Thông qua Bố của Xi-mông, tác giả Mô-pa-xăng đã nhắc nhở mỗi người về tình bạn, mở rộng ra là lòng yêu thương con người, sự thông cảm với những nỗi đau hoặc lầm lỡ của người khác. Tác phẩm này được giảng dạy trong chương trình Ngữ văn lớp 9.
Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 9: Bố của Xi-mông, mang đến kiến thức hữu ích cho các bạn học sinh khi nghiên cứu về tác phẩm này.
Chuẩn bị bài Bố của Xi-mông - Mẫu 1
(1) Mở đầu
Giới thiệu và dẫn dắt về tác phẩm Bố của Xi-mông.
(2) Nội dung chính
a. Tình huống của Xi-mông:
- Xuất thân từ sự hiểu lầm của chị Blăng-sốt, điều này khiến em không có cha.
- Khi đến trường, em thường bị bọn bạn trêu chọc.
b. Tâm trạng của Xi-mông khi ở bên bờ sông:
- Xi-mông đến bờ sông với tâm trạng buồn bã, chán nản và chỉ muốn kết thúc cuộc đời.
- Gặp một chú nhái nhỏ khiến em nhớ về một món đồ chơi, nghĩ đến nhà và cảm thấy nhớ mẹ.
- Xi-mông khóc nức nở, cơ thể run rẩy. Cậu bé quỳ xuống và thốt lên lời kinh cầu nguyện như mọi khi trước khi đi ngủ.
=> Nỗi đau được thể hiện qua cách nói ngắt quãng và biểu lộ cảm xúc.
c. Tâm trạng của Xi-mông khi gặp bác Phi-líp và trở về nhà gặp mẹ:
- Gặp bác Phi-líp: Cậu trả lời bác với tiếng nức nở, ngắt quãng, đau buốt.
- Chúng chửi bới cháu... vì....cháu... cháu không có cha.
- Cháu… cháu không có cha.
=> Xi-mông cảm thấy buồn bã, xấu hổ, và nhớ lại việc không có cha một cách đau đớn và tuyệt vọng.
- Trở về nhà theo bác Phi-líp: Mong rằng bác Phi-líp sẽ trở thành cha của em.
- Đối diện với mẹ: Ôm mẹ, khóc lóc, và tái diễn ý định tự tử.
- Ý định: Mong muốn bác Phi-líp trở thành cha.
=> Xi-mông im lặng, toàn tâm tin tưởng vào lời hứa của bác Phi-líp. Hành động này của em chứng tỏ lòng khao khát có một người cha. Em rất hạnh phúc và trọng đại khi bác Phi-líp đồng ý trở thành cha.
d. Ngày hôm sau, Xi-mông đi đến trường:
- Tự hào, tự tin, và dũng cảm, Xi-mông đáp lại bọn bạn một cách mạnh mẽ: “Ông là bố tao đấy, bố tao tên là Phi-líp!”
- Xi-mông im lặng, vững tin và sẵn lòng đối mặt với những thách thức và đau đớn.
(3) Kết bài
Khẳng định giá trị về cả nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Bố của Xi-mông.
Soạn bài Bố của Xi-mông - Mẫu 1
Chi tiết về tác phẩm Bố của Xi-mông
I. Tác giả
- Guy đơ Mô-pa-xăng sinh vào năm 1850 và qua đời năm 1893.
- Ông là một nhà văn người Pháp.
- Mặc dù cuộc đời của ông ngắn ngủi chỉ hơn bốn mươi năm nhưng ông đã để lại một lượng tác phẩm đồ sộ.
- Tác phẩm của ông sâu sắc phản ánh nhiều khía cạnh của xã hội Pháp vào nửa sau của thế kỉ XIX.
- Các tác phẩm nổi bật bao gồm Một cuộc đời (1883), Ông bạn đẹp (1885)... và hơn 300 truyện ngắn.
II. Tác phẩm
1. Bối cảnh sáng tác
Bố của Xi-mông được trích từ một trong những truyện ngắn cùng tên.
2. Cấu trúc
Bao gồm 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến 'chẳng nhìn thấy gì quanh em nữa mà chỉ khóc hoài”: Tâm trạng của Xi-mông sau khi bị bạn học trêu chọc về việc không có bố.
- Phần 2: Tiếp theo đến “bỏ đi rất nhanh”: Cuộc gặp gỡ giữa Xi-mông và bác thợ rèn.
- Phần 3. Còn lại. Sự kiện tại trường vào sáng hôm sau.
