Tổng quan về làng chiếu Định Yên
1.1 Sự hình thành lịch sử của nghề dệt chiếu Định Yên
Làng chiếu Định Yên được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia từ tháng 9 năm 2013. Dù không ai chắc chắn về nguồn gốc và lịch sử của nghề này, nhưng theo một số truyền thuyết, nghề dệt chiếu đã từ lâu trở thành phần không thể thiếu trong đời sống của cộng đồng địa phương ở đây. Với địa hình có nhiều bãi bồi và bãi cồn ven sông Hậu, cây bố và cây lác đã trở thành nguồn nguyên liệu quý giá, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân phát triển nghề dệt chiếu.
Nghề dệt chiếu đã gắn bó sâu đậm với cộng đồng Định Yên suốt hàng thế kỷ
1.2 Lối vào làng dệt chiếu Định Yên
Ngày nay, làng chiếu Định Yên nằm ở xã Định Yên, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp. Để đến đây, chỉ cần rẽ từ Thành phố Sa Đéc, đi dọc theo Quốc lộ 80, vượt qua thị trấn Lai Vung và tiếp tục vào huyện Lấp Vò. Bạn sẽ thấy bảng chỉ dẫn vào làng chiếu, chỉ cần đi theo con đường đó khoảng 2-3km là bạn sẽ thấy hàng loạt chiếu đang được phơi trên hai bên đường. Đó là Định Yên - “nguồn cội” của nghề làm chiếu trăm năm.
Đến làng chiếu Định Yên, bạn sẽ được trải nghiệm những khung cảnh rực rỡ, đầy sắc màu
Tổng quan về nghề dệt chiếu tại Định Yên
2.1 Thông tin về làng chiếu Định Yên ngày nay
Hiện nay, làng đã trang bị 620 máy dệt chiếu, 62 máy may bìa chiếu, 2 máy se chỉ, 2 máy lau bóng sản phẩm và có tổng cộng 431 hộ dân hoạt động trong lĩnh vực dệt chiếu. Nhờ sự hỗ trợ từ các thiết bị hiện đại, mỗi công nhân có thể sản xuất từ 10 đến 12 chiếc chiếu trong một ngày làm việc. Giá thành của mỗi chiếc chiếu hiện nay dao động từ 50.000 đến 70.000 đồng.
Gần đây, Đạo diễn - diễn viên Lý Hải đã đầu tư một khoản tiền lớn để chuyển đề tài về làng chiếu Định Yên lên màn ảnh rộng qua bộ phim Lật Mặt 6. Sự xuất hiện của làng chiếu trên màn ảnh lớn đã thu hút sự chú ý của nhiều người, góp phần thúc đẩy du lịch trong khu vực và cung cấp cơ hội cho những gia đình nghèo khó ở miền quê sông nước.
Ngày nay, làng chiếu Định Yên đã trang bị nhiều máy móc hiện đại để hỗ trợ người dân
2.2 Các bước tạo ra chiếc chiếu “trăm tuổi”
Ban đầu, vì chiếc chiếu được làm từ lác, nên người thợ phải lựa chọn sợi lác một cách tỉ mỉ, không quá dày cũng không quá mảnh. Sau đó, họ phơi sợi lác dưới ánh nắng trong khoảng 30 phút đến 1 tiếng, sau đó nhuộm từng chùm lác nhỏ với nhiều màu sắc như xanh, đỏ, tím, vàng, và phải sử dụng phẩm màu để đảm bảo màu sắc đều và đẹp. Tiếp theo, họ phơi sợi lác dưới ánh nắng một lần nữa trong một buổi, sau đó dùng máy dệt để dệt chiếc chiếu. Bước tiếp theo là cắt bìa chiếu dư, sau đó phơi sợi lên nắng và may vải xung quanh viền chiếu để tránh việc chiếu bị rách. Cuối cùng, họ làm mịn chiếu và đưa ra phiên chợ để bán.
Sau đó, họ phơi sợi lác dưới ánh nắng một lần nữa trong một buổi, sau đó dùng máy dệt để dệt chiếc chiếu. Bước tiếp theo là cắt bìa chiếu dư, sau đó phơi sợi lên nắng và may vải xung quanh viền chiếu để tránh việc chiếu bị rách. Cuối cùng, họ làm mịn chiếu và đưa ra phiên chợ để bán.
Các bước làm chiếu đòi hỏi sự tỉ mỉ và công phu
2.3 Đa dạng của sản phẩm chiếu Định Yên
Chiếu Định Yên đem lại sự đa dạng về màu sắc, từ chiếu trắng, chiếu con cò, đến chiếu có nhiều hình hoa văn khác nhau hoặc chiếu cưới... Với mức giá phải chăng, từ 50.000 - 70.000/chiếc, và còn nhiều loại khác có giá từ 120.000 - 200.000/chiếc tùy vào loại sản phẩm.
2.4 Trải nghiệm thú vị tại phiên chợ đặc biệt
Khi nhắc đến chiếu, không thể không nhắc đến những phiên “chợ ma” - đặc trưng của người dân làng nghề làm chiếu. Trước kia, do họ bận rộn với công việc đồng án, làm chiếu vào ban ngày, nên họ thường họp chợ bán chiếu vào ban đêm.
