
Lắng nghe chủ động là một kỹ năng quan trọng trong giao tiếp nhưng thường không được đánh giá đúng. Một nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng, mỗi phút chúng ta nghe được từ 500-1.000 từ nhưng chỉ nói được 125-175 từ, do đó người nghe dễ cảm thấy chán chường, phân tâm và thiếu chú ý.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng khoảng 70% – 80% số người tham gia cuộc hội thoại dành phần lớn thời gian cho việc lắng nghe. Mặc dù hầu hết mọi người cho rằng việc nói chuyện với người khác là dễ dàng, nhưng nhiều người phải đấu tranh để lắng nghe một cách hiệu quả.
Lắng nghe chủ động không phải là điều quá khó, nhưng nhiều người không có những thói quen cần thiết để thành công trong việc lắng nghe một cách hiệu quả. Lắng nghe chủ động không chỉ giúp kết nối với nội dung của câu chuyện và những gì người khác đang nói, mà còn giúp xây dựng sự tin tưởng, tăng cường mối quan hệ và tạo dựng niềm tin. Bằng cách trở thành người lắng nghe tích cực, bạn khích lệ đối phương thể hiện ý kiến của họ một cách rõ ràng và cặn kẽ hơn.
Để hình thành thói quen lắng nghe chủ động, hãy thực hành liên tục 7 điều sau.
1. Luôn tập trung khi lắng nghe
Thường thì, khi đợi lượt nói của mình, người nghe thường vừa nghe vừa suy nghĩ và đôi khi bị phân tâm với suy nghĩ của mình đến mức không thể nắm bắt hết những gì đối phương đang nói. Nếu bạn quan sát các người tham gia cuộc trò chuyện, bạn có thể nhận thấy rằng họ thường 'cạnh tranh' để thu hút sự chú ý và tìm cách thu hút sự tập trung vào bản thân hơn là kết nối với những gì người khác đang nói.
Để duy trì sự tập trung vào người nói, hãy duy trì kết nối tự nhiên bằng ánh mắt và biểu cảm. Hãy dùng những phản ứng và nhận xét sau khi bạn đã nghe trọn vẹn cuộc trò chuyện. Tránh tạo ra sự gián đoạn và khó khăn cho khả năng tập trung của bạn. Hãy loại bỏ mọi yếu tố có thể làm gián đoạn, chẳng hạn như điện thoại di động và máy tính. Và quan trọng nhất là cần có sự kiên nhẫn.
Khi bạn đang trò chuyện với ai đó và tập trung vào việc nghe họ nói, đối phương sẽ cảm nhận và khích lệ họ chia sẻ nhiều hơn. Hãy để họ cảm nhận được sự kiên nhẫn từ bạn, và họ sẽ tự giác chia sẻ chi tiết hơn về thông điệp mà họ muốn truyền đạt. Bằng cách tập trung vào từ ngữ và biểu cảm cơ thể của người nói, bạn sẽ hiểu rõ hơn thông điệp của họ và tạo ra một cuộc trò chuyện mở cửa hơn.

2. Tập trung tối đa
Nghe chủ động là mong muốn nghe và hiểu được những gì người khác đang cố gắng truyền đạt. Một số nghiên cứu cho thấy chúng ta chỉ nhớ được 25% – 50% của những gì đã nghe, có nghĩa là chúng ta chỉ tập trung vào ít hơn một nửa nội dung trong cuộc trò chuyện.
Để nắm bắt chi tiết trong cuộc trò chuyện một cách hiệu quả, hãy ở lại tại thời điểm hiện tại và kiểm soát sự phản ứng trong tâm trí. Thay vì dùng kinh nghiệm cá nhân để đánh giá những gì người nói đang nói, hãy tập trung vào việc nghe. Sử dụng các lời như 'hãy tiếp tục' và 'tôi hiểu' để khích lệ người nói tiếp tục chia sẻ, vì những cụm từ này sẽ thúc đẩy cuộc trò chuyện và giúp tiết lộ nhiều chi tiết hơn so với ban đầu. Điều này không chỉ thể hiện sự tôn trọng đối với người nói mà còn giúp bạn nghe được nhiều thông điệp hơn.
