Làm thế nào để điều chỉnh thời gian uống sắt và canxi cho bà bầu?

Bác sĩ Phan Thanh Dần - chuyên gia tư vấn sức khỏe tại Mytour sẽ giải đáp về thời điểm tốt nhất để bổ sung sắt và canxi cho phụ nữ mang thai, cũng như các thắc mắc liên quan. Hãy cùng theo dõi để có cái nhìn rõ hơn nhé!

Bổ sung sắt và canxi là cần thiết để duy trì thai kỳ khỏe mạnh.

Tại sao cần bổ sung sắt và canxi cho phụ nữ mang thai?

Vai trò của sắt trong thai kỳ

Trong quá trình mang thai, cơ thể phụ nữ tăng sản xuất máu để cung cấp đủ dưỡng chất cho thai nhi. Do đó, việc bổ sung sắt giúp đảm bảo đủ lượng máu cho cả mẹ và thai nhi, đồng thời giảm nguy cơ thiếu máu sau khi sinh.

Sắt tham gia vào quá trình tạo máu

Sắt là thành phần cần thiết để tổng hợp hemoglobin - một phần quan trọng của máu, giúp vận chuyển oxy đến các mô cơ trong cơ thể mẹ và thai nhi, duy trì sự sống. Nó cũng cung cấp năng lượng cho mô cơ thông qua quá trình giải phóng oxy, giúp cả mẹ và thai nhi khỏe mạnh.

Sắt hỗ trợ hệ miễn dịch

Sắt cũng tham gia vào việc tạo ra một số enzyme trong hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn và tăng sức đề kháng. Nó cũng đóng vai trò trong việc biến đổi beta caroten thành vitamin A, cần thiết cho việc tạo ra collagen, giúp cơ thể khỏe mạnh và chống lại tác nhân gây hại từ môi trường.

Sắt giúp bà bầu ăn ngon ngủ ngon

Bổ sung đủ sắt trong thai kỳ cũng giúp bà bầu cảm thấy ngon miệng hơn. Thiếu sắt có thể dẫn đến tình trạng mệt mỏi, chán ăn và khó ngủ cho phụ nữ mang thai.

Hậu quả của thiếu sắt trong thai kỳ

Dấu hiệu của thiếu sắt ở phụ nữ mang thai

- Thiếu máu, mệt mỏi, choáng váng, đau đầu, tê mỏi tay chân,...
- Chán ăn, ăn uống kém dẫn đến suy nhược cơ thể.
- Khó ngủ, mất ngủ, luôn uể oải, thiếu tinh thần.
- Dễ mắc các vấn đề nhiễm trùng, nhiễm khuẩn.
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng sau sinh, băng huyết sau khi sinh,...

Dấu hiệu của thiếu sắt đối với thai nhi

- Suy dinh dưỡng ở thai nhi, tăng nguy cơ mắc các dị tật bẩm sinh.
- Sinh non, thiếu tháng, nhẹ cân, sức khỏe yếu, dễ bị ốm.
- Ảnh hưởng đến sự phát triển thể lực và trí lực của trẻ.

Dấu hiệu của thiếu sắt ở bà bầu

Dấu hiệu thiếu sắt ở phụ nữ mang thai

Dấu hiệu bà bầu thiếu sắt

- Bà bầu thiếu sắt thường cảm thấy choáng váng, mệt mỏi và đau đầu.

Vai trò của canxi đối với phụ nữ mang thai và thai nhi

Trong quá trình mang thai, nhu cầu về canxi của phụ nữ mang thai càng ngày càng tăng, đặc biệt là vào những tháng cuối thai kỳ. Việc bổ sung canxi đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của bà mẹ và sự phát triển của thai nhi.

