Giới trẻ hiện nay thường bận rộn với công việc, đến mức quên ăn quên ngủ, dẫn đến stress, mất tập trung và mệt mỏi. Nhiều dịch vụ thư giãn như spa, xông hơi, thiền, yoga đang trở nên phổ biến để giúp giảm căng thẳng. Tuy nhiên, có một phương pháp đơn giản và miễn phí mang lại hiệu quả tương tự, đó là dọn dẹp không gian sống.
Các nghiên cứu gần đây khẳng định rằng việc dọn dẹp nhà cửa thực sự có lợi cho tinh thần, giúp giảm lo lắng và căng thẳng. Ngược lại, sống trong không gian bừa bộn sẽ làm tăng mức độ cortisol, gây hại cho sức khỏe tinh thần.
Liệu có cần thiết phải dành thời gian dọn dẹp?
Từ nhỏ, mẹ luôn nhắc nhở chúng ta về việc dọn dẹp, nhất là việc xếp chăn gối gọn gàng mỗi sáng. Không phải đứa trẻ nào cũng thích việc này. Khi trưởng thành, dù sống riêng hay với gia đình, dọn dẹp là trách nhiệm cá nhân không thể nhờ người khác làm mãi được.
Ngoài những người vốn dĩ đã quen với sự cẩu thả, phần lớn những ai lười dọn dẹp đều do quá bận rộn. Nhiều người nghĩ rằng không cần tốn thời gian và công sức để dọn dẹp, thay vào đó nên tập trung làm việc. Nếu kiếm được nhiều tiền, có thể thuê dịch vụ vệ sinh hoặc người giúp việc, không mất thời gian mà cũng không phiền đến người thân.
Mặc dù hiện nay có thể dễ dàng tìm được dịch vụ phù hợp cho mọi nhu cầu, nhưng không phải ai cũng có nhiều tiền và điều quan trọng là mỗi người phải học cách tự lập. Những người vừa không có tiền, vừa không muốn tự làm, thường viện cớ rằng nhà cửa gọn gàng không ấm cúng và không kích thích sự sáng tạo. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy sống trong không gian bừa bộn sẽ tăng nguy cơ tiếp xúc với bụi bẩn và mầm bệnh. Một không gian lộn xộn thiếu khoa học có thể tạo ra áp lực vô hình và dẫn đến hậu quả không ngờ.
Các nhà sư Nhật Bản đã viết cuốn sách 'Dọn nhà, dọn cửa, gột rửa trái tim' để giúp độc giả hiểu lợi ích của việc dọn dẹp. Ngày nay, nhiều nơi ngoài Nhật Bản đã bắt đầu học theo phong cách vườn thiền Karesansui, nơi mà giá trị tinh thần và thiền định được thể hiện qua động tác cào cát. Đối với người Nhật, dọn dẹp không chỉ là việc của các thiền sư mà còn là nét văn hóa quốc gia, giúp Nhật Bản nổi tiếng với sự sạch sẽ. Giống như người Việt lau dọn nhà cửa trước Tết, người Nhật cũng có phong tục dọn dẹp để xua đuổi điều không may và đón khởi đầu mới.
Người Nhật coi dọn dẹp là nét đẹp truyền thống cần được giữ gìn vì họ tin rằng trí óc minh mẫn xuất phát từ môi trường sạch sẽ. Thời đại mua sắm trực tuyến cũng cho thấy các sản phẩm dọn dẹp nhà cửa từ Nhật Bản rất đa dạng và tiện dụng.
Hãy xem nếu chúng ta chăm chỉ dọn dẹp không gian sống sẽ nhận lại được những phần thưởng gì:
- Việc dọn dẹp đòi hỏi sự vận động, năng lượng tiêu hao tương tự các hình thức tập thể dục. Trong quá trình này, cơ thể sẽ tự động giải phóng endorphin và đốt cháy calo. Các bạn trẻ có thể nhận thấy sự tương đồng sau buổi tập thể dục và sau khi dọn dẹp, đó là cảm giác hài lòng khi cơ thể được vận động hợp lý và không gian sống được kiểm soát.
- Một yếu tố khác ảnh hưởng đến tinh thần là mùi hương. Nếu nơi ở đầy bụi bẩn và không thông thoáng, con người khó có thể thư giãn. Sau khi dọn dẹp, hãy thử tạo mùi hương cho không gian sống bằng nến thơm, tinh dầu hoặc cắm một bình hoa nhỏ. Chỉ cần mùi hương nhẹ nhàng cũng mang lại hiệu quả bất ngờ.
- Một ngôi nhà ngăn nắp là trợ thủ đắc lực cho giấc ngủ. Không gian thoáng đãng, không quá nhiều nội thất giúp bạn trẻ sau ngày dài làm việc và học tập sẽ cảm thấy dễ chịu hơn khi ngả lưng xuống giường. Dọn dẹp còn cung cấp một nguồn năng lượng mới, cải thiện chất lượng giấc ngủ tốt hơn nhiều so với thuốc an thần.
