Buzz
| Hai mươi tư tiết khí Kỷ nguyên J2000 | ||
| Kinh độ | Tiết khí | Dương lịch (thông thường) |
|---|---|---|
| Xuân | ||
| 315° | Lập xuân | 4 - 5/2 |
| 330° | Vũ thủy | 18 - 19/2 |
| 345° | Kinh trập | 5 - 6/3 |
| 0° | Xuân phân | 20 - 21/3 |
| 15° | Thanh minh | 4 - 5/4 |
| 30° | Cốc vũ | 20 - 21/4 |
| Hạ | ||
| 45° | Lập hạ | 5 - 6/5 |
| 60° | Tiểu mãn | 21 - 22/5 |
| 75° | Mang chủng | 5 - 6/6 |
| 90° | Hạ chí | 21 - 22/6 |
| 105° | Tiểu thử | 7 - 8/7 |
| 120° | Đại thử | 22 - 23/7 |
| Thu | ||
| 135° | Lập thu | 7 - 8/8 |
| 150° | Xử thử | 23 - 24/8 |
| 165° | Bạch lộ | 7 - 8/9 |
| 180° | Thu phân | 23 - 24/9 |
| 195° | Hàn lộ | 8 - 9/10 |
| 210° | Sương giáng | 23 - 24/10 |
| Đông | ||
| 225° | Lập đông | 7 - 8/11 |
| 240° | Tiểu tuyết | 22 - 23/11 |
| 255° | Đại tuyết | 7 - 8/12 |
| 270° | Đông chí | 21 - 22/12 |
| 285° | Tiểu hàn | 5 - 6/1 |
| 300° | Đại hàn | 20 - 21/1 |
Tiết Lập xuân là một thuật ngữ trong hệ thống lịch của các quốc gia Đông Á, chịu ảnh hưởng từ văn hóa Trung Hoa cổ đại. Đây là một trong hai mươi bốn tiết khí trong lịch của Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản và Triều Tiên.
Dù lịch Trung Quốc và lịch Việt Nam cổ đại thường bị hiểu lầm là âm lịch hoàn toàn, trên thực tế chúng là loại âm dương lịch. Nếu so sánh với lịch Gregory hiện đại, chúng dựa vào vị trí của Trái Đất trên quỹ đạo quanh Mặt Trời. Điểm lập xuân có kinh độ Mặt Trời bằng 315°, và do đó ngày bắt đầu tiết Lập xuân rơi vào khoảng ngày 4 hoặc 5 tháng 2 dương lịch ở Bắc bán cầu, và 7 hoặc 8 tháng 8 ở Nam bán cầu, tùy thuộc vào năm.
Tiết Lập xuân bắt đầu từ ngày 4 hoặc 5 tháng 2 và kết thúc vào khoảng ngày 18 hoặc 19 tháng 2 trong lịch Gregory theo các múi giờ Đông Á, khi tiết vũ thủy bắt đầu.
Ngày Lập xuân được xem là ngày khởi đầu mùa xuân tại Việt Nam, Trung Quốc và một số quốc gia khác gần xích đạo ở Bắc bán cầu. Các nước nằm ở phía bắc hơn sẽ bắt đầu mùa xuân vào điểm xuân phân theo lịch Gregory. Ở Nam bán cầu, thời điểm này đánh dấu sự khởi đầu của mùa thu.
Kể từ thời điểm này, ở miền bắc Việt Nam (tính từ đèo Hải Vân trở ra), sự giao mùa giữa gió đông-bắc và gió đông-nam sẽ khiến khu vực này bắt đầu có mưa phùn liên tục. Mưa phùn làm độ ẩm không khí và mặt đất tăng cao, dẫn đến hiện tượng nồm (hơi nước ngưng tụ trên bề mặt đồ vật và nhà cửa). Trong nông nghiệp, hiện tượng này có lợi vì cây trồng được cung cấp đủ nước. Tuy nhiên, thời tiết này cũng gây ra nhiều vấn đề trong đời sống như bệnh tật cho con người, gia cầm, gia súc và cây trồng do vi khuẩn phát triển thuận lợi trong điều kiện ẩm ướt.
Nguyên nhân từ chữ Hán
Chữ Hán: 立春; lập (立) không chỉ có nghĩa là 'đứng' mà còn mang ý nghĩa 'bắt đầu' như trong thành lập, tạo lập.
- Lịch Trung Quốc
- Tiết khí
Các liên kết bên ngoài
- Thông tin về Lập xuân từ Từ điển bách khoa Việt Nam
