Làng tranh Đông Hồ, một làng nghề truyền thống với hơn 400 năm lịch sử. Tại đây, du khách sẽ nghe nghệ nhân giới thiệu làng qua câu ca: “Màu nước Đông Hồ ngát hương thơm Nơi tráng lệ sơn nữ trổ bài tranh Làng tranh Đông Hồ vẻ đẹp đặc biệt Hãy đến và khám phá để thấu hiểu”
Làng tranh Đông Hồ nổi tiếng với những tác phẩm tranh độc đáo, là một điểm đến lý tưởng khi du lịch Hà Nội vì gần Thủ đô. Hãy cùng khám phá chi tiết về làng tranh dân gian truyền thống qua bài viết dưới đây!
1. Giới thiệu về Làng tranh Đông Hồ
1.1. Đặt chân đến đâu, Làng tranh Đông Hồ sẵn sàng chào đón?
Vị trí của làng tranh Đông Hồ và tỉnh Bắc Ninh
Để đến Làng tranh Đông Hồ, du khách có thể lựa chọn phương tiện phù hợp với kế hoạch du lịch:
- Sử dụng phương tiện cá nhân (xe máy, ô tô,...): Đi qua Quốc lộ 5 đến gần ngã tư Phú Thị, sau đó rẽ trái vào Quốc lộ 18B và tiếp tục qua Phố Sủi, chợ Keo, chợ Dâu. Rồi rẽ trái xuống đường đê và đi thêm khoảng 3km sẽ đến làng tranh Đông Hồ. Hoặc từ chợ Dâu, đi đến thị trấn Hồ, rẽ trái vào Quốc lộ 38 gần cầu Hồ, sau đó đi theo đường Thiên Đức, khoảng 2km sẽ đến làng tranh Đông Hồ.
Sử dụng xe buýt tuyến 204 (Hà Nội - Thuận Thành, Bắc Ninh): Tuyến xe bắt đầu từ Điểm trung chuyển Long Biên và đi qua nhiều điểm như Nguyễn Văn Long, Quốc lộ 5, Ngã tư Phú Thị, Phố Sủi, Chùa Keo, Đức Hiệp, Thanh Hoài, Tám Á, Thị trấn Hồ (Thuận Thành). Từ thị trấn Hồ, du khách có thể đi xe ôm vài km để đến làng tranh Đông Hồ.
1.2. Lịch sử đáng tự hào của làng tranh Đông Hồ
Khám phá lịch sử đậm đà của làng tranh Đông Hồ với sự hướng dẫn từ các nghệ nhân. Nghề làm tranh tại đây đã tồn tại từ thế kỷ 17, ở làng Đông Hồ, xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh và hiện đã trải qua hơn 400 năm lịch sử phát triển.
Dựa vào ghi chép lịch sử, khoảng năm 1945, làng Đông Hồ gồm 17 dòng họ, tất cả đều làm tranh. Qua những biến cố của thời gian, hiện nay chỉ còn hai gia đình tại làng Đông Hồ theo nghề làm tranh, đó là gia đình của hai nghệ nhân Nguyễn Đăng Chế và Nguyễn Hữu Sam.
2. Điểm đặc biệt của Tranh Đông Hồ Bắc Ninh
Tranh Đông Hồ thể hiện những đề tài gần gũi, gắn liền với cuộc sống thôn quê và hằng ngày của người Việt. Những người làng Đông Hồ biết cách sử dụng các chất liệu tự nhiên để tạo ra màu sắc truyền thống, tươi sáng và bền bỉ. Màu chàm từ lá cây Chàm, màu đỏ sắc nét từ vỏ cây Van, màu đen từ tro cây lá Tre hoặc tro Voan,...
Các tác phẩm nghệ thuật được in trên giấy Dó - một loại giấy thủ công đặc biệt làm từ cây Dó mọc trong rừng. Nền giấy thường được phủ một lớp nhựa thông hoặc hỗn hợp với ít bột từ vỏ sò Điệp để tạo màu sáng lấp lánh. Vì thế, giấy Dó còn được gọi là giấy Điệp.
Để tạo ra những bức tranh sống động, người thợ phải sử dụng ván in. Có hai loại ván in: ván in màu và ván in nét.
- Ván in nét thường được chế tạo từ gỗ thừng mực hoặc gỗ thị. Các công cụ khắc ván in, còn được gọi là bộ ve, được làm từ thép cứng.
Ván in màu thường được làm từ gỗ mỡ vì giữ màu tốt hơn.
