Tiêu chí Coherence and Cohesion trong IELTS Writing chiếm 25% tổng số điểm của bài. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng giám khảo có xu hướng thấy việc đánh giá tiêu chí Coherence and Cohesion (2) khó hơn so với việc đánh giá bốn tiêu chí còn lại (Shaw và Falvey, 2008). Vì vậy việc hiểu rõ về tiêu chí Coherence and Cohesion trong IELTS Writing cũng như một số lỗi dùng thường gặp là cần thiết để giúp người học cải thiện kỹ năng viết của mình và chuẩn bị tốt hơn cho phần thi này.
Từ nối là gì?
Từ nối có thể chia thành các loại và chức năng khác nhau. Dưới đây là một số chức năng cơ bản của từ nối:
Dùng để thêm thông tin: furthermore, in addition, moreover, besides …, apart from …
Dùng để chỉ sự tương phản/ nhượng bộ: in contrast, on the other hand, conversely, however, nevertheless, meanwhile, on the contrary, despite this, whereas, while, although, even though, but…
Dùng để nhấn mạnh: in fact, indeed, obviously, undoubtedly, clearly, it is evident that, as a matter of fact
Dùng để đưa ví dụ: for example, for instance, in this case, to illustrate this, … exemplify, … is observed
Dùng để nêu trình tự: finally, subsequently, first of all, to begin with, at first, firstly, secondly, thirdly, etc.
Để nâng cao sự Liên kết và Kết nối, cần sử dụng nhiều từ liên kết trong tiêu chí Coherence and Cohesion trong IELTS Writing
Từ liên kết và tiêu chí Liên kết và Kết nối trong IELTS Writing
Tính mạch lạc (Coherence) là khái niệm được dùng để chỉ mức độ rõ ràng mà thông tin trong bài viết được truyền đạt đến người đọc. Văn bản có tính mạch lạc là văn bản mà các ý được tổ chức theo một trình tự hợp lý để giúp người viết truyền đạt được ý tưởng của mình đến người đọc một cách rõ ràng, dễ hiểu nhất.
Tính liên kết (Cohesion) được hiểu là sự liên kết các ý với nhau trong câu, giữa các câu trong đoạn văn và các đoạn văn trong toàn bộ bài luận. Nói cách khác, nếu tính mạch lạc là khung xương thì tính liên kết là chất kết dính để gắn phần thịt lên khung xương đó để tạo thành một cơ thể hoàn chỉnh. Thử tưởng tượng nếu tay, chân không được nối với cơ thể bởi các khớp nối (tính liên kết) thì cơ thể sẽ là những bộ phận rời rạc và khó để vận hành được. Tính liên kết cũng vậy, nó giúp cho các phần của bài luận gắn kết với nhau tạo thành những ý hoàn chỉnh và truyền tải rõ ràng ý tưởng của bài viết.
Từ nối được đề cập đến tả trong bảng mô tả các tiêu chí chấm điểm (band score descriptors) của kỹ năng viết trong kì thi IELTS như sau:
Band 5
Không dùng đủ, dùng chính xác hoặc lạm dụng các phương tiện liên kết.
Bị lặp do không dùng tham chiếu.
Band 6
Sử dụng các phương tiện liên kết hiệu quả, nhưng tính liên kết giữa hoặc trong các câu bị sai hoặc máy móc.
Không phải lúc nào cũng dùng phép tham chiếu rõ ràng và mạch lạc.
Band 7: Sử dụng đa dạng các phương tiện liên kết một cách phù hợp mặc dù đôi khi có thể dùng thiếu hoặc lạm dụng các phương tiện này.
Ở đây, tính mạch lạc được đánh giá dựa trên việc sử dụng các phương tiện liên kết (cohesive devices) và referencing (phép tham chiếu).
