Lãi suất là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định của nhà đầu tư. Trong đó, lãi suất thả nổi đặc biệt thu hút vì tính biến động của nó có thể tối ưu hóa danh mục đầu tư. Vậy lãi suất thả nổi là gì? Cùng Mytour tìm hiểu khái niệm và cách tính lãi suất thả nổi qua bài viết dưới đây!

Lãi suất thả nổi là gì?
Lãi suất thả nổi là loại lãi suất biến động, thay đổi theo thị trường dựa trên các chỉ số như lãi suất cơ bản của Ngân hàng Nhà nước hoặc lãi suất thị trường. Lãi suất này thường được điều chỉnh sau mỗi 3, 6 hoặc 12 tháng, thay vì giữ nguyên trong suốt thời hạn vay.
Thông thường, lãi suất thả nổi có xu hướng cao hơn lãi suất cố định, nhưng cũng có những trường hợp lãi suất thả nổi tăng mạnh do sự điều chỉnh của ngân hàng, tùy thuộc vào tình hình thị trường tài chính. Trong đầu tư, lãi suất thả nổi còn được dùng để định giá và ra quyết định đầu tư cho các sản phẩm tài chính như crypto, cổ phiếu, trái phiếu hoặc các sản phẩm dựa trên nợ.
Phương pháp tính lãi suất thả nổi và cách áp dụng thực tế
Công thức tính lãi suất thả nổi như sau:

Thành phần:
- Lãi suất cơ bản: Đây là lãi suất do ngân hàng trung ương hoặc các tổ chức tài chính quy định. Nó được sử dụng để xác định mức lãi suất cho vay sau khi ngân hàng điều chỉnh. Lãi suất cơ bản có thể dựa trên lãi suất tiền gửi tiết kiệm, lãi suất thị trường liên ngân hàng hoặc các chỉ số khác.
- Biên độ lãi suất: Đây là mức chênh lệch phần trăm giữa lãi suất cho vay và lãi suất gửi tiền tại ngân hàng tại cùng một thời điểm. Nói cách khác, đây là khoảng cách giữa lãi suất mà ngân hàng thu từ các khoản cho vay và lãi suất ngân hàng trả cho người gửi tiền. Biên độ lãi suất được ghi rõ trong hợp đồng tín dụng.
Thông thường, mỗi khoản vay sẽ có lãi suất cố định trong một khoảng thời gian nhất định, sau đó sẽ chuyển sang lãi suất thả nổi.
Phương pháp tính lãi vay theo lãi suất cố định:

Phương pháp tính lãi vay theo lãi suất thả nổi:

Ví dụ: Khách hàng A vay 100 triệu đồng từ ngân hàng với kỳ hạn 12 tháng. Trong 3 tháng đầu, lãi suất cố định là 1%/tháng. Từ tháng thứ 4 trở đi, lãi suất thả nổi là 1,25%/tháng. Vậy tổng số tiền mà khách hàng cần trả sau 12 tháng là bao nhiêu?
Phương pháp tính:
- Bước 1: Tính lãi suất cho 3 tháng đầu:
-
Lãi suất mỗi tháng = 100.000.000 x 1% = 1.000.000 đồng.
-
Tổng lãi suất trong 3 tháng đầu = 1.000.000 x 3 = 3.000.000 đồng.
- Bước 2: Tính lãi suất thả nổi từ tháng thứ 4 đến tháng thứ 12:
-
Lãi suất mỗi tháng = 100.000.000 x 1,25% = 1.250.000 đồng.
-
Tổng lãi suất từ tháng thứ 4 đến tháng thứ 12 = 1.250.000 x 9 = 11.250.000 đồng.
- Bước 3: Tính tổng lãi suất trong vòng 12 tháng:
-
Tổng lãi suất = 3.000.000 + 11.250.000 = 14.250.000 đồng.
- Bước 4: Tính tổng số nợ cần thanh toán:
-
Tổng số nợ = Số tiền vay gốc + Tổng lãi suất = 100.000.000 + 14.250.000 = 114.250.000 đồng.
Như vậy, tổng số nợ khách hàng cần trả trong 12 tháng là 114.250.000 đồng.
Lưu ý: Ví dụ trên chỉ mang tính minh họa đơn giản. Trong thực tế, việc tính toán lãi suất phức tạp hơn nhiều do các khoản vay có thời hạn đáo hạn khác nhau và lãi suất thả nổi thay đổi theo từng giai đoạn.
Sự khác biệt giữa lãi suất cố định và lãi suất thả nổi
Lãi suất cố định |
Lãi suất thả nổi |
|
Định nghĩa |
Là lãi suất được xác định từ trước và không thay đổi trong thời gian vay. |
Là lãi suất thay đổi theo thời gian và được điều chỉnh dựa trên các chỉ số thị trường tài chính. |
Độ ổn định |
Ổn định và không thay đổi trong suốt thời gian vay. |
Không ổn định và có thể thay đổi theo biến động của thị trường tài chính. |
Có thể dự đoán |
Có thể dự đoán được khoản lãi phải trả vì lãi suất không thay đổi trong suốt kỳ hạn vay. |
Không thể dự đoán lãi vay phải trả trong tương lai vì lãi suất thả nổi thay đổi định kỳ. |
Chi phí |
Thường có chi phí cao hơn so với lãi suất thả nổi. |
Thường có chi phí thấp hơn so với lãi suất cố định. |
Rủi ro |
Không có rủi ro khi có biến động thị trường. |
Có rủi ro khi thị trường biến động và lãi suất tăng lên. |
Các yếu tố tác động đến lãi suất thả nổi
- Lạm phát: Lạm phát là yếu tố có ảnh hưởng mạnh mẽ đến lãi suất thả nổi. Khi lạm phát tăng cao, các ngân hàng thường nâng lãi suất để kiềm chế lạm phát, dẫn đến lãi suất thả nổi tăng. Ngược lại, khi các ngân hàng muốn thúc đẩy kinh tế, họ có thể giảm lãi suất, làm lãi suất thả nổi giảm.
- Tình hình kinh tế: Tình hình kinh tế tổng thể cũng ảnh hưởng lớn đến lãi suất thả nổi. Khi kinh tế phát triển, nhu cầu vay vốn tăng, cho phép ngân hàng nâng lãi suất. Trong thời kỳ suy thoái, nhu cầu vay vốn giảm, gây áp lực giảm lãi suất.
- Lãi suất cơ sở: Đây là mức lãi suất do Ngân hàng Nhà nước đưa ra, ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí vay vốn của các ngân hàng thương mại và từ đó tác động đến lãi suất thả nổi áp dụng cho khách hàng.
- Nhu cầu vốn: Sự thay đổi về nhu cầu vốn trên thị trường cũng tác động đến lãi suất thả nổi. Khi nhu cầu vay vốn tăng, các ngân hàng có thể tăng lãi suất để thu hút tiền gửi và nguồn vốn khác, đảm bảo lợi nhuận và bù đắp chi phí vốn.
Kết luận
Hy vọng bài viết này giúp người dùng hiểu rõ hơn về lãi suất thả nổi và cách tính toán. Lãi suất thả nổi là một chỉ số quan trọng trong việc đo lường và quản lý danh mục đầu tư khi các nhà đầu tư sử dụng khoản vay để tối ưu danh mục.
Chú ý: Mytour không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của bạn. Chúc bạn thành công và thu được nhiều lợi nhuận từ thị trường tiềm năng này.