Kỹ thuật trồng cây chuyên sâu là phương pháp nông nghiệp bao gồm cả cây trồng và vật nuôi, với việc sử dụng nhiều nguồn lực hơn trên cùng một diện tích đất. Phương pháp này có đặc điểm là ít bỏ hoang, đầu tư nhiều vào vốn và lao động, đồng thời đạt năng suất cao hơn trên cùng diện tích đất.
Lịch sử
Khi xã hội tiến bộ, nhu cầu về nông sản gia tăng, trong khi việc mở rộng đất canh tác bị hạn chế, con người đã chuyển sang cải thiện chất lượng canh tác bằng cách tăng cường đầu tư vào thiết bị và sức lao động để nâng cao năng suất trên diện tích đất. Vào nửa cuối thế kỷ 20, sản xuất lương thực toàn cầu đã bước vào giai đoạn thâm canh nhờ áp dụng các tiến bộ kỹ thuật như giống mới, phân bón hóa học, các phương pháp canh tác như luân canh, xen canh, gối vụ và cải thiện thủy lợi.
Nhờ những cải tiến này, đến năm 1960, sản lượng lương thực từ cây có hạt toàn cầu đạt 1.025 triệu tấn, tăng 41,77% so với năm 1950. Đến năm 1996, sản lượng đã tăng lên 2049 triệu tấn dù diện tích canh tác có xu hướng giảm nhẹ. Từ đó, thâm canh nông nghiệp đã trở thành xu hướng chính trên toàn thế giới.
Hiện nay, kỹ thuật thâm canh đang ngày càng trở nên tiên tiến hơn. Sản xuất được thực hiện theo phương pháp chuyên sâu, áp dụng công nghệ hiện đại và chú trọng đến yếu tố an toàn, hữu cơ và gia tăng giá trị.
Lợi ích
Mục tiêu của kỹ thuật thâm canh là cải thiện chất lượng đất để tăng cường độ màu mỡ và năng suất cây trồng. Phương pháp này được xem là mang lại nhiều lợi ích kinh tế cho người nông dân và đáp ứng nhu cầu về nông sản trên thị trường hiện tại.
Vai trò và ý nghĩa
Thâm canh đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng suất thu hoạch trên mỗi đơn vị diện tích. Với sự hạn chế trong việc mở rộng diện tích đất nông nghiệp hiện nay, quá trình công nghiệp hóa ở Việt Nam có xu hướng giảm diện tích đất nông nghiệp, trong khi đó, diện tích đất bị nhiễm phèn và nhiễm mặn lại có xu hướng gia tăng.
Kỹ thuật thâm canh tăng vụ giúp nâng cao sản lượng thu hoạch mà không cần mở rộng diện tích đất canh tác, hoàn toàn trái ngược với phương pháp quảng canh. Đây là cách khai thác tối ưu độ phì nhiêu tự nhiên của đất để tạo ra nhiều sản phẩm hơn.
Nhờ vào thâm canh, chúng ta không cần phải phá rừng, khai hoang hay cải tạo đất chua phèn, cũng như không phải sử dụng các hóa chất gây hại cho môi trường.
Với sự thu hẹp diện tích đất nông nghiệp do công nghiệp hóa và tình trạng đất bị nhiễm phèn, nhiễm mặn, thâm canh giúp tối ưu hóa sản lượng và giải quyết vấn đề thiếu đất canh tác.
Thâm canh cho phép tận dụng hiệu quả nhiều nguồn lực sản xuất, bao gồm cả việc áp dụng các công nghệ tiên tiến, phương pháp luân canh và tăng vụ. Kỹ thuật này cũng được áp dụng trong chăn nuôi để đạt hiệu quả cao hơn.
Việt Nam, với truyền thống nông nghiệp lúa nước lâu đời, nhờ vào các phương pháp sản xuất mới đã có thể khắc phục tình trạng thiếu lương thực.
Bản chất
Bản chất của thâm canh trong nông nghiệp là việc đầu tư thêm vào vốn, công nghệ và lao động trên mỗi đơn vị diện tích đất để đạt được sản lượng cao hơn với chi phí thấp nhất. Dù có nhiều hình thức khác nhau trong việc đầu tư và canh tác, mục tiêu cuối cùng vẫn là tối đa hóa năng suất với chi phí tối thiểu.
Nhà nước cũng thực hiện nhiều chính sách để thúc đẩy thâm canh, chẳng hạn như quy hoạch các khu vực nông nghiệp phù hợp với điều kiện địa phương và phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn. Điều này giúp thâm canh tiếp cận được các công nghệ mới và đồng bộ với quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa.
Bài liên quan
- Quảng canh