- Làm việc hay học tập trong không gian bừa bộn khiến mất tập trung và tốn nhiều thời gian để hoàn thành. Khi không gian sống gọn gàng, mức độ tập trung sẽ tăng lên, và không cần phải lục tung mọi thứ để tìm đồ. Cảm giác đạt thành tựu sau khi dọn dẹp cũng cổ vũ và thúc đẩy con người làm việc năng suất hơn.
Gạch đầu dòng cuối cùng là lợi ích thực tế và gần gũi nhất. Trong bài viết trên blog Nhịp Sống Khoẻ của Prudential về mười lý do dọn dẹp giúp cải thiện cuộc sống, lý do đứng đầu là tốt cho sức khỏe thể chất, kế đó là thanh lọc tâm trí.
Sự lộn xộn trong không gian sống thường đi kèm với sự lộn xộn trong tiềm thức, làm cho con người cảm thấy áp lực, hệt như bị vây quanh. Hơn nữa, khi khả năng tập trung giảm sút, cơ chế xử lý thông tin cũng trở nên chậm trễ. Nếu những yếu tố này tích tụ quá lâu, sau này sẽ làm mất năng lượng, tăng căng thẳng và áp lực lên hệ thống miễn dịch.
Dọn dẹp không gian sống, đồng thời mở rộng tư duy
Tiểu Dã, một nhà văn đã viết trong cuốn sách 'Tối giản thông thái' như sau: “Giản dị hóa vật chất, giản dị hóa các mối quan hệ xã hội, giản dị hóa sở thích và giản dị hóa cuộc sống, chỉ để lại những thứ cần thiết,...”
Nếu không lựa chọn phong cách sống đơn giản, ít nhất cũng nên sắp xếp mọi thứ trong nhà theo trật tự. Chỉ khi ta không bị phân tâm bởi những điều không quan trọng, chúng ta mới có đủ năng lượng để dành cho những việc thực sự ý nghĩa. Thực tế cho thấy, những người thành công càng thích không gian sống giản dị, từ đó sắp xếp mọi thứ trong nhà một cách hợp lý.
Việc dọn dẹp nhà cửa không phải là công việc mệt mỏi như nhiều người thường nghĩ, thực ra đó là một liều thuốc giúp chúng ta xua tan mệt mỏi. Cuộc sống thực sự đầy bí ẩn, công việc dường như nặng nhọc đó, lại có tác dụng giảm stress rất đặc biệt. Trên trang web của báo Tuổi Trẻ Thủ Đô, có một bài viết có tựa đề: “Xu hướng dọn dẹp, vệ sinh nhà cửa để… giảm stress của giới trẻ”.
Thay vì chi tiền ra ngoài tham gia các hoạt động giải trí, bạn hoàn toàn có thể kết hợp dọn dẹp nhà cửa, đồng thời làm sáng tỏ tâm trí, làm mới não bộ thông qua việc chăm sóc bản thân.
Một gợi ý để tránh cho nhà cửa không trở nên lộn xộn như một chiến trường là tự thư giãn mỗi ngày mà không tốn kém nhiều thời gian và tiền bạc, đó là dành ra một chút thời gian hàng ngày và chọn một phần nhỏ để thực hiện:
- Dọn dẹp quần áo bị rải rác khắp nơi, giặt và treo khô với nước xả mùi hương yêu thích. Ngoài việc giúp quần áo sạch sẽ, đó cũng là cách để ghi nhớ xem mình có những loại quần áo gì, tránh việc phải suy nghĩ mỗi ngày về việc mặc gì.
- Dọn dẹp bàn làm việc, sách vở, và dụng cụ văn phòng, tạo ra một không gian trống rộng rãi để kích thích sự sáng tạo. Nhờ điều này mà học tập hoặc làm việc trở nên thú vị hơn.
- Gấp gọn chăn ra đúng cách, sắp xếp gối đúng vị trí sau khi dùng để giúp cơ thể bắt đầu một ngày mới với sự sảng khoái. Nhìn thấy giường ngủ sạch sẽ cũng giúp tạo ra cảm giác hạnh phúc sau một ngày làm việc vất vả.
Đặc biệt vào cuối tuần, nếu có thể, hãy dành nhiều thời gian hơn để quét dọn và lau chùi sạch sẽ nhà cửa. Câu 'Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm' đã trở thành một phong tục phổ biến, là một trong những bài học quý giá mà chúng ta có thể học từ ông bà.
Bên cạnh đó, tủ quần áo cũng cần được phân chia thành nhiều khu vực và sắp xếp một cách hợp lý. Như vậy, mỗi khi cần, chúng ta không cần phải bất tiện mò mẫm trong đống quần áo để tìm kiếm trang phục phù hợp.