sau này, năm mươi người con theo mẹ lên núi, năm mươi người theo cha xuống biển. Người con trưởng lên ở đất Phong Châu, được tôn làm vua của đất Văn Lang, có hiệu là Hùng Vương. Thời ấy, quan lại được phân thành mười lăm bộ, gồm có tướng và lạc hầu, lạc tướng; con trai của vua là Quan Lang, con gái là Mỵ Nương.
18 đời vua Hùng đã xây dựng nên một đất nước Văn Lang anh hùng, là bậc tiền nhân của nền văn minh Việt Nam kiên cường, không chịu khuất phục trước bất kỳ thế lực ngoại xâm nào.
Vì thế, để ghi nhớ công ơn của các vị vua Hùng đã khai quốc, thời của vua Lê Thánh Tông và vua Lê Kính Tông đã lập đắp tượng đài tại đền Hùng, chọn ngày 11 và 12 tháng Ba âm lịch làm ngày Lễ Tổ Hùng Vương.
Trong thời vua Khải Định triều Nguyễn, ngày Giỗ tổ Hùng Vương đã thay đổi thành ngày mùng 10 tháng Ba âm lịch. Trong công văn ngày 25 tháng 7 của Bộ Lễ gởi đến các quan hàng tỉnh Phú Thọ, đề nghị tổ chức lễ 'quốc tế' vào ngày mùng 10 tháng Ba âm lịch. Nghĩa là, vào ngày này, các quan Phú Thọ phải mặc trang phục trang trọng, sau đó đến đền Hùng để cúng tế đại diện cho triều đình nhà Nguyễn.
Kể từ năm 2007, để tiếp tục truyền thống biết ơn tiền nhân cao quý của dân tộc, mỗi năm vào ngày mùng 10 tháng Ba âm lịch, lễ Giỗ tổ Hùng Vương sẽ được tổ chức tại vùng đất linh thiêng của Việt Trì, Phú Thọ, và được công nhận là Quốc lễ.
Vào ngày 6/12/2012, lễ Giỗ tổ Hùng Vương đã được UNESCO công nhận là 'Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ', trở thành Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, cũng là biểu tượng của truyền thống tôn kính tổ tiên của người Việt.
Giỗ tổ Hùng Vương được coi là cơ hội để thể hiện lòng biết ơn, tôn vinh tinh thần yêu nước và lòng tự hào dân tộc, cũng như giúp mọi người hiểu sâu hơn về nguồn gốc của tổ tiên
Ngày nào trong năm 2024 là Giỗ tổ Hùng Vương?
Lễ Giỗ tổ Hùng Vương năm nay sẽ diễn ra vào ngày 18/4. Đây cũng là dịp kết hợp với Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ, kéo dài từ ngày 9/4 đến hết ngày 18/4.
Dự kiến, dân Phú Thọ sẽ tổ chức lễ và hội với nhiều hoạt động đặc sắc nhằm quảng bá văn hóa và du lịch địa phương.
Phần lễ Giỗ tổ Hùng Vương 2024 sẽ bao gồm các nghi thức như Lễ giỗ Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân và Dâng hương tưởng niệm Tổ Mẫu u Cơ vào ngày 14/4/204 (mùng 6 tháng Ba).
Vào ngày 18/4 (mùng 10 tháng Ba), sẽ có lễ Giỗ tổ Hùng Vương và dâng hoa tại Phù điêu ‘Bác Hồ nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn quân Tiên phong’, cùng Lễ Dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng tại các huyện, thị, thành từ ngày 9 đến 18/4.
Trong lễ kỷ niệm Giỗ tổ Hùng Vương 2024, sắp tới sẽ có nhiều sự kiện nhằm đưa văn hóa Phú Thọ và di sản lịch sử đến gần với mọi người.
Trong thời gian diễn ra lễ hội, địa phương sẽ tổ chức nhiều hoạt động như Hội trại văn hóa và triển lãm, quảng bá sản phẩm; Liên hoan văn nghệ dân gian Phú Thọ; triển lãm hiện vật, di sản văn hóa, tư liệu lịch sử, sách báo, tư liệu hình ảnh; Cuộc thi gói, nấu bánh chưng, giã bánh dày; trình diễn hát Xoan cổ truyền; Cuộc thi Bơi chải, và nhiều hoạt động khác.
Trong năm nay, lễ Giỗ tổ Hùng Vương rơi vào một ngày làm việc trong tuần, do đó, người lao động sẽ được nghỉ 1 ngày, tức là ngày thứ Năm, 18/4/2024.