• Canxi giúp hình thành hệ xương và răng

Canxi là một phần quan trọng trong quá trình xây dựng, hình thành và hoàn thiện hệ xương và răng, đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi. Việc bổ sung canxi đầy đủ là cơ sở để giúp trẻ phát triển chiều cao từ khi còn trong bụng mẹ. Trẻ sinh ra sẽ khỏe mạnh, vững chãi và phát triển chiều cao tốt.

Đối với phụ nữ mang thai, việc cung cấp đủ canxi cho cơ thể là cách để giảm thiểu cảm giác đau nhức ở xương khớp, đau lưng, tê bì tay chân. Đồng thời cải thiện và phòng ngừa loãng xương, thoái hóa khớp.

• Canxi hỗ trợ truyền tải xung thần kinh

Canxi chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ trong cơ thể, khoảng 1,5 - 2%, nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng trong truyền tải xung thần kinh. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng người thiếu canxi có nguy cơ mắc các vấn đề về thần kinh, suy giảm trí nhớ cao hơn so với những người có chế độ ăn bổ sung đầy đủ canxi.

Thiếu canxi có ảnh hưởng gì đối với phụ nữ mang thai?

• Xương yếu, loãng, dễ gãy khi va đập hoặc bị tổn thương
• Đau lưng, đau khớp, khó khăn trong việc di chuyển,...
• Thần kinh không ổn định, đau đầu, suy giảm trí nhớ
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, cao huyết áp,...

Thiếu canxi ảnh hưởng như thế nào đối với thai nhi? 

• Nguy cơ thiếu xương, gây ra tình trạng mất xương hoặc xương dạng bất thường 
• Còi xương, xương nhỏ và yếu, phát triển chậm
• Việc mọc răng chậm, răng không đều, sâu răng, các vấn đề về răng
• Thấp hơn bạn bè cùng tuổi
• Dễ cáu giận, hay kinh phích, khóc đêm
• Phát triển nhận thức và trí não chậm

Dấu hiệu phụ nữ mang thai thiếu canxi

• Cảm giác chuột rút, đau nhức cơ bắp, tê mỏi ở tay và chân
• Tóc rụng, móng tay dễ gãy, yếu
• Đau răng, răng trở nên ố vàng
• Cơ thể mệt mỏi, suy nhược 

Thiếu canxi có thể gây ra các vấn đề về đau nhức ở xương khớp cho phụ nữ mang thai

Nhu cầu về sắt và canxi của phụ nữ mang thai là bao nhiêu?

Trước khi trả lời câu hỏi “thời gian uống sắt và canxi cho phụ nữ mang thai” thì bạn cần hiểu rõ nhu cầu bổ sung sắt và canxi của phụ nữ mang thai là bao nhiêu để chọn thực phẩm chức năng phù hợp. Từ đó mới có thể biết được thời gian và cách uống.

Nhu cầu sắt cho phụ nữ mang thai

• Giai đoạn 3 tháng đầu: khoảng 30mg/ngày. Trong giai đoạn này, nhu cầu sắt của phụ nữ mang thai chưa cao, tương tự như khi không mang thai. Thậm chí có thể giảm do không mất máu kinh nguyệt.
• Giai đoạn 3 tháng giữa: khoảng 30 - 60mg/ngày. Trong giai đoạn này, nhu cầu sắt của phụ nữ mang thai bắt đầu tăng lên để đáp ứng sự phát triển của thai nhi. 

• Giai đoạn 3 tháng cuối: > 60mg, khoảng 80 - 100mg/ngày. Trong giai đoạn này, phụ nữ mang thai cần cung cấp nhiều sắt nhất để chuẩn bị cho quá trình sinh con.   

Nhu cầu canxi cho phụ nữ mang thai 

Nhu cầu canxi cho phụ nữ mang thai tăng theo từng giai đoạn thai kỳ để đáp ứng lượng canxi cần thiết phù hợp với tốc độ tăng trưởng của thai nhi. Cụ thể: 

• Giai đoạn 3 tháng đầu: khoảng 800 - 1000mg/ngày

• Giai đoạn 3 tháng giữa: khoảng 1000 - 1200mg/ngày
• Giai đoạn 3 tháng cuối: khoảng 1200 - 1500mg/ngày

Bà bầu có nên uống sắt và canxi cùng lúc không?

