Lão Hạc (Nam Cao) bao gồm tóm tắt nội dung chính, phân tích cấu trúc, bố cục, giá trị ý nghĩa, giá trị nghệ thuật cùng bối cảnh sáng tác, việc ra đời của tác phẩm và hồi ký, quan điểm và sự nghiệp sáng tác theo phong cách nghệ thuật giúp học sinh vượt qua môn văn 8
Tác giả
1. Hồ sơ cá nhân
- Nam Cao (1915/1917 – 1951), tên thật là Trần Hữu Tri.
- Quê hương của ông nằm ở Lý Nhân, Hà Nam.
- Ông sinh ra trong một gia đình theo đạo Công giáo ở tầng lớp trung bình.
- Trong thời thơ ấu, ông theo học tại trường làng, sau đó được gửi xuống Nam Định học.
- Do sức khỏe yếu, ông trở về nhà để điều trị bệnh và sau đó lập gia đình.
- Khi 18 tuổi, ông sang Sài Gòn làm thư ký cho một cửa hàng may vá.
- Sau khi trở về Bắc, ông bắt đầu công tác giảng dạy tại Hà Nội.
- Năm 1943, ông tham gia Hội Văn hóa cứu quốc.
- Năm 1945, ông tham gia vào cuộc cách mạng tại Lý Nhân và được bổ nhiệm làm chủ tịch xã.
- Năm 1946, ông tiếp tục hoạt động trong Hội Văn hóa cứu quốc tại Hà Nội.
- Năm 1948, ông gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Trong năm 1950, ông tham gia làm việc cho Hội Văn nghệ Việt Nam, đóng góp vào tạp chí văn nghệ.
2. Sự nghiệp văn chương
a. Quan điểm về việc sáng tác
- Ông theo quan niệm 'nghệ thuật vị nhân sinh': 'Nghệ thuật không nên là ánh trăng lừa dối, không cần là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật chỉ có thể là tiếng đau khổ kia thoát ra từ những kiếp lầm than'.
- Ông tin rằng: Tác phẩm 'phải chứa đựng được một cái gì lớn lao, mạnh mẽ, vừa đau đớn, lại vừa phấn khởi; ca tụng tình yêu, lòng nhân ái, và sự công bằng' và 'Văn chương không cần đến sự khéo léo, làm theo một cái khuôn mẫu. Văn chương chỉ cần những người biết đào sâu, biết tìm kiếm, khơi gợi những nguồn cảm xúc chưa được khai phá và sáng tạo ra cái mới mẻ'.
b. Các tác phẩm nổi bật
Ông để lại một lượng tác phẩm đồ sộ bao gồm nhiều thể loại truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch, truyện ký như “Sống mòn”, “Lão Hạc”, “Chí Phèo”, “Giăng sáng”, “Chí Phèo”, “Đôi mắt”, ...
c. Phong cách nghệ thuật
- Tôn trọng tư duy con người: Quan tâm đến cuộc sống tinh thần của con người, luôn háo hức khám phá 'tâm hồn trong tâm hồn'.
- Khám phá sâu sắc bản chất tâm lý của nhân vật
- Thường viết về những chi tiết nhỏ nhặt nhưng chứa đựng ý nghĩa triết lý sâu sắc
- Ông được biết đến với phong cách triết lý sắc lạnh độc đáo.
3. Vị trí và tầm ảnh hưởng
- Là một nhà văn vĩ đại, một nhà văn xuất sắc của thời kỳ văn học hiện đại.
- Là một nhà văn hiện thực nhân đạo xuất sắc của thế kỷ XX. Nam Cao đã đưa chủ nghĩa hiện thực lên một tầm cao mới: chủ nghĩa hiện thực tâm lý.
- Ông đã được vinh danh bằng giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 1996.
Bản đồ tư duy của tác giả Nam Cao:
Tác phẩm
1. Tổng quan
a. Bối cảnh sáng tác
- Lão Hạc là một trong những tác phẩm ngắn nổi tiếng của Nam Cao, được xuất bản lần đầu vào năm 1943 trên các tờ báo.
b. Cấu trúc: 3 phần
- Phần 1 (từ đầu … “như vậy thưa thầy”): Sự đau khổ, phiền não của lão Hạc sau khi bán con Vàng.
- Phần 2 (tiếp … “một thêm đau lòng”): Lão Hạc chăm sóc gia đình, quản lý tài sản.
- Phần 3 (phần còn lại): Sự kết thúc bi thương của cuộc đời lão Hạc.
c. Tóm tắt
Lão Hạc là một nông dân bần hàn, sống cùng chú chó tên là cậu Vàng. Lão có một đứa con trai nhưng do nghèo không có tiền lấy vợ nên đã rời nhà đi làm công nhân ở đồn điền cao su. Lão phải tự lo cho cuộc sống của mình một mình. Sau khi mắc một căn bệnh nặng, gia đình lão không còn gì nữa, lão buộc phải bán cậu Vàng - chú chó mà lão yêu quý như con của mình. Lão dùng toàn bộ số tiền từ việc bán chó và từ việc bán mảnh vườn gửi gắm cho ông Giáo. Một thời gian sau, lão kiếm được gì ăn đó. Một ngày, lão xin Binh Tư một ít thức ăn cho chó và nói dối rằng sẽ đánh chó nếu không được. Nhưng thực ra, lão chỉ muốn tự sát. Sự ra đi của lão Hạc là một cảnh kinh hoàng, đau đớn, không ai hiểu tại sao lão lại qua đời ngoại trừ ông Giáo và Binh Tư.
2. Giá trị về nội dung và nghệ thuật:
a. Giá trị về nội dung
Thể hiện sự khổ đau của người nông dân trong xã hội cũ và phẩm chất cao quý, tiềm ẩn của họ. Đồng thời, truyện còn thể hiện tấm lòng yêu thương, sự tôn trọng đối với người nông dân.
b. Giá trị nghệ thuật
- Sử dụng góc nhìn thứ nhất, người kể là nhân vật trong câu chuyện, trải qua và cảm thông với những biến cố của nhân vật chính.
- Sự phân tích tâm lý sâu sắc, kể câu chuyện chân thực, với gam màu cảm xúc phong phú kết hợp với triết lí sâu sắc.
- Tạo ra những nhân vật có độ phong phú, sống động và đặc biệt.
Bản đồ tư duy văn bản Lão Hạc: