Buzz
Đề bài về tình cảnh người nông dân trước cách mạng được đánh giá qua bức tranh sống động của Lão Hạc.
Bài văn mẫu về Truyện ngắn Lão Hạc là chìa khóa mở ra hiểu biết sâu sắc về thế giới nông dân trước cách mạng.
Bài viết mẫu: Lão Hạc - Hiểu đúng về tình cảnh của người nông dân trước cách mạng
Khi nói về Nam Cao, không thể không nhắc đến tác phẩm Lão Hạc. Đây là một trong những truyện ngắn hiện thực xuất sắc thời kỳ 1930 - 1945, vẽ lên hình ảnh bi thảm của người nông dân trước sự đe dọa của thời cuộc suy thoái. Lão Hạc, một nhân vật đầy tố chất con người, để lại cho chúng ta nỗi xót xa, lòng cảm thông và sự kính trọng.
I. Lão Hạc - Biểu tượng của sự đau khổ người nông dân trước cách mạng.
1. Sâu sắc về nhân vật Lão Hạc.
*Thăng trầm cuộc sống vật chất
Suốt cuộc đời với mảnh vườn và chú chó làm bạn, lão chịu đựng thử thách của cuộc sống nghèo đói. Tiền bạc tích có sau cảnh ốm đau cuốn trôi, buộc lão phải tìm kiếm miếng cơm như con thú. Nam Cao dũng cảm thể hiện sự khó khăn về vật chất của người nông dân.
* Nỗi khổ tâm lý đau lòng
Là người chồng mất vợ, người cha mất con, lão sống trong nỗi lo lắng và nỗi nhớ về con. Những ngày dài xa lánh, lão đối mặt với cảm giác cô độc, tìm kiếm sự chia sẻ từ chú chó trung thành - cậu vàng.
Nỗi đau sâu thẳm, niềm hối hận vương vấn khi lão phải bán chó. Đau đớn đến nỗi miệng lão méo xệch... Khổ sở và đau xót buộc lão tìm đến cái chết như lối thoát. Sự lựa chọn cuối cùng của lão Hạc là cái chết dữ dội, vô cùng thê thảm. Cuộc sống của lão mệt mỏi, qua ngày cứ trôi nhưng cái chết lại đầy đau đớn. Người nông dân như lão Hạc, đối mặt với những khó khăn, thực sự là không có con đường thoát.
* Con trai của lão Hạc.
Vì nghèo đói, không thể có hạnh phúc bình dị như mơ ước, anh chàng quyết định rời làng, bước chân đến đồn điền cao su với giấc mộng phồn thịnh, nhưng cuối cùng chỉ là hư vọng vụt tắt. Nghèo đói đẩy anh ta vào bi kịch không lối thoát.
Truyện không chỉ làm hiểu rõ nỗi đau trực tiếp của người nông dân mà còn làm sáng tỏ căn nguyên sâu xa của nỗi đau đó. Đó chính là sự nghèo đói và những thực tế khắc nghiệt của hệ thống phong kiến lạc hậu.
II. Truyện ngắn Lão Hạc là bức tranh vẽ về vẻ đẹp tâm hồn cao quý của người nông dân.
1. Tâm hồn nhân ái.
Con xa xôi, trái tim lão vẫn chứa đựng biển cả tình cảm dành cho cậu vàng. Lão coi nó như con ruột, chăm sóc như đứa cháu mồ côi: tắm gội, đưa ăn như những gia đình giàu có, âu yếm, tâm sự gọi nó là cậu vàng, rồi lão trách mắng, âu yếm. Tình cảm của lão dành cho nó không thua kém tình cảm cha dành cho con cái.
Nhưng số phận đẩy lão phải bán cậu vàng. Việc bán chó, với nhiều người chỉ là chuyện bình thường, nhưng với lão là một quá trình đầy đau đớn và do dự. Lão coi đó là sự lừa dối, một tội ác không thể tha thứ. Lão trải qua những cảm xúc đau đớn, khóc lóc, thú nhận tội lỗi trước ông giáo, mong được giảm bớt nỗi đau trong lòng.