Bà bầu nên uống sắt và canxi cách nhau bao lâu, có được uống cùng lúc không? Không nên, không chỉ riêng bà bầu mà với bất kỳ đối tượng nào cũng không nên uống sắt và canxi cùng lúc. Lý do là vì hai chất này rất “kỵ nhau”. Canxi sẽ làm giảm khả năng hấp thu sắt của cơ thể, khiến lượng sắt được bổ sung bị mất đi nhanh chóng. Đồng thời, sắt cũng ảnh hưởng đến khả năng hấp thu canxi vào cơ thể, có thể gây ra sự tích tụ của canxi và nguy cơ hình thành sỏi trong thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang. 

Quyết định không uống sắt và canxi đồng thời là cực kỳ quan trọng để bảo vệ sức khỏe

Thời gian lý tưởng để uống sắt và canxi cho phụ nữ mang thai

Theo các chuyên gia sức khỏe, phụ nữ mang thai nên bổ sung sắt trước hoặc sau bữa ăn trong khoảng 30 phút hoặc 1 - 2 tiếng. Và nên bổ sung canxi ít nhất 2 tiếng sau khi uống sắt để cơ thể có đủ thời gian hấp thụ lượng sắt vừa được bổ sung trước đó. 

Nếu uống sắt vào buổi tối, mẹ bầu không nên chờ để uống canxi vì canxi có thể kích thích não bộ, gây khó ngủ. Hơn nữa, buổi tối là thời điểm cơ thể khó hấp thụ canxi nhất, lượng canxi thừa có thể lắng đọng gây sỏi thận. Vì vậy, tốt nhất là sắp xếp thời gian uống vào ban ngày để cung cấp đủ 2 khoáng chất này cho cơ thể. 

Thời gian phù hợp để uống canxi cho phụ nữ mang thai

Lúc tốt nhất để bổ sung canxi cho phụ nữ mang thai là vào buổi sáng, sau khi ăn 1 tiếng. Lúc này, cơ thể tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, cung cấp vitamin D cần thiết để hấp thụ canxi vào xương, giảm nguy cơ lắng đọng canxi gây hại. Hoặc mẹ bầu cũng có thể uống sắt vào buổi trưa, sau bữa ăn 1 tiếng. 

Thời điểm lý tưởng để bổ sung sắt cho phụ nữ mang thai 

Sắt hấp thụ tốt nhất khi đói. Lúc tốt nhất để uống sắt cũng là vào buổi sáng. Sau giấc ngủ dài, hàm lượng canxi trong cơ thể thấp nhất, giúp sắt hấp thụ tốt hơn mà không bị canxi cạnh tranh. Tuy nhiên, nếu mẹ bầu cảm thấy khó chịu, có thể uống trước khi đi ngủ. Tuy nhiên, không nên uống sắt trước khi đi ngủ nếu mẹ bầu dễ bị ợ nóng. 

=> Thời gian tối ưu để bổ sung canxi và sắt cho phụ nữ mang thai là uống sắt vào buổi sáng trước khi ăn 30 phút và uống canxi vào buổi trưa, sau bữa ăn 1 tiếng.  

Uống sắt và canxi vào thời điểm thích hợp sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất 

Thời điểm phù hợp uống sắt và canxi cho phụ nữ mang thai

Thời điểm phù hợp uống sắt và canxi cho phụ nữ mang thai trong ngày

• Thời điểm uống sắt: Nên uống vào buổi sáng hoặc giữa bữa sáng và trưa. Uống sắt cùng thực phẩm chứa vitamin C như cam, quýt, kiwi hoặc dưa hấu giúp hấp thụ sắt tốt hơn. Không nên uống sắt cùng với thực phẩm giàu canxi vì canxi có thể làm giảm sự hấp thụ của sắt.
• Thời điểm uống canxi: Nên uống vào buổi sáng, đặc biệt là từ 7h đến 8h, giúp canxi hấp thụ tốt vào cơ thể và giảm nguy cơ tích tụ canxi gây hại trong thận và đường tiết niệu.

