Laksa

Laksa là món ăn dạng sợi có nguồn gốc từ cộng đồng Peranakan, những người Hoa định cư ở dọc eo biển Malacca. Món ăn này đã trở nên phổ biến và nổi tiếng ở Malaysia, Singapore và Indonesia.

Ý nghĩa tên gọi và lịch sử

Tên gọi 'laksa' được cho là bắt nguồn từ từ tiếng Phúc Kiến 'luak sua', nghĩa là 'cát cay', miêu tả hương vị đặc trưng từ tôm khô xay. Một số nhà nghiên cứu từ nguyên còn cho rằng từ 'laksa' có thể xuất phát từ một từ Ba Tư cổ nghĩa là 'mì'.

Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc của laksa. Một trong những giả thuyết liên kết món ăn này với các cuộc thám hiểm hải quân của Trịnh Hoà vào thế kỷ 15, khi quân đội của ông điều hướng qua Đông Nam Á. Mặc dù những người Hoa đã định cư ở khu vực này từ trước đó, nhưng sự hiện diện của các thương nhân và di dân Trung Quốc đã tăng mạnh sau đó, góp phần hình thành các cộng đồng Peranakan hay còn gọi là Eo biển Trung Quốc.

Tại Malaysia, món laksa được cho là do người Hoa nhập cư từ Malacca mang đến. Ở Singapore, món ăn này, hoặc phiên bản 'Katong' của nó, được cho là đã được phát triển từ sự giao thoa văn hóa giữa người Peranakan và người dân địa phương.

Ở Indonesia, laksa được cho là xuất phát từ các khu định cư ven biển của người Trung Quốc, nơi họ kết hợp văn hóa nấu ăn của mình với các nguyên liệu và phong cách địa phương. Theo các nhà sử học, laksa là kết quả của sự giao thoa giữa các thương nhân Trung Quốc và nền văn hóa ẩm thực địa phương. Các thương nhân và thủy thủ Trung Quốc đã kết hôn với phụ nữ địa phương và từ đó kết hợp các gia vị và nước cốt dừa vào các món ăn Trung Quốc, hình thành nên văn hóa Peranakan với sự pha trộn đặc trưng giữa Trung Quốc và các nền văn hóa địa phương như Malay hoặc Java. Các cộng đồng Peranakan hiện tại thể hiện sự đa dạng về hương vị theo từng khu vực.

Sự phổ biến

Các phiên bản khác nhau của món laksa đã trở nên nổi tiếng ở Malaysia, Singapore và Indonesia, và đã được công nhận trên toàn thế giới. Vào tháng 7 năm 2011, CNN Travel đã xếp Penang Asam Laksa ở vị trí thứ 7 trong danh sách 50 món ăn ngon nhất thế giới. Tuy nhiên, sau một cuộc khảo sát trực tuyến với 35.000 người vào tháng 9 năm 2011, vị trí của món ăn này đã giảm xuống thứ 26. Ngược lại, Curry Laksa từ Singapore đứng ở vị trí thứ 44.

Tại Indonesia, laksa được coi là một món ăn truyền thống ấm cúng, đặc biệt được yêu thích trong những ngày mưa lạnh. Tuy nhiên, nó không phổ biến bằng soto, một loại súp ấm cũng được dùng với cơm thay vì mì. Trong các gia đình hiện đại, thường thấy việc kết hợp các công thức laksa khác nhau; nếu mì laksa không có sẵn, mì udon Nhật Bản có thể được sử dụng thay thế.

Nguyên liệu

Laksa là một món bún nước, với những thành phần chính bao gồm: bún sợi to giống như bún bò Huế, chả cá, đậu phụ, giá đỗ, trứng, thịt gà, tôm, sò huyết và nước dùng. Dựa vào đặc điểm của nước dùng, laksa được phân loại thành ba loại chính như sau:

• Curry laksa: Đặc trưng với nước dùng ngọt thơm và béo ngậy từ nước cốt dừa nấu với cà ri, tạo nên hương vị đậm đà và béo ngậy.
• Asam laksa: Có vị chua cay từ nước dùng chế biến từ cá, dành cho những người ưa thích sự tươi mát trong ẩm thực. Vị chua dịu từ nguyên liệu assam (me chua).
• Sarawak laksa: Kết hợp nước cốt dừa với nước dùng từ cá, không sử dụng bột cà ri trong chế biến.

Ngoài giá đỗ cắt khúc và rau răm thái nhỏ phơi khô, món laksa thường không có nhiều loại rau khác. Mặc dù là bún, nhưng theo truyền thống, món này thường được ăn bằng thìa thay vì đũa. Khi thưởng thức, thường có thêm dưa leo xắt sợi rắc lên trên và dùng kèm với sa tế tôm cay.

Liên kết tham khảo

• Delaksa.com Lưu trữ ngày 23-10-2021 trên Wayback Machine
• AsiaCuisine.com: Khám phá Laksa: Penang Laksa, Nonya Laksa và Singapore Laksa
• Bài viết về Penang Laksa từ Tourism Penang Lưu trữ ngày 20-06-2006 trên Wayback Machine
• Bài viết về Sarawak Laksa Lưu trữ ngày 18-06-2006 trên Wayback Machine
• Bài viết về Sarawak Laksa tại Kuala Lumpur Lưu trữ ngày 20-11-2012 trên Wayback Machine
• Công thức Laksa từ BBC Lưu trữ ngày 16-01-2010 trên Wayback Machine
• Công thức Laksa từ Đài truyền hình Úc
• Công thức Prawn Laksa từ BBC Good Food
• Công thức Laksa gà không gluten Lưu trữ ngày 13-09-2014 trên Wayback Machine