Lễ báp têm

Báp têm (còn gọi là rửa tội và phiên âm từ tiếng Pháp: baptême) là một nghi lễ sử dụng nước, phổ biến trong các tôn giáo như Kitô giáo, đạo Mandae, đạo Mormon, đạo Sikh và một số nhánh của Do Thái giáo. Từ báp-têm trong tiếng Hy Lạp βαπτίζω (baptízô) có nghĩa là 'tắm' hoặc 'nhúng vào', nhưng thực chất ám chỉ việc 'nhúng toàn bộ một người hay vật vào nước để nước bao phủ hoàn toàn'.

Hiện nay, báp têm nổi bật nhất trong Kitô giáo, nơi nghi lễ này biểu thị sự thanh tẩy tội lỗi và sự hợp nhất của tín hữu với Chúa Kitô qua cái chết, mai táng và sự sống lại của Ngài. Đối với tín đồ Kitô giáo, việc đổ nước hoặc rửa bằng nước biểu thị sự thanh tẩy tội lỗi, trong khi việc dìm mình trong nước tượng trưng cho sự thanh tẩy tội lỗi và đồng chôn với Chúa Kitô. Lễ báp têm trước cộng đồng là cách xác nhận đức tin cá nhân và thể hiện sự kết hợp với Chúa Kitô trong giao ước với