Trong kỷ nguyên Công nghệ 4.0, yêu cầu về kỹ năng và năng lực của nhân viên ngày càng cao. Để thích nghi với thị trường biến đổi và nhu cầu công việc, nhân viên cần sự hướng dẫn, hỗ trợ và phát triển một cách có hiệu quả. Vậy làm thế nào để trở thành một lãnh đạo có khả năng như vậy? Đáp án chính là phong cách lãnh đạo tinh thần - một phong cách hiện đại, linh hoạt và thân thiện. Phong cách này không chỉ giúp bạn xây dựng một đội ngũ vượt trội, mà còn giúp bạn nâng cao chất lượng cuộc sống và công việc của chính bản thân.
1. Lãnh đạo Tinh thần là gì?
Theo Hiệp hội Hướng dẫn Quốc tế, lãnh đạo Tinh thần là quá trình cộng tác giữa người hướng dẫn (người dẫn dắt) và người được hướng dẫn (người được dẫn dắt), nhằm mục đích khám phá và phát triển tiềm năng bên trong. Người lãnh đạo theo phong cách này biết cách áp dụng quy trình hướng dẫn trong nhiệm vụ lãnh đạo, nhằm thúc đẩy và tạo điều kiện thuận lợi cho nhân viên phát huy tối đa khả năng và năng lực.
Điểm đặc trưng: Người lãnh đạo theo phong cách này có một số điểm đặc trưng nổi bật như sau:
- Nghe: Luôn lắng nghe nhân viên với sự chân thành, tập trung và sẵn lòng thể hiện sự tôn trọng. Không chỉ nghe những điều được nói, mà còn cảm nhận những điều không được nói thông qua cảm xúc, thái độ và ý định.
- Tận tâm: Luôn quan tâm đến nhân viên về cả mặt công việc và cuộc sống cá nhân, sở thích và mục tiêu. Tạo ra môi trường gần gũi và xây dựng niềm tin mạnh mẽ.
- Tôn trọng: Luôn tôn trọng nhân viên, không tạo ra áp lực, chỉ trích hoặc ép buộc. Việc công nhận và khen ngợi về thành tích và sự cố gắng là thói quen của họ.
- Khích lệ: Khuyến khích nhân viên vượt qua khó khăn, thách thức và sai lầm. Truyền động viên và truyền cảm hứng để nhân viên tự tin và tự thực hiện.
- Phản hồi: Liên tục cung cấp phản hồi về công việc, không chỉ tập trung vào kết quả mà còn theo dõi quá trình. Phản hồi của họ mang tính xây dựng và được cung cấp đúng lúc.
- Tương tác: Tương tác với nhân viên không chỉ dựa vào việc chỉ đạo mà còn tham gia vào công việc của họ, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và trách nhiệm.
- Đặt câu hỏi thúc đẩy: Thường đặt câu hỏi thúc đẩy nhân viên suy nghĩ, sáng tạo và tìm giải pháp cho vấn đề. Khuyến khích nhân viên thể hiện tư duy sáng tạo và tìm cách giải quyết vấn đề.
Ví dụ: Một tượng đài về lãnh đạo theo phong cách coaching là Satya Nadella, CEO của Microsoft. Ông đã sử dụng phong cách coaching để thay đổi văn hóa tổ chức, khuyến khích mọi người học hỏi, sáng tạo và chia sẻ. Ông thường đặt ra các câu hỏi thúc đẩy, như “Bạn đang đóng góp gì để Microsoft thành công?” hoặc “Bạn đang làm gì để thúc đẩy sự thành công cá nhân?” Nhờ vào phong cách này, Microsoft đã đạt được sự phát triển nổi bật trong lĩnh vực công nghệ và tạo nên một môi trường làm việc cởi mở và đầy năng lượng.
2. Trở thành lãnh đạo coaching như thế nào?
Phong cách lãnh đạo này yêu cầu sự linh hoạt, sáng tạo và nhạy bén. Để trở thành một lãnh đạo coaching xuất sắc, bạn cần tuân theo bốn bước dưới đây:
- Đặt mục tiêu và kỳ vọng rõ ràng đối với đội ngũ của bạn: Xác định mục tiêu bạn muốn nhân viên đạt được và làm thế nào để hỗ trợ họ. Rõ ràng về nhiệm vụ, trách nhiệm và tiêu chuẩn bạn đặt ra, cũng như kỹ năng và năng lực cần phát triển. Đừng quên đặt mục tiêu và kỳ vọng cho chính bạn để tự đánh giá và cải thiện phong cách lãnh đạo của mình.