Tự hủy hoại niềm vui của bản thân, nhưng lại cảm thấy hối hận vì danh dự của một con người khi đối mặt trước mắt con vật. Lão đã tự tử. Trên đời có bao nhiêu cách chết nhẹ nhàng, nhưng lão lại lựa chọn cái chết đầy đau đớn, vật vã... dường như lão muốn tự trừng phạt mình trước con chó mà lão yêu dấu.
2. Tình yêu thương sâu sắc
Vợ mất, lão sống một mình nuôi con, tất cả tình thương của lão đều dành cho đứa con trai. Trước khó khăn và đau thương của con, lão luôn hiểu và cố gắng chia sẻ, tìm lời an ủi để giải toả nỗi lòng đau buồn của con. Niềm thương con khiến trái tim lão đau đớn, đặc biệt khi nhận ra sự thật khắc nghiệt: 'Con không còn là con của tôi nữa... chỉ còn là cái thẻ đó mà'. Những ngày sống xa con, nỗi nhớ và tình thương của lão không nguôi, mong chờ tin tức từ cuối thế giới.
Lão sống vì con, và chết cũng vì con: Mọi khoản tiết kiệm của lão đều dành cho con. Dù đối mặt với đói khát và khó khăn, lão vẫn giữ lại mảnh vườn cuối cùng để bảo đảm tương lai của con trai.
Trong tình cảnh khốn cùng, lão đối mặt với quyết định khó khăn: Sống, lão sẽ đánh mất danh dự của một người cha. Nhưng để giữ lại danh dự cha mẹ, lão phải đối mặt với cái chết. Lão quyết định hy sinh không phải vì lão không quý mạng sống, mà là để bảo vệ danh dự con người và danh dự của một người cha. Hành động hy sinh của lão diễn ra rất im lặng, nhưng rất lớn lao.
3. Vẻ đẹp của lòng tự trọng và nhân cách cao cả.
Trước sự coi thường, Lão Hạc giữ vững lòng tự trọng và không chấp nhận sự giúp đỡ, thậm chí từ ông giáo - người mà lão luôn tôn trọng. Mặc dù đối mặt với khó khăn và đau đớn, lão kiên quyết từ chối sự giúp đỡ để không bị coi là lợi dụng lòng tốt của người khác. Trước khi chọn cái chết, lão đã chuẩn bị kỹ lưỡng, đảm bảo rằng ông giáo sẽ giữ gìn mảnh vườn và nhận được tiền làm ma. Lão Hạc, một con người nhân hậu và giàu lòng tự trọng, chấp nhận chết hơn là làm điều không tôn trọng. Trong xã hội đầy rẫy những điều tiêu cực, ý thức cao về nhân phẩm như của lão Hạc là đáng trân trọng.
III. Truyện giúp ta hiểu sự đổi mới và tha thứ của một phần tầng lớp nông dân trong xã hội đương thời:
Binh Tư, vì muối mặt cuộc sống, trở thành một kẻ lưu manh, chinh phục mọi thách thức và vượt qua sự trong sáng của nhân tính. Ngược lại, vợ ông giáo, vì cảm giác đói khát, trở thành một người ích kỷ, tàn nhẫn, và thiếu lòng nhân ái trước nỗi đau của người khác.
- Lão Hạc là hình mẫu sống của người nông dân trong xã hội cũ. Bị đẩy vào bước đường cùng, lão chịu đựng những đau thương, sự ức hiếp từ hệ thống phong kiến. Hoàn cảnh buộc lão phải bán chó và thậm chí tự kết liễu đời vì đau đớn và túng quẫn. Dù trong hoàn cảnh khó khăn, lão vẫn giữ được phẩm chất cao đẹp của người nông dân - hiền lành, lương thiện, đầy tình thương và lòng tự trọng.
Bên cạnh Truyện ngắn Lão Hạc giúp em hiểu gì về tình cảnh của người nông dân trước cách mạng?, học sinh cũng nên khám phá thêm các khía cạnh như Tóm tắt Lão Hạc, bài văn Trong vai vợ ông giáo, kể lại một đoạn trong truyện Lão Hạc, hoặc phân tích nhân vật lão Hạc để hiểu sâu về giá trị nhân đạo của tác phẩm.
