Buzz
Nép mình giữa rừng nguyên sinh và dưới những vách đá hùng vĩ, làng dệt lanh Lùng Tám hấp dẫn du khách bởi kiến trúc truyền thống, văn hóa đặc sắc, con người chân chất và đặc biệt là hoạt động dệt lanh, nhuộm chàm.
1. Tìm hiểu về làng nghề dệt lanh Lùng Tám
Nhắc đến nghề dệt, người ta thường nghĩ đến những nơi như Vạn Phúc (Hà Nội), Nha Xá (Hà Nam), hoặc Bảo Lộc (Lâm Đồng). Nhưng ở vùng cao phía Bắc cũng có nhiều làng nổi tiếng với nghề se lanh và dệt vải, đặc biệt là làng Lùng Tám ở Hà Giang với các sản phẩm thổ cẩm độc đáo.
Lùng Tám là nơi cư trú của người Mông, tọa lạc giữa núi đá và dòng sông Miện. Từ trước kia, ngôi làng ít cư dân, nhưng dần dần người dân từ núi cao di chuyển xuống. Hiện nay, bản Lùng Tám có hơn 2500 cư dân.
Ảnh: @loominousuk
Theo truyền thống dân gian, nghề dệt lanh đã tồn tại từ lâu đời, được truyền qua các thế hệ. Đối với người H’Mông, nghề dệt lanh không chỉ tạo thêm thu nhập mà còn là phương tiện gìn giữ và quảng bá văn hóa bản sắc dân tộc.
Khi đến Hà Giang, khách tham quan có thể dừng chân tại bản Lùng Tám để tìm hiểu làng nghề, tham gia vẽ vải lanh hoặc mua sắm các sản phẩm dệt lanh tinh tế.
Ảnh: @tuyetlafolktour
2. Tìm hiểu vị trí làng Lùng Tám
Làng dệt lanh Lùng Tám nằm tại xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang. Khoảng cách từ trung tâm thành phố Hà Giang đến làng là khoảng 60-70km, tùy theo tuyến đường bạn chọn. Từ Lùng Tám, đi thêm khoảng 50km là đến núi Đôi Quản Bạ. Bạn có thể sắp xếp thời gian hợp lý để ghé thăm làng nghề này.
Hướng dẫn đường đi: từ trung tâm Hà Giang, đi theo tuyến QL4C đến Cổng trời Quản Bạ, tiếp tục qua thị trấn Tam Sơn. Sau một số khúc cua ngoằn ngoèo, ở khúc cua cuối sẽ có một đường nhỏ dẫn vào bản Lùng Tám.
Đường đến bản Lùng Tám không khó do làng đã phát triển du lịch. Tuy nhiên, cần cẩn trọng với tốc độ khi di chuyển qua những đoạn đèo dốc.
Xem chi tiết đường đi tại đây:
Nguồn thông tin: Google Maps
3. Khám phá làng nghề dệt lanh Lùng Tám
Đến với làng Lùng Tám, bạn sẽ được trải nghiệm một không gian mang đậm nét truyền thống của vùng cao. Những ngôi nhà gỗ, nền đất và xi măng mộc mạc là nơi lưu giữ những sản phẩm độc đáo với giá trị vật chất và tinh thần.
Chiêm ngưỡng những quy trình thủ công tinh tế
Bạn sẽ thấy các bà, các mẹ, các chị trong trang phục truyền thống thực hiện từng công đoạn dệt lanh tỉ mỉ. Quá trình sản xuất vải lanh thổ cẩm bao gồm nhiều bước, từ trồng lanh, thu hoạch, xử lý sợi, nhuộm màu, đến dệt vải. Mỗi bước đều đòi hỏi sự kiên nhẫn và tập trung cao.
Ảnh: @loominousuk
Khâu cuối cùng và quan trọng nhất là dệt lanh – yêu cầu kỹ thuật cao và kinh nghiệm dày dặn. Du khách sẽ được chiêm ngưỡng bàn tay nhanh nhẹn của thợ dệt, thêu những họa tiết tinh xảo như ô vuông, tam giác, con bướm.
Ảnh: Sưu tầm
Từ khung cửi đến màu nhuộm đều được người H’mông tự làm thủ công. Màu nhuộm được chiết xuất từ thiên nhiên, như gỗ, lá cây, củ nâu, chè, ổi.
Ảnh: Sưu tầm
Ý nghĩa sâu sắc của nghề dệt lanh
Người H’mông chọn dệt lanh vì tin rằng vải lanh bền chắc hơn vải bông. Về mặt tâm linh, họ cho rằng vải lanh là cầu nối giữa người sống và cõi âm. Các sợi lanh được xem là chỉ đường cho người đã khuất về với tổ tiên và đầu thai lại làm người.
Phụ nữ Mông từ nhỏ đã học dệt vải lanh. Kỹ năng dệt lanh thể hiện sự cần mẫn, khéo léo và được coi là tiêu chí đánh giá phẩm chất tốt đẹp của phụ nữ. Thậm chí, khả năng dệt lanh còn là yếu tố quyết định xem một cô gái có đủ điều kiện làm vợ hay không.
Ảnh: Sưu tầm
Từ những tấm vải lanh hoàn chỉnh, bạn có thể hiểu sâu hơn về văn hóa dân tộc H’mông. Hiện nay, các sản phẩm dệt lanh từ làng Lùng Tám được xuất khẩu quốc tế, trở thành mặt hàng có giá trị cao.
Những thông tin về làng dệt lanh Lùng Tám ở trên là không thể bỏ qua khi bạn khám phá Hà Giang. Nếu bạn yêu văn hóa dân tộc và muốn tìm hiểu giá trị truyền thống đặc sắc, thì địa điểm này là lựa chọn lý tưởng.
Tác giả: Trúc Nguyễn