Referencing (phép tham chiếu) có thể được hiểu là tình huống mà trong đó một thành phần không thể được giải thích theo ngữ nghĩa nếu nó không được tham chiếu đến một thành phần khác trong văn bản. (M. Bloor & T. Bloor, 2013). Nói cách khác, tham chiếu chính là một từ hoặc cụm từ thể hiện nghĩa của mình bằng cách nhắc đến một thành phần khác trong văn bản. Trong phạm vi văn bản, có hai loại tham chiếu chính là tham chiếu phía sau (Anaphoric Reference) và tham chiếu phía trước (Cataphoric reference).
Phương tiện liên kết văn bản là các từ hoặc cụm từ được sử dụng để kết nối ý tưởng giữa các phần khác nhau của văn bản. Phương tiện liên kết văn bản cho người đọc biết người viết muốn truyền tải mối quan hệ gì trong một câu và giúp họ thấy được sự liên kết giữa các thành phần của văn bản từ. Chúng báo hiệu cho người đọc biết mối quan hệ giữa các mệnh đề, câu và đoạn văn khác nhau. Theo quan điểm của Halliday & Hasan, có tổng cộng năm phương tiện liên kết chính trong tiếng Anh, trong đó có bốn phương thức sử dụng ngữ pháp và một phương thức sử dụng từ vựng như sau:
Người đọc có thể tham khảo link sau về cách dùng của từng loại tại bài viết: Các phương thức tạo tính liên kết (Cohesion) trong IELTS
Như phân tích ở trên, từ nối chỉ là một trong 5 loại tạo tính liên kết cho văn bản chứ không phải là phương tiện duy nhất để liên kết văn bản. Tiêu chí chấm thi chỉ rõ: “sử dụng đa dạng các phương tiện liên kết một cách phù hợp”. Vì vậy, chỉ sử dụng từ nối hoặc sử dụng quá nhiều từ nối sẽ không đảm bảo được tiêu chí này và ảnh hưởng đến điểm Coherence và Cohesion. Phần dưới đây sẽ làm rõ lỗi này và cách khắc phục.
Sai lầm lạm dụng từ liên kết và cách khắc phục để tăng điểm tiêu chí Liên kết và Kết nối
Từ nối đóng vai trò quan trọng trong tính liên kết của văn bản, nhưng không phải vì vậy mà người đọc nên dùng chúng một cách bừa bãi hay lạm dụng chúng. Nếu thí sinh lạm dụng từ nối, đoạn văn thậm chí sẽ bị rối hơn vì các mối quan hệ không rõ và chồng chéo nhau.
Một trong những sai lầm của nhiều thí sinh là sử dụng các phương tiện liên kết trong hầu hết các câu. Nếu nhìn vào bảng tiêu chí chấm điểm IELTS Writing:
Band 7 “sử dụng một loạt các phương tiện liên kết một cách thích hợp mặc dù có thể có một số sử dụng thiếu / quá mức”.
Band 5 đã chỉ rõ: “dùng không đủ, không chính xác hoặc sử dụng quá mức phương tiện liên kết “.
Một số thí sinh nghĩ rằng sử dụng từ nối càng nhiều càng tốt sẽ được điểm cao nhưng lại không xem xét ý nghĩa và cách sử dụng mỗi từ trong một câu, dẫn đến việc người viết sử dụng từ nối không đúng cách hoặc sử dụng quá nhiều. Việc sử quá nhiều từ nối như vậy không giúp thí sinh đạt band 7 mà sẽ bị kéo xuống band 5 vì một trong những lỗi của band 5 là “dùng không đủ, không chính xác hoặc sử dụng quá mức phương tiện liên kết”.
Ngoài ra trong tiêu chí của band 7 “sử dụng một loạt các phương tiện liên kết một cách thích hợp mặc dù có thể có một số sử dụng thiếu / quá mức” có đề cập đến sử dụng đa dạng các phương tiện nối chứ không phải chỉ dùng từ nối. Vì vậy, nếu chỉ sử dụng từ nối, thí sinh sẽ không đảm bảo được tiêu chí này và bài viết sẽ khó đạt được band 7 ở tiêu chí Coherence và Cohesion.
