Buzz
Những ý tưởng này sẽ giúp người chăm sóc trẻ khích lệ bé tham gia vào những trò chơi sáng tạo, cũng như giải thích tại sao chơi giả vờ mang lại nhiều lợi ích cho trẻ nhỏ.
Khi nói đến chơi giả vờ, bạn có thể nghĩ đến những trò như xây pháo đài hoặc đuổi bắt quái vật. Tuy nhiên, những hoạt động sáng tạo không chỉ liên quan đến trí tưởng tượng, và ngay cả trẻ nhỏ cũng có thể tham gia chơi giả vờ. Quan trọng là giúp bé tham gia vào những trò phù hợp với độ tuổi và tạo niềm vui cho bé. Trước khi con bạn có thể tham gia vào việc giả làm bác sĩ, giáo viên hoặc đầu bếp, bé sẽ tìm niềm vui trong việc tương tác với bố mẹ.
Dưới đây là cách bắt đầu những trò chơi sáng tạo ở mọi độ tuổi và lợi ích mà chúng mang lại cho bé.
Quan trọng là giúp bé tham gia vào những trò chơi phù hợp với độ tuổi và làm cho bé vui vẻ. Nguồn: Unsplash, tác giả: Mi Pham
Chơi giả vờ là gì?
Chơi giả vờ hoặc chơi theo trí tưởng tượng là loại trò chơi cho phép trẻ thử nghiệm với các vai trò khác nhau. Đa dạng với nhiều cách chơi, từ trang điểm, mặc đồ, đến chèo thuyền trên con tàu làm bằng bìa cứng, nấu ăn tưởng tượng hoặc mặc quần áo của người lớn và “đi làm”.
Những đồ chơi như đồ chơi nấu ăn, đồ chơi nhập vai, xe cộ hoặc bộ đồng phục chỉnh tề giúp bé thực hiện trò chơi giả vờ. Không cần những đồ chơi phức tạp, đắt tiền. Sử dụng những vật dụng đơn giản có sẵn để khuyến khích trẻ suy nghĩ sáng tạo hơn khi áp dụng chúng vào trò chơi. Một cái xô đựng lá có thể trở thành chiếc vạc nấu súp; một giỏ đựng quần áo có thể là chiếc máy bay; một đống gối có thể là một ngọn núi…
Ngoài ra, trò chơi giả vờ còn là cách bé khám phá xã hội khi bé có thể tưởng tượng mình là giáo viên hoặc ngôi sao bóng đá. Bằng cách tương tác nhiều hơn với bé, bạn sẽ tạo ra cơ hội cho bé thử sức với các vai trò xã hội khác nhau.
Chơi giả vờ là một phương tiện khám phá xã hội. Nguồn: Unsplash, tác giả: Carlos Magno
Lợi ích của việc chơi theo trí tưởng tượng
Trò chơi giả vờ kích thích sự sáng tạo và tính tò mò của trẻ. Ngoài ra, trò chơi giả vờ còn cung cấp nhiều lợi ích khác, đặc biệt là ở lứa tuổi sơ sinh biết đi, việc tham gia các trò chơi giàu trí tưởng tượng rất quan trọng để giúp trẻ phát triển các kỹ năng sống.
Khuyến khích kỹ năng tự kiểm soát. Trong khi tham gia trò chơi giả vờ, người chơi phải hợp tác để thảo luận về các kịch bản tưởng tượng và quyết định vai trò mỗi người sẽ đảm nhiệm. Điều này có thể gây ra những cảm xúc khó chịu và buồn chán, và trẻ cần phải học cách kiểm soát cảm xúc đó.
Xây dựng các mối quan hệ. Trò này tạo ra một thế giới mới đưa người chơi lại gần nhau hơn và giúp họ hiểu về nhau hơn. Đặc biệt khi cha mẹ chơi cùng con, trò chơi này khuyến khích sự tương tác và giao tiếp, tăng cường mối quan hệ với bé.
Dạy về những cảm giác khó khăn. Trò chơi giả vờ mang lại cơ hội cho trẻ khám phá và làm việc thông qua những tình huống khó khăn hoặc đáng sợ (với trẻ), như việc đi khám bác sĩ hoặc bắt đầu đi nhà trẻ, trường mầm non.