Khi nào nên uống sắt và canxi cho phụ nữ mang thai

• Khi nào nên uống sắt: Trong thai kỳ, nhu cầu sắt tăng cao do mẹ và thai nhi đều cần oxy đủ. Việc bổ sung sắt thường bắt đầu từ lúc mang thai hoặc khoảng 12 - 16 tuần, khi thai nhi bắt đầu phát triển hệ thống máu riêng. Uống sắt nên tiếp tục suốt thai kỳ, đặc biệt là ở giai đoạn cuối khi nhu cầu cao nhất. Tuy nhiên, cần điều chỉnh liều lượng để tránh tình trạng quá sắt gây hại.
• Khi nào nên uống canxi: Canxi quan trọng cho sự phát triển xương và răng của thai nhi. Bổ sung canxi thường bắt đầu từ đầu thai kỳ hoặc từ tuần thứ 12 khi thai nhi bắt đầu phát triển hệ xương và các cơ quan khác. Tuy nhiên, cân nhắc cân bằng canxi trong cơ thể, vì việc dư thừa canxi có thể gây rối loạn cân bằng và tạo ra vôi trong mạch máu.

Những điều cần lưu ý khi bổ sung sắt và canxi cho phụ nữ mang thai

Những điều cần lưu ý khi bổ sung sắt cho phụ nữ mang thai

• Vitamin C tăng hiệu quả hấp thu sắt bằng cách làm tăng độ kiềm của dạ dày, hòa tan sắt và giúp sắt hấp thu qua ruột tốt hơn. Do đó, khi bổ sung sắt, nên kết hợp sử dụng thực phẩm giàu vitamin C như cam, chanh, bưởi, quýt hoặc viên uống vitamin C.

Một số sản phẩm bổ sung vitamin C đang được ưa chuộng hiện nay bao gồm:

• Uống đủ nước và tiêu thụ thực phẩm giàu chất xơ để tránh tình trạng táo bón.
• Tránh uống cùng với trà, cà phê vì chúng chứa tanin có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu sắt.
• Tránh uống cùng với sữa và các sản phẩm từ sữa, chỉ sử dụng sau khi đã uống sắt từ 2 - 3 giờ.

Lưu ý khi bổ sung canxi cho phụ nữ mang thai 

• Cơ thể chỉ hấp thụ tối đa 500mg canxi mỗi lần. Nếu muốn bổ sung canxi liều cao, hãy chia nhỏ thành nhiều lần trong ngày và không vượt quá 2500mg/ngày. Uống quá nhiều canxi không chỉ lãng phí mà còn gây “quá tải” cho hệ tiêu hóa và tăng nguy cơ lắng đọng sỏi.
• Vitamin D, vitamin K2, lysine và kẽm giúp tăng hiệu quả hấp thu canxi, giữ canxi vào xương, hạn chế lắng đọng. Vì vậy, nên tăng cường thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất này vào khẩu phần ăn hàng ngày.
• Tránh sử dụng cùng với trà, chocolate, cà phê, nước ngọt, nước có ga, bia rượu,... vì chúng ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và hấp thu canxi.

Tham khảo: Top 20+ Thực Phẩm Giàu Canxi Cho Phụ Nữ Mang Thai Theo Từng Giai Đoạn

Sau bài viết này, bạn đã biết thời điểm phù hợp uống sắt và canxi khi mang thai đúng cách. Hãy tuân thủ các nguyên tắc để tận dụng tốt nhất lợi ích và tránh những tác dụng không mong muốn nhé!