3. Tóm tắt
Chị Blăng-sốt bị một người đàn ông lừa dối, sinh ra Xi-mông. Chính vì vậy, Xi-mông trở thành một cậu bé không có bố. Khi đến trường, cậu bị bạn bè trêu chọc. Cậu buồn bực, lang thang ra bờ sông, chỉ muốn chết đi cho xong. Ở đây, cậu đã gặp bác thợ rèn Phi-líp. Bác đã nghe Xi-mông kể chuyện cậu bị bắt nạt. Bác Phi-líp đã hứa sẽ cho cậu bé một ông bố, rồi đưa Xi-mông về nhà. Về đến nhà, Xi-mông nằng nặc đòi bác thợ rèn làm bố của mình khiến cho chị Blăng-sốt cảm thấy ngượng ngùng. Xi-mông hỏi và biết được tên bác thợ rèn là Phi-líp. Ngày hôm sau đến trường, khi bọn trẻ trêu chọc, Xi-mông đã tự tin nói rằng mình có bố, bố của mình tên là Phi-líp. Cậu đưa con mắt thách thức chúng, sẵn sàng chịu hành hạ còn hơn là bỏ chạy cho đến khi thầy giáo giải thoát cho Xi-mông trở về nhà.
4. Tiêu đề
- Xi-mông, một đứa trẻ mồ côi, không cha. Trong câu chuyện, sau khi bị bạn bè trêu chọc, Xi-mông buồn bã, đi ra bờ sông với ý định tự tử, nhưng may mắn gặp được bác thợ rèn Phi-líp. Nhân vật của bác Phi-líp đặc biệt, như một người anh em hòa thuận, mang lại sự hạnh phúc và kỳ diệu cho cuộc đời bé Xi-mông.
- Đồng thời, qua tiêu đề, truyện đã thể hiện sự mong muốn của Xi-mông được sống trong một gia đình đầy đủ, nhận được tình thương của cha mẹ.
III. Đọc - Hiểu văn bản
1. Nhân vật Xi-mông
- Hình ảnh con nhái đem lại kỷ niệm về một món đồ chơi, gợi nhớ về nhà và nhớ mẹ.
- Xi-mông khóc lên, cơ thể rung lên. Cậu bé quỳ xuống và cầu nguyện như mọi khi trước khi đi ngủ.
=> Nỗi đau vẫn hiện hữu qua giọng điệu ngắt quãng và biểu lộ cảm xúc.
c. Tâm trạng của Xi-mông khi gặp bác Phi-líp và sau đó trở về nhà gặp mẹ:
- Gặp bác Phi-líp: Trả lời bác với giọng nức nở, ngắt quãng, bội phần đau đớn.
- Chúng chọc cháu... vì... cháu... cháu thiếu bố.
- Cháu… cháu không có bố.
=> Tâm trạng buồn bã, xấu hổ, nhớ mãi việc không có cha một cách đau đớn đến tuyệt vọng của Xi-mông.
- Theo bác Phi-líp về nhà:
- Tưng bừng nghĩ rằng bác Phi-líp sẽ trở thành người bố thay thế.
- Khi thấy mẹ, cậu ôm chặt cổ mẹ, khóc và tái diễn ý định tự tử.
- Thổ lộ mong muốn bác Phi-líp sẽ làm cha của mình.
=> Xi-mông im lặng, toàn bộ niềm tin đặt hết vào lời hứa của bác Phi-líp. Hành động của em cho thấy mong muốn sâu sắc muốn có một người cha. Em cảm thấy hạnh phúc, trân trọng khi bác Phi-líp chấp nhận làm cha.
d. Buổi sáng hôm sau, khi Xi-mông đến trường:
- Tự hào, mạnh mẽ trả lời như một cách để tự vinh danh, như cách đánh bại bọn bạn: “Bố tôi đấy, bố tôi là Phi-líp!”
- Xi-mông im lặng, kiên định và sẵn lòng chịu đựng mọi khó khăn.
=> Xi-mông là một nhân vật có hoàn cảnh đặc biệt đáng thương nhưng lại đáng yêu. Cuộc sống đã mang đến cho em một người cha thực sự, giúp em có niềm tin và sức mạnh để tiếp tục bước vào cuộc sống.
2. Những nhân vật khác
a. Blăng-sốt (mẹ của Xi-mông)
- Là một phụ nữ xinh đẹp, tươi tắn nhưng bị đánh lừa.
- Với vẻ ngoài trang trọng, tư thế tự tin trước căn nhà sạch sẽ, gọn gàng, khiến ai cũng phải tôn trọng.
