Làng gốm Phù Lãng tại huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh, gìn giữ với tinh hoa 700 năm, vẫn nổi tiếng với gốm sứ tinh xảo, một trong những làng nghề cổ xưa nhất Việt Nam.
Làng gốm Phù Lãng - Truyền thống gốm sứ lâu đời xứ Kinh Bắc
Làng Phù Lãng tọa lạc bên sông Cầu, có nhiều bến đò chở người qua lại. Tên gọi Phù Lãng xuất hiện từ thời Trần, Lê với 3 thôn: Trung, Thượng, Hạ thôn, nổi tiếng với nghề gốm truyền thống.

Người sáng lập làm gốm Phù Lãng là Lưu Phong Tú. Ông được triều đình gửi sang Trung Quốc học nghề gốm, sau đó truyền dạy cho người dân nước nhà.

Làng gốm Phù Lãng xuất hiện và phát triển từ thời Trần, đầu thế kỷ XIV. Bảo tàng Lịch sử Việt Nam trưng bày các sản phẩm gốm Phù Lãng từ thế kỷ XVII đến XIX, với những loại men nâu, da lươn, vàng nhạt, vàng thẫm, vàng nâu…

Tác phẩm gốm Phù Lãng đi vào lịch sử sông Hồng với hình ảnh rồng, phượng, hạc, lư hương, đỉnh, đài thờ, tứ linh, nghê… xuất hiện trên các miếu đình, mạo…

Làng gốm Phù Lãng chia thành 3 loại: gốm tín ngưỡng (lư hương, đài thờ, đỉnh…); gốm dụng cụ gia đình (lọ, bình, ang, chum, vại, bình vôi, ống điếu…); gốm trang trí (bình, ấm hình thú như ngựa, voi…).

Trong khi gốm Thổ Hà lấy từ đất sét xanh, gốm Bát Tràng từ sét trắng, thì gốm Phù Lãng chọn đất đỏ hồng từ Thống Vát, Cung Khiêm – Bắc Giang.

Quy trình làm gốm Phù Lãng: ngâm đất, xéo tròn, nề, chọn sạn, phá, sa, nề xéo cho đến khi đất mịn, chuốt trên bàn xoay nắn.

Đặc điểm độc đáo của làng gốm Phù Lãng là chạm bong, màu men tự nhiên, bền vững; hình dáng mộc mạc, mạnh mẽ, khéo léo điêu khắc hình thù đa dạng.

Gốm Phù Lãng tạo hình đa dạng từ bàn xoay và khuôn gỗ hoặc khuôn đất nung ghép lại, mang đến nghệ thuật hình khối đặc sắc.

Khi hoàn thành hình dạng, sản phẩm được phơi khô, đảm bảo không nứt nẻ, giữ nguyên hình dạng. Ngày nay, thợ gốm thường sử dụng phương pháp sấy trong lò, tăng nhiệt độ từ từ để làm khô sản phẩm.

Sản phẩm sau khi hoàn thiện được đem vào lò nung. Sắp xếp sản phẩm trong lò nung phải tuân theo quy tắc sử dụng không gian lò, tiết kiệm nhiên liệu và đạt hiệu quả cao.

Cách đây hơn mười năm, làng gốm Phù Lãng đã đối diện với nguy cơ mai một. Tuy nay, với hơn 200 lò nung luôn sáng lửa, làng nghề đã hồi sinh. Đối với người thợ gốm, nghề gốm là cuộc sống quý báu, vì vậy mặc cho công việc vất vả, lòng yêu nghề vẫn không bao giờ thay đổi.
Theo Mytour.com
***
Tham khảo: Cẩm nang du lịch Mytour.com
Mytour.com1 tháng 12, 2022