Xét ví dụ sau:
Many people choose to live in big cities for several reasons. Moreover, big cities will provide more job opportunities. For example, many large companies such as Vingroup corporation in Ho Chi Minh City can offer many available jobs in the technology or service sector for job seekers. Additionally and bearing in mind that, big cities will offer residents better access to advanced education. As the majority of prestigious universities and colleges are set up in the cities, students can study with well-qualified educators and enjoy modern facilities.
Ở ví dụ có thể thấy người viết bắt đầu tất cả các câu bằng từ nối để tạo tính liên kết giữa các câu. Tuy nhiên có thể thấy việc sử dụng này là quá nhiều và đôi khi sử dụng sai khiến đoạn văn trở nên rối và máy móc.
Từ “moreover” ở câu thứ hai báo hiệu ý tưởng mới, nhưng thực chất quan hệ giữa hai câu này không phải là ý mới, mà việc “có nhiều cơ hội việc làm” là nguyên nhân người ta muốn sống ở thành phố. Vì vậy liên từ đã bị dùng sai.
Sự lạm dụng từ nối cũng thể hiện ở cụm “for example” ở câu số 2. Ở đây, “for example” không cần thiết (do vế sau đã có từ báo hiệu ví dụ “such as”).
Việc cố ghi nhớ các cụm dài và không thật sự mang thêm ý nghĩa như “Additionally and bearing in mind that” cũng là dư thừa vì cụm này ngoài việc tăng số từ cho bài thì không tăng thêm thông tin cho đoạn văn.
Viết lại:
Many people choose to live in big cities for several reasons. First, big cities will provide more job opportunities. Many large companies such as Vingroup corporation in Ho Chi Minh City can offer many available jobs in the technology or service sector for job seekers. Second, big cities will offer residents better access to advanced education. As the majority of prestigious universities and colleges are set up in those places, students can study with well-qualified educators and enjoy modern facilities.
Bài sửa đã khắc phục được các lỗi như sau:
Dùng các liên từ liệt kê: First, Second cho thấy rõ hai ý của bài thay vì dùng Moreover và Additionally bear in mind như ví dụ trên.
For example được lược bỏ.
“Big cities” được thay bằng “those places” để tạo ra tham chiếu (reference) cho câu tránh lặp từ “big cities” mà vẫn tạo được kết nối giữa câu trước và câu sau.
Ở đoạn này, từ nối đã được sử dụng đúng và đa dạng hơn cộng với việc dùng được thêm phép tham chiếu (đặc thù của band 6+).
Xem xét thêm một ví dụ khác:
As people live longer and the populations of developed countries grow older, several related problems can be anticipated. The main issue is that there will obviously be more people of retirement age who will be eligible to receive a pension. The proportion of younger, working adults will be smaller, and governments will therefore receive less money in taxes in relation to the size of the population. In other words, an ageing population will mean a greater tax burden for working adults. Further pressures will include a rise in the demand for healthcare, and the fact young adults will increasingly have to look after their elderly relatives.
(Ielts Simon’s Essay Analysis – Toàn Mytour)
Trong ví dụ trên, từ liên kết (từ được in đậm) chỉ xuất hiện phân tán trong bài và ở các vị trí linh hoạt như đầu câu và giữa câu thay vì luôn đứng ở đầu câu (như nhiều thí sinh thường nghĩ) để thông báo cho người đọc về mối quan hệ giữa các câu.
Ngoài ra, tác giả cũng sử dụng từ ngữ đồng nghĩa và từ ngữ cùng chủ đề, lặp từ để tạo liên kết (từ được gạch chân) cũng như sử dụng tham chiếu (in nghiêng) để tạo liên kết trong văn bản.
Tóm lại, người viết không nhận được điểm thêm vì sử dụng nhiều từ liên kết trong bài. Quan trọng là phải sử dụng những từ liên kết này chính xác về ngữ pháp và phù hợp về nghĩa. Chất lượng sử dụng quan trọng hơn số lượng sử dụng. Ngoài ra, để tạo liên kết trong văn bản, từ liên kết không phải là phương tiện duy nhất, vì vậy việc sử dụng đa dạng các phương tiện liên kết văn bản là cần thiết để cải thiện tính liên kết và mạch lạc của bài luận.