Các sự kiện và nghi lễ diễn ra trong ngày lễ Giỗ tổ Hùng Vương
2.1 Phần lễ trong ngày kỷ niệm Giỗ tổ Hùng Vương
Sự kiện chính trong ngày lễ Giỗ tổ Hùng Vương sẽ diễn ra tại đền Hùng, bao gồm:
Lễ rước kiệu vua
Đây là một trong hai lễ chính trong dịp Giỗ tổ Hùng Vương. Lễ rước kiệu vua được tổ chức trong không khí trang trọng, linh thiêng, với âm nhạc truyền thống reo rắt. Người chủ tế sẽ đọc lời cầu nguyện trước ngai vàng của vua Hùng, sau mỗi lời đọc sẽ có tiếng trống và chiêng vang lên.
Tiếp theo, đoàn tế sẽ tiến về phía trước, thực hiện nghi thức bái lạy và bắt đầu lễ rước kiệu vua. Đoàn rước kiệu sẽ sử dụng kiệu sơn vàng lấp lánh, cùng với cờ hoa và ô lọng trang trí. Người tham gia đoàn rước sẽ mặc trang phục truyền thống, xuất phát từ chân núi, đi qua các đền thờ và kết thúc tại đền Thượng.
Đoàn rước kiệu vua sẽ đi qua các đền thờ, sau đó kết thúc tại đền Thượng
Đoàn rước sẽ có cờ, lồng, kiệu hoa, và người dân mặc trang phục truyền thống
Kiệu vua sẽ được thỉnh đi từ chân núi, và bắt đầu phần lễ tại đền Thượng
Lễ dâng hương
Sau khi đoàn kiệu vua đến đền Thượng, mọi người sẽ cùng nhau thắp hương. Theo quan niệm của người Việt, từng phần đất, gốc cây tại đây đều được coi là linh thiêng. Do đó, ngoài việc thắp hương tại chính điện, người dân cũng sẽ thắp và cắm hương tại các gốc cây, hốc đá.
Người dân sẽ thắp hương ở đền Thượng, cũng như tại gốc cây, hốc đá
2.2 Phần hội trong ngày Giỗ tổ Hùng Vương
Nếu phần lễ trong ngày Giỗ tổ Hùng Vương diễn ra trong không khí oai nghiêm, linh thiêng và trang trọng, thì trong phần hội, mọi người sẽ có cơ hội hòa mình vào không khí sôi động của lễ hội với nhiều hoạt động trải nghiệm đặc sắc như:
Khám phá về các vị vua Hùng
Ngoài việc tỏ lòng biết ơn đối với các bậc tiền bối, Giỗ tổ Hùng Vương cũng là dịp để mọi người hiểu sâu hơn về các vị vua Hùng cũng như về phong tục, tín ngưỡng thờ cúng của người dân địa phương trong quá khứ.
Thường thì tại các khu vực diễn ra các hoạt động trong dịp Giỗ tổ Hùng Vương sẽ có các gian hàng trưng bày hiện vật, tư liệu, sách báo về các vị vua Hùng. Tại đây, mọi người có thể tham quan, đọc và tìm hiểu về những ngày xưa của tổ tiên.
Tham gia các trò chơi dân gian đặc sắc
Nhằm quảng bá văn hóa địa phương và nét đẹp dân tộc, trong dịp Giỗ tổ Hùng Vương, sẽ tổ chức hàng loạt các trò chơi dân gian. Nếu tham dự, bạn có thể tham gia các cuộc thi như nấu bánh chưng, giã bánh dày, thi bơi chải, thi đấu bóng chuyền, và nhiều trò chơi khác.
Mỗi năm, dịp Giỗ tổ Hùng Vương thu hút đông đảo người dân đến đây tham dự lễ hội, thắp hương tưởng nhớ công lao của 18 vị vua Hùng đã xây dựng và bảo vệ đất nước
Thưởng thức các tiết mục biểu diễn văn hóa dân gian
Trên hành trình về đất Tổ Phú Thọ, bạn sẽ được trải nghiệm các màn biểu diễn sôi động đậm chất văn hóa dân gian.
Nếu bạn có cơ hội đến Phú Thọ vào ngày Giỗ tổ Hùng Vương, hãy tham gia xem múa rối nước, tham dự liên hoan văn nghệ dân gian và dân ca, đánh trống đồng, đâm đuống, và hát xoan tại các đình An Thái, miếu Lãi Lèn, đình Thét, đình Hùng Lô, v.v.
Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương là dịp quan trọng thể hiện lòng kính trọng với nguồn cội văn hóa của dân tộc Việt. Hãy ghi nhớ để thăm Đền Hùng và dâng hương trong ngày này, đồng thời lưu lại kinh nghiệm du lịch từ Mytour.vn trong Cẩm nang du lịch.
Bảo Ngọc
Nguồn: Tổng hợp