Khuyến khích phát triển ngôn ngữ và giao tiếp. Đưa ra các kịch bản và thương lượng các quy tắc là cơ hội để trẻ sử dụng từ vựng và ý tưởng phức tạp hơn trong giao tiếp hàng ngày.
Lợi ích của việc chơi theo trí tưởng tượng. Nguồn: Unsplash, tác giả: Fabian Centeno
Khi nên bắt đầu chơi trò giả vờ với trẻ?
Không bao giờ là quá sớm để kích thích trí tưởng tượng của trẻ. Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP): Mặc dù thường nói đến việc bắt đầu trò giả vờ sau khi trẻ biết đi, nhưng thực ra trẻ cũng có thể bắt đầu khám phá các vai trò xã hội khác nhau với cha mẹ ngay từ khi mới sinh. Những hoạt động như việc quan sát ba mẹ mỉm cười, nhìn ngắm khuôn mặt hoặc nghe cha mẹ nói chuyện với trẻ bằng cách lặp lại hoặc phản ứng theo âm điệu của trẻ.
Có thể bắt đầu trò chơi giả vờ cho trẻ từ rất sớm.
Cách khuyến khích trẻ chơi theo trí tưởng tượng ở từng độ tuổi
Sẵn sàng chơi giả vờ cùng con để khuyến khích trí tưởng tượng từ khi bé mới sinh, tiếp tục đến khi đi học mầm non và thậm chí hơn nữa.
Độ tuổi 0-24 tháng
Dù bé sơ sinh và mới biết đi có thể chưa thể tưởng tượng mình là những thứ như khủng long hay bác sĩ, nhưng vẫn có thể tham gia vào các trò chơi xã hội và thực hành đảm nhận các vai trò khác nhau.
Với trẻ sơ sinh, hãy trò chuyện và khám phá cùng bé các vật dụng trong môi trường xung quanh. Khi bé bước vào tuổi 1, hãy tập trung vào việc làm mẫu hành động và cách cư xử mà bé sẽ học từ việc đi - như giới thiệu bản thân với người lạ và chia sẻ đồ chơi.
Tương tác với bé. Bắt chước âm thanh mà bé phát ra hoặc trò chuyện với bé và cho bé cơ hội phản ứng. Bé có thể trả lời bằng cách kêu lên, thì thầm, cử động tay hoặc chân, và cuối cùng là nụ cười!
Khuyến khích sự khám phá. Cung cấp cho bé các đồ vật phù hợp với độ tuổi với nhiều kích cỡ, màu sắc và kết cấu khác nhau để bé có thể khám phá một cách an toàn. Trẻ sơ sinh có thể nằm sấp, còn trẻ lớn hơn một chút có thể bò hoặc di chuyển qua các đồ vật khác nhau.
Hát các bài hát kích động. Bạn có thể hát các bài hát như tập đếm, tập thể dục... và cùng thực hiện các động tác tương ứng. Bé sẽ thích thú khi bạn thực hiện các động tác từ khi còn rất nhỏ, và khi lớn lên hơn, bé sẽ tham gia cùng bố mẹ.
Trở thành tấm gương. Từ khoảng 12 tháng tuổi, bạn có thể làm mẫu các hành vi xã hội mà bạn muốn con mình học theo. Ví dụ: khi gặp một người bạn mới tại công viên, bạn có thể giới thiệu con mình bằng cách nói: “Xin chào, mình là bé A. Chúng ta cùng chơi con búp bê này nhé?”
Chia sẻ và hợp tác. Chơi các trò chơi theo lượt giúp bé học cách chia sẻ. Ví dụ: thay phiên tạo kiểu tóc cho nhau, thay phiên làm người bán thức ăn và người đi mua…
Gọi điện thoại. Sử dụng điện thoại đồ chơi để “nói chuyện” với các thành viên trong gia đình hoặc bạn bè và mời con bạn tham gia chơi cùng. (Bạn sẽ ngạc nhiên khi bé thực hiện cuộc trò chuyện điện thoại ngay sau đó).