- Xây dựng một môi trường tin cậy và an toàn cho nhân viên: Tạo không gian thoải mái, nơi mà nhân viên có thể tự do thể hiện quan điểm, nhu cầu và khát vọng của họ. Tôn trọng sự đa dạng và cá nhân của mỗi người, không so sánh hoặc chỉ trích. Tạo niềm tin và sự gắn kết bằng cách chia sẻ thông tin, kiến thức và kinh nghiệm của bạn, cũng như lắng nghe và quan tâm đến họ.
- Tổ chức các cuộc trò chuyện coaching với nhân viên: Sử dụng kỹ năng lắng nghe, quan sát, phản hồi và đặt câu hỏi để giúp nhân viên nhận biết rõ hơn về điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của mình. Lắng nghe họ một cách tích cực, tôn trọng và không gián đoạn. Đánh giá nhân viên một cách khách quan, toàn diện và chính xác, không bỏ sót hoặc lệch lạc sự thật. Cung cấp phản hồi xây dựng và khích lệ, thay vì chỉ trích hoặc chỉ đạo. Hãy đặt những câu hỏi thúc đẩy, giúp họ tư duy, tạo sáng kiến và tìm ra cách giải quyết vấn đề.
- Hỗ trợ nhân viên lập kế hoạch hành động và theo dõi tiến trình: Giúp họ xác định mục tiêu cụ thể, có thể đo lường và thực hiện (SMART), cung cấp tài nguyên, hỗ trợ và động viên để họ thực hiện kế hoạch. Theo dõi tiến trình của họ, đánh giá kết quả cả quá trình, nhận biết vấn đề và khó khăn mà họ gặp phải, và cùng họ tìm ra giải pháp và cách cải thiện.
3. Lãnh đạo coaching sẽ tạo ra lợi ích gì cho nhân viên của mình?
Lãnh đạo coaching sẽ tạo ra lợi ích gì cho nhân viên của mình? Đây là một câu hỏi mà nhiều lãnh đạo và nhân viên quan tâm, vì phong cách này không chỉ giúp tăng hiệu quả công việc mà còn giúp nâng cao chất lượng cuộc sống. Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần xem xét ba lợi ích chính sau:
- Ưu điểm thứ nhất của lãnh đạo coaching là giúp nhân viên nâng cao kỹ năng và năng lực của bản thân. Nhờ sự hướng dẫn và phản hồi của lãnh đạo coaching, nhân viên có cơ hội học hỏi, rèn luyện và cải thiện các kỹ năng chuyên môn, kỹ năng mềm và kỹ năng lãnh đạo. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, coaching có thể giúp nhân viên tăng cường kỹ năng giao tiếp, quản lý thời gian, giải quyết vấn đề và lãnh đạo. Những kỹ năng này không chỉ giúp nhân viên hoàn thành công việc hiệu quả hơn, mà còn giúp họ phát triển sự nghiệp và cá nhân của mình.
- Ưu điểm thứ hai của phong cách này là tăng cường tự tin và khả năng tự trị cho nhân viên. Nhờ sự khuyến khích và tôn trọng của lãnh đạo coaching, nhân viên có thể phát triển ý tưởng, đưa ra quyết định và giải quyết vấn đề một cách chủ động và sáng tạo. Theo các khảo sát, coaching có thể giúp nhân viên tăng cường tự tin, tự trị, cam kết và hài lòng. Những yếu tố này không chỉ giúp nhân viên làm việc một cách độc lập và chủ động hơn, mà còn giúp họ có thêm niềm tin và niềm vui trong công việc.
Lãnh đạo coaching sẽ mang lại nhiều ưu điểm cho nhân viên của mình, cũng như cho bản thân và công ty của họ. Bằng cách áp dụng phong cách lãnh đạo coaching, bạn sẽ tạo ra một đội ngũ dẫn đầu, một văn hóa hợp tác và một môi trường làm việc tuyệt vời.