Quy trình làm tranh dân gian Đông Hồ bao gồm các bước sau:
- Bước 1 - Chuẩn bị giấy Dó: Sau khi hái từ rừng về, người thợ sẽ giã nhỏ, rây thành bột mịn và chế biến thành giấy Dó.
Bước 2 - In tranh: Người thợ in màu lên tranh để tạo hình thù. Thông thường, mỗi bức tranh cần in từ 5 bản khắc, mỗi bản được in 5 lần.
Bước 3 - Phơi tranh: Sau khi hoàn thành in tranh, cần phơi tranh khô để đảm bảo không bị lem màu và đảm bảo độ bền.
3. Khám phá vẻ đẹp của làng tranh Đông Hồ Bắc Ninh
Làng tranh Đông Hồ được biết đến như một điểm đến du lịch gần Hà Nội nổi tiếng. Tại đây, du khách sẽ có cơ hội tham gia vào nhiều hoạt động thú vị, làm cho chuyến du lịch đến làng tranh Đông Hồ trở nên thêm thú vị và đáng nhớ. Dưới đây là một số hoạt động mà du khách không nên bỏ lỡ khi đến với làng tranh Đông Hồ:
3.1. Khám phá làng nghề làm tranh Đông Hồ
Tranh làng Hồ thể hiện một thông điệp ý nghĩa và sở thích. Khi ghé thăm đây, bạn sẽ có cơ hội khám phá và tạo dấu ấn bằng cách check-in với những bức tranh độc đáo do chính tay những người làng Hồ tạo ra.
3.2. Học làm tranh theo sự hướng dẫn của các họa sĩ Đông Hồ
Không chỉ dừng lại ở việc ngắm nhìn tranh Đông Hồ, du khách có thể tham gia trực tiếp vào quy trình làm tranh để hiểu rõ hơn về nét đặc biệt của nghề truyền thống này. Với sự hướng dẫn từ các nghệ nhân tại làng tranh Đông Hồ Bắc Ninh, bạn có thể tự tay tạo ra một bức tranh sống động và đẹp mắt.
3.3. Tham gia vào triển lãm tranh Đông Hồ thú vị
Hơn 100 hiện vật và bức tranh độc đáo theo thời gian của làng tranh Đông Hồ được trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Tại đây, bạn sẽ có cơ hội ngắm nhìn từ gần những bức tranh nổi tiếng của làng tranh Đông Hồ như Đám cưới chuột, Vinh quy bái tổ, Gà trống hoa hồng, Vinh hoa phú quý, Chăn trâu thổi sáo...
3.4. Tham dự lễ hội tranh Đông Hồ dân gian Bắc Ninh
Lễ hội của làng Đông Hồ diễn ra từ ngày 14 - 16 tháng 3 Âm lịch hàng năm, thu hút nhiều du khách bởi những bức tranh dân gian độc đáo. Đây là một trong những lễ hội đặc biệt, thích hợp để du khách trải nghiệm xuân vùng Bắc Ninh.
3.5. Gặp gỡ các nghệ nhân ưu tú của làng tranh Đông Hồ
Khi ghé thăm làng tranh Đông Hồ, du khách có cơ hội gặp gỡ và trò chuyện với các nghệ nhân ưu tú như Nghệ nhân Nguyễn Hữu Sam và Nghệ nhân Nguyễn Đăng Chế để hiểu thêm về lịch sử và khám phá nét độc đáo của nghề truyền thống tại đây.
>>> Khám phá: Chia sẻ những bí quyết du lịch khám phá 7 ngôi làng cổ ở Hà Nội với vẻ đẹp vượt thời gian
4. Thăm quan các làng nghề truyền thống nổi tiếng khác
Ngoài làng tranh Đông Hồ, du khách cũng có thể khám phá nhiều làng nghề truyền thống độc đáo khác tại Hà Nội. Một số làng nghề ở Hà Nội mà du khách nên đến để làm chuyến du lịch thêm thú vị bao gồm:
- Làng lụa Vạn Phúc
Làng gốm Bát Tràng
Làng nghề chuồn chuồn tre Thạch Xá
Làng nghề làm nón Chuông
Làng nghề Bần Yên Nhân
Chuyến du lịch Hà Nội còn thú vị hơn nếu du khách ghé thăm các địa điểm tham quan nổi tiếng, bao gồm VinKE & Vinpearl Aquarium với thủy cung Times City Vinpearl Aquarium và khu vui chơi giải trí cùng giáo dục nghề nghiệp VinKE.
>>> Không quên đặt vé trải nghiệm VinKE & Vinpearl Aquarium để không bỏ lỡ những trải nghiệm thú vị!