Chơi cùng trẻ sơ sinh bằng cách lặp lại âm thanh bé phát ra. Nguồn: Unsplash, tác giả: Michal Bar Haim
Độ tuổi 2-3 tuổi
Khi đến 2 tuổi, khả năng chơi theo trí tưởng tượng của bé bắt đầu phát triển. Tuy nhiên, bé vẫn cần được hướng dẫn khi bắt đầu. Bố mẹ có thể đưa ra ý tưởng, nhưng khi bé thể hiện sự quan tâm, hãy để bé “làm chủ” trò chơi.
Cung cấp quần áo chỉnh tề và đạo cụ. Mũ, găng tay, áo sơ mi hoặc áo khoác cũ là lựa chọn tốt cho trò chơi tưởng tượng của trẻ. Thêm một chiếc gương sẽ khiến bé thích thú ngắm nhìn bản thân trong bộ trang phục mới.
Thực hiện các kịch bản mới. Tham gia vào các sự kiện sắp tới có thể làm bé phát sinh sự không hài lòng hoặc không muốn tham gia. Ví dụ: đóng vai bác sĩ để chuẩn bị cho cuộc kiểm tra sức khỏe hoặc giả vờ bạn là một người bạn ở trường muốn chia sẻ món đồ chơi bé đang chơi cùng.
Tổ chức tiệc trà cho các thú bông. Sắp xếp đồ đạc thành một vòng tròn và mời bé phục vụ đồ uống cho bố mẹ và khách mời.
Sáng tạo với các vật dụng không ngờ. Sử dụng một chiếc lược như micrô, cuộn giấy vệ sinh dính lại với nhau để tạo thành ống nhòm... và xem điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.
Một bữa tiệc khiêu vũ cho động vật. Bật nhạc yêu thích của bạn và bắt đầu di chuyển. Thay vì nhảy múa, khích lệ bé di chuyển như các con vật khác nhau.
Sử dụng đồ đạc hàng ngày để vui chơi cùng bé. Nguồn: Unsplash, tác giả: Scott Webb
Độ tuổi từ 3 đến 5 tuổi
Khi bé đến tuổi ba, trí tưởng tượng của bé bắt đầu phát triển mạnh mẽ hơn. Lúc này, bé có khả năng tưởng tượng ra những câu chuyện phi thực tế và khám phá các vai trò mới mẻ mà không cần sự hướng dẫn của bố mẹ. Bố mẹ chỉ cần tham gia vào thế giới của bé.
Tham gia vào trò chơi của bé. Khi bé nói rằng mình đang bay hoặc đi dạo qua một khu rừng (thực ra chỉ là một tấm chăn màu đỏ), bố mẹ không nên phản đối bé. Chỉ cần tham gia và chấp nhận trò chơi của bé.
Hoán đổi vai trò. Tham gia vào trò chơi gia đình, nhưng để bé đảm nhận vai bố mẹ trong khi bố mẹ lại vào vai con. Và đừng quên làm theo mọi yêu cầu của “bố mẹ” nhí.
Trở thành đầu bếp. Trẻ ở tuổi mẫu giáo có thể giúp đỡ trong những công việc nấu ăn đơn giản như đổ nguyên liệu vào bát, rắc muối, gọt vỏ trứng… Hãy kêu gọi bé tham gia vào việc và tưởng tượng rằng hai mẹ con đang quản lý một nhà hàng.
Phòng khám thú y. Dạy bé đóng vai bác sĩ kiểm tra tất cả các con thú nhồi bông. Bố mẹ có thể đóng vai trợ lý đắc lực, mang bệnh nhân mới đến bàn khám hoặc hỗ trợ các công việc theo yêu cầu của bác sĩ.
Nghề người đưa thư. Sử dụng những chiếc bìa cũ và đặt chúng ở nhiều nơi khác nhau trong nhà. Đưa cho bé một túi thư đầy đủ và khuyến khích bé đi phát thư.
Được biên soạn bởi Mytour
Trí tưởng tượng của trẻ sẽ phát triển mạnh mẽ trong vài năm đầu đời, và việc chơi giả vờ có giá trị ở mọi độ tuổi và giai đoạn phát triển. Bắt đầu tập cho trẻ tham gia vào các trò chơi này từ khi còn nhỏ để thúc đẩy sự vui chơi, học hỏi các kỹ năng xã hội và xây dựng niềm tin cho trẻ.
Thông tin được tổng hợp từ Whattoexpect