3. Giữ yên lặng
Hãy kiên nhẫn đợi cho đến khi người nói hoàn thành việc chia sẻ ý kiến của họ trước khi phản ứng. Bạn có thể dành chút thời gian để tạm dừng ngắn để suy nghĩ về tất cả những gì đối phương đã nói trước khi đưa ra phản hồi của mình. Trong khi giữ yên lặng là quan trọng để không làm gián đoạn cuộc trò chuyện, bạn không nên thể hiện tự do phản ứng. Biểu hiện trên khuôn mặt, ngôn ngữ cơ thể và cử chỉ có thể truyền đạt cảm xúc của bạn về chủ đề mà không cần phải nói một từ nào.
4. Tái diễn hoặc diễn đạt ý kiến
Hãy để đối phương thấy bạn đang tập trung và lắng nghe tích cực bằng cách thỉnh thoảng hỏi lại hoặc lặp lại những gì họ nói hoặc diễn giải lại ý tưởng chung mà họ đang chia sẻ. Điều này sẽ chứng tỏ rằng bạn đã kết nối với thông điệp của người nói và giúp họ cảm thấy tin tưởng rằng bạn là một người lắng nghe. Việc tái diễn hoặc diễn giải lại ý kiến của họ cũng cho phép người nói tiếp tục mở rộng về từ hoặc ý tưởng mà bạn đã gợi ý, tiết lộ nhiều chi tiết hơn về vấn đề đang thảo luận.
5. Hỏi các câu hỏi mở
Việc đặt câu hỏi là rất quan trọng để hiểu thêm về những gì người khác đang cố gắng truyền đạt. Hỏi các câu hỏi mở cửa cho phép người nói tiết lộ thêm chi tiết về tình huống và giúp bạn hiểu sâu hơn về chủ đề. Một câu trả lời chỉ có thể là 'Có' hoặc 'Không' sẽ không làm cho câu chuyện trở nên phong phú hơn.
6. Lắng nghe tìm mục đích thực sự của cuộc trò chuyện
Từ ngữ chỉ truyền đạt một phần những gì đang được đề cập, trong khi biểu hiện trên khuôn mặt, ngôn ngữ cơ thể và ngữ điệu mới có thể giúp nó được diễn đạt một cách toàn diện. Tập trung lắng nghe cảm xúc đằng sau từ ngữ. Cố gắng hiểu những gì người nói đang muốn diễn đạt, và có thể là những gì họ cần diễn đạt. Xem xét chia sẻ ý kiến của bạn về cảm xúc của mình để đảm bảo bạn hiểu đầy đủ và chính xác ý định của người nói.
Trong nhiều cuộc trò chuyện, có những lúc người nói sẽ thảo luận về một chủ đề mà họ cảm thấy nhạy cảm hoặc hứng thú. Việc bạn yêu cầu họ giải thích chi tiết hơn về cảm xúc của họ trong một tình huống hoặc mở rộng thêm về một ý kiến cụ thể sẽ giúp tiết lộ những cảm xúc thực sự của họ về chủ đề này. Điều này không chỉ hữu ích để cung cấp cho bạn bối cảnh, mà còn có thể cung cấp thêm thông tin để hiểu rõ hơn về câu chuyện mà người nói có thể đã bỏ qua.

7. Thể hiện sự đồng cảm
Lắng nghe tích cực thể hiện sự quan tâm đến người khác, và thúc đẩy sự gắn kết và niềm tin. Nó có thể làm giảm mức độ căng thẳng giữa các cá nhân nếu có khả năng xảy ra xung đột. Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Quốc tế về Lắng nghe kết luận rằng đối với các nhà lãnh đạo trong lĩnh vực kinh doanh, 'việc lắng nghe được xem là một kỹ năng giao tiếp quan trọng và cần thiết hàng đầu, thậm chí có giá trị cao hơn cả việc nói'.
Theo dõi và tập trung vào câu chuyện của người nói là một cách lắng nghe tích cực và thể hiện sự đồng cảm. Tích hợp phản hồi vào cuộc trò chuyện, giao tiếp và trao đổi với những người tham gia khác trong cuộc trò chuyện sẽ thể hiện khả năng lắng nghe và sự đồng cảm của bạn.
Thực sự, kỹ năng nghe chủ động không phải dễ dàng để có được, nó đòi hỏi sự kỷ luật, sự tập trung và cam kết trong mọi cuộc trò chuyện. Bằng cách cố gắng kết nối với những gì mọi người nói, bạn sẽ xây dựng được niềm tin, củng cố các mối quan hệ và giành được sự tôn trọng từ người khác.
Theo trithucvn.net