Cùng với đó là các xuồng ghe thường xuyên cập bến vào ban đêm, tạo nên những phiên chợ trong màn đêm tĩnh mịch, ánh đuốc và đèn dầu phát ra ánh sáng mờ mờ, tạo nên không khí rùng rợn và bí ẩn. Vì thế mà họ gọi đó là phiên “chợ ma”. Phiên “chợ ma” thường bắt đầu từ trước khuya đến khoảng 2h - 3h sáng, với những hoạt động mua bán chiếu ngay trên bờ sông và thậm chí dưới rạch cầu Đình.
Hãy tham gia các phiên chợ chiếu độc đáo, đặc biệt là phiên 'chợ ma' tại Định Yên khi bạn đến đây
Những địa điểm không nên bỏ qua khi bạn ghé thăm Đồng Tháp
Sau khi thăm quan làng chiếu Định Yên, đừng quên ghé qua những điểm du lịch nổi tiếng của vùng Đồng Tháp này nhé.
3.1 Tham quan làng hoa Sa Đéc
Hãy đến với làng hoa Sa Đéc, nơi tập trung những bông hoa tuyệt đẹp và thơm ngát từ những bông hoa bung nở từ sớm. Thời điểm tốt nhất để đến đây là vào khoảng đầu tháng chạp đến 23 tháng chạp.
Địa chỉ: Đường hoa Sa Đéc, Tân Quý Đông, Thành phố Sa Đéc.
Giá vé: khoảng 20.000 - 100.000 đồng/người.
3.2 Khám phá Vườn Quốc gia Tràm Chim
Vườn quốc gia này nổi tiếng với hệ sinh thái đa dạng, thu hút nhiều loài chim quý hiếm đến đây để sinh sống. Đến đây, bạn sẽ được thả mình vào thiên nhiên với trải nghiệm chân thật nhất, đảm bảo bạn sẽ có những trải nghiệm đáng nhớ.
Địa chỉ: huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp.
Giá vé: khoảng 20.000 đồng/người (miễn phí cho trẻ em dưới 16 tuổi).
3.3 Thăm Khu di tích Lăng cụ Nguyễn Sinh Sắc
Đây là nơi kính nhớ cụ Nguyễn Sinh Sắc, người đã dạy học và chia sẻ thuốc cho người nghèo. Khi đến đây, bạn sẽ cảm nhận được không khí yên bình, mát mẻ, và thanh tịnh của nơi một nhà nho yêu nước đã từ giã cuộc sống, cũng như hiểu thêm về một người yêu nước, ân cần như cụ.
Địa chỉ: Số 1, đường Phạm Hữu Lầu, phường 4, Thành phố Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp.
Một số lời khuyên nhỏ khi thăm làng truyền thống này
- Làng chiếu Định Yên là điểm đến độc đáo với văn hoá, lịch sử, và thiên nhiên đặc biệt. Để hiểu thêm về ngôi làng này, bạn có thể tra cứu trên mạng xã hội hoặc liên hệ trực tiếp với người dân địa phương, hoặc thậm chí tự mình đến thăm trải nghiệm.
- Ngôi làng này mang trong mình những truyền thống đặc biệt cùng các sự kiện và lễ hội địa phương. Bạn có thể thưởng thức việc thăm các gian hàng địa phương để mua đặc sản và thưởng thức ẩm thực địa phương.
- Trước khi đến làng chiếu Định Yên, việc chuẩn bị kỹ lưỡng và hiểu biết về văn hóa, giao tiếp với cộng đồng địa phương có thể làm cho chuyến đi của bạn trở nên thú vị và ý nghĩa hơn.
- Khi đến đây, hãy tôn trọng và giữ gìn văn hóa địa phương. Việc hiểu rõ các nguyên tắc và giáo lý văn hóa địa phương, không phỉ báng hoặc xúc phạm người khác sẽ giúp bạn tôn trọng cộng đồng và tạo ra một trải nghiệm tích cực hơn.
- Khi trải nghiệm vùng quê sông nước, hãy chuẩn bị kỹ lưỡng với các trang thiết bị như kem chống nắng, xịt chống muỗi, và thuốc bôi trị vết cắn côn trùng.
Chiếu Định Yên - Di sản hàng trăm năm
Khi đến với làng chiếu Định Yên ở Đồng Tháp, bạn sẽ khó quên được cảnh đẹp hài hòa của phong cảnh tự nhiên kết hợp với sự lao động chăm chỉ, cần cù của người dân nơi đây - những người nông dân chân chất, thật thà, lương thiện đang nỗ lực để bảo tồn những di sản quý giá của dân tộc từ ngàn xưa đến nay.
Người dân tại Định Yên coi việc làm chiếu là công việc chính, từ trẻ tới già ai cũng làm việc chăm chỉ, với tiếng cười tươi sáng để đẩy lùi mồ hôi, khẳng định vẻ đẹp của quê hương, của truyền thống. Mytour.vn luôn đồng hành cùng các bạn trong hành trình khám phá văn hóa Việt Nam. Mytour.vn hy vọng rằng qua bài viết này, bạn sẽ có được kiến thức hữu ích để góp phần bảo tồn văn hoá độc đáo này.
Lê Uyên Thảo
Nguồn: Tổng hợp