Lãi suất chiết khấu là mức lãi suất mà ngân hàng trung ương áp dụng cho các khoản vay ngắn hạn hoặc bất thường của ngân hàng thương mại. Đây là một công cụ của chính sách tiền tệ để kiểm soát cung tiền.
Ảnh hưởng của lãi suất chiết khấu
Các ngân hàng thương mại phải duy trì tỷ lệ tiền mặt và tiền gửi nhất định để đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Tỷ lệ này phải tuân thủ quy định về dự trữ bắt buộc của ngân hàng trung ương và phụ thuộc vào tình hình kinh doanh của ngân hàng. Khi tỷ lệ này giảm gần mức tối thiểu, ngân hàng phải cân nhắc việc cho vay thêm hoặc dừng lại.
- Nếu lãi suất chiết khấu bằng hoặc thấp hơn lãi suất thị trường, ngân hàng thương mại sẽ tiếp tục cho vay cho đến khi tỷ lệ dự trữ tiền mặt giảm đến mức tối thiểu vì họ có thể vay từ ngân hàng trung ương mà không lo lắng.
- Nếu lãi suất chiết khấu cao hơn lãi suất thị trường, các ngân hàng thương mại sẽ không giảm tỷ lệ dự trữ tiền mặt xuống mức tối thiểu, thậm chí phải dự trữ thêm tiền mặt để tránh vay từ ngân hàng trung ương với lãi suất cao hơn khi có nhu cầu tiền mặt đột xuất.
Với một lượng tiền cơ sở nhất định, nếu ngân hàng trung ương quy định lãi suất chiết khấu cao hơn lãi suất thị trường, các ngân hàng thương mại sẽ phải tăng cường dự trữ tiền mặt, khiến số nhân tiền tệ giảm và cung tiền cũng giảm theo. Ngược lại, khi lãi suất chiết khấu giảm, các ngân hàng có thể giảm dự trữ tiền mặt, làm tăng số nhân tiền tệ và cung tiền.