- Đỏ mặt, cảm thấy xấu hổ khi con hỏi về bác Phi-líp.
b. Bác thợ rèn Phi-líp
- Nghề nghiệp: thợ rèn
- Về ngoại hình: cao lớn, râu tóc đen, dày; giọng nói uy nghi, bàn tay chắc chắn.
- Hành động:
- Đặt tay lên vai Xi-mông, quan tâm và động viên cậu bé.
- Đảm bảo với Xi-mông rằng sẽ tìm cho cậu một người bố.
- Dẫn Xi-mông về nhà an toàn.
=> Thông điệp mà tác giả truyền tải: Hãy hiểu và chia sẻ tình yêu thương và lòng nhân ái, đặc biệt là với bạn bè, đặc biệt là những người đang gặp khó khăn.
Tóm tắt văn Bố của Xi-mông ngắn gọn
Câu 1. Hãy phân chia bài văn thành bốn phần dựa trên diễn biến trong truyện: nỗi tuyệt vọng của Xi-mông; Phi-líp gặp Xi-mông và hứa sẽ làm bố cho em; Phi-líp đưa Xi-mông về nhà và chấp nhận làm bố của em; Xi-mông điều đó đến trường và nói với bạn bè rằng có một người bố tên là Phi-líp.
Bốn phần của văn bản:
- Phần 1. Từ đầu đến “khóc không ngừng”: Nỗi tuyệt vọng của Xi-mông.
- Phần 2. Tiếp theo đến “Bác sẽ làm cha cho cháu”: Bác thợ rèn Phi-líp gặp Xi-mông và an ủi em.
- Phần 3. Tiếp theo đến “rất nhanh mà đi”: Bác Phi-líp đưa Xi-mông về nhà và chấp nhận làm bố của em.
- Phần 4. Phần còn lại: Xi-mông đến trường, tự hào nói với bạn bè rằng có một người bố tên là Phi-líp.
Câu 2. Xi-mông đau đớn vì điều gì? Cách nhà văn miêu tả nỗi đau đớn đó ra sao thông qua suy nghĩ, cảm xúc và lời nói của em trong văn bản.
- Xi-mông đau đớn vì: bị bạn bè chế giễu là đứa không có cha.
- Cách nhà văn mô tả nỗi đau đó:
- Suy nghĩ: Em nhớ về nhà, rồi nghĩ đến mẹ.
- Bày tỏ tâm trạng: Cảm thấy vô cùng buồn bã trước những lời trêu chọc của bạn bè: “Em lại khóc, cơ thể em rung lên, em quỳ xuống và cầu nguyện như mọi khi trước khi đi ngủ”, “những cơn khóc lại trào dâng, dồn dập, lấn át lấy em”...
- Lời nói: Cậu bé nói lắp bắp, liên tục bị gián đoạn bởi tiếng nấc “ - Chúng nó đánh cháu... vì... cháu... cháu... không có bố... không có bố”, “Cháu... cháu không có bố”.
Câu 3. Qua mô tả về ngôi nhà của chị Blăng-sốt, thái độ của chị đối với khách và cảm xúc khi nghe con nói, chứng tỏ chị Blăng-sốt không chỉ vì lỡ mà sinh ra Xi-mông, mà cơ bản là một người tốt.
- Chị Blăng-sốt bị một người đàn ông lừa dối, dẫn đến việc sinh ra Xi-mông.
- Nhà của chị, mặc dù nhỏ, nhưng sạch sẽ, được sơn trắng, và cuộc sống của chị, mặc dù gian khó, nghèo đói, nhưng luôn trung thực và nghiêm túc.
- Chị khiến cho người lạ cảm thấy không thể chế giễu: “một cô gái cao lớn, phong thái trang trọng, đứng thẳng trước cánh cửa nhỏ của mình”.
- Khi nghe con kể về việc bị bạn bè đánh vì không có bố, chị rất đau đớn: “Đôi má phụ nữ đỏ bừng và tê tái, chị ôm con và hôn lên má con, trong khi nước mắt tuôn trào.”
Câu 4. Phản ánh tâm trạng của Phi-líp qua các giai đoạn: khi gặp Xi-mông; khi đưa Xi-mông về nhà; khi gặp chị Blăng-sốt; trong cuộc trò chuyện với Xi-mông.
- Khi gặp Xi-mông: tiến lại gần, an ủi và hứa sẽ trở thành bố của Xi-mông và dẫn cậu bé về nhà.
- Trên đường đưa Xi-mông về nhà: nghĩ trong lòng rằng nếu mẹ của cậu bé đã lầm lỡ khi còn trẻ thì có thể lại sẽ lầm lỡ lần nữa.
- Khi gặp chị Blăng-sốt: bỗng dưng mất đi nụ cười, trở nên ngượng ngùng, e dè, và nói chuyện lúng túng. Phi-líp hiểu rằng không thể chơi trò quỷ với cô gái nghiêm túc, đứng đắn như vậy.
- Khi đối đáp với Xi-mông: coi thường làm trò đùa, đồng ý làm bố cho em. Nhưng sự trong sáng, ngây thơ của Xi-mông đã khiến Phi-líp thích thú với em. Hành động ôm em lên và hôn lên má em chứng tỏ điều đó.
=> Tâm trạng của bác Phi-líp biến đổi phức tạp và bất ngờ.
Soạn bài Bố của Xi-mông - Mẫu 2
Câu 1. Hãy phân chia bài văn thành bốn phần dựa trên cốt truyện: nỗi tuyệt vọng của Xi-mông; Phi-líp gặp Xi-mông và nói sẽ làm bố cho em; Phi-líp đưa Xi-mông về nhà và chấp nhận làm bố của em; Xi-mông đến trường và tự hào nói với bạn bè rằng có bố và tên bố em là Phi-líp.
- Phần 1. Từ đầu đến “chẳng nhìn thấy gì quanh em nữa mà chỉ khóc hoài”: Nỗi tuyệt vọng của Xi-mông.
- Phần 2. Tiếp theo đến “Người ta sẽ cho cháu... một ông bố”: Bác thợ rèn Phi-líp gặp Xi-mông và an ủi em.
- Phần 3. Tiếp theo đến “bỏ đi rất nhanh”: Bác Phi-líp đưa Xi-mông về nhà và đồng ý làm bố cho em.
- Phần 4. Còn lại: Xi-mông đến trường và tự hào nói với bạn bè rằng có bố và tên bố em là Phi-líp.
Câu 2. Xi-mông đau đớn vì lý do gì? Cách nhà văn miêu tả nỗi đau đớn đó như thế nào qua suy nghĩ, biểu hiện cảm xúc và cách diễn đạt của em trong bài văn.
- Xi-mông đau đớn vì bị bạn bè chế giễu và đánh vì không có bố.
- Sự đau đớn đó được nhà văn mô tả như thế nào:
- Suy nghĩ, hành động: Xi-mông lang thang ra bờ sông, chỉ muốn kết thúc tất cả bằng cái chết.
- Lời nói: Bị ngắt quãng, lời lẽ rối bời: “Chúng nó đánh tôi vì... tôi... không có bố... không có bố”...
- Tâm trạng buồn bã: “Tôi lại khóc, cả người tôi run rẩy, tôi quỳ xuống đọc kinh như mỗi tối trước khi đi ngủ”, “những cơn đau buồn ập đến, quấn quýt, đè nặng lấy tôi”...
Câu 3. Thông qua mô tả về ngôi nhà của chị Blăng-sốt, cách cô đối xử với khách và phản ứng của cô khi nghe con nói, làm rõ rằng chị Blăng-sốt không chỉ vì một sai lầm mà sinh ra Xi-mông, mà chủ yếu là vì tính tốt của chị.
- Một cô gái xinh đẹp nhất vùng, đầy đức hạnh nhưng bị lừa dối.
- Hình ảnh ngôi nhà “tráng trí bằng vôi sạch sẽ”: sống đúng đắn, nghiêm túc.
- Cảm nhận của bác công nhân “cô gái cao lớn, dung dị, đứng nghiêm nghị trước cửa nhà, như muốn ngăn không cho đàn ông bước vào, ngôi nhà mà cô đã bị lừa dối bởi một kẻ khác”.
- Thái độ khi nghe con bị bạn bè trêu chọc: “Đôi má đỏ phát sáng, tê liệt đến xương tuỷ, chị ôm con, nước mắt lã chã tuôn rơi”.
Câu 4. Mô tả biến động tâm trạng của Phi-líp qua từng giai đoạn: gặp Xi-mông; trên đường đưa Xi-mông về nhà; gặp chị Blăng-sốt; đối đáp với Xi-mông.
- Khi gặp Xi-mông: Tiến đến hỏi han, hứa sẽ làm ông bố cho Xi-mông và dẫn cậu bé về nhà.
- Trên đường đưa Xi-mông về nhà: Nhận ra Xi-mông là con của chị Blăng-sốt, nghĩ trong lòng “một lần lầm lỡ trong tuổi trẻ có thể tái diễn”.
- Khi gặp chị Blăng-sốt: Lúng túng, bối rối, hiểu rằng không thể chơi khăm với “cô gái cao lớn, mặc trang phục giản dị, đứng nghiêm nghị trước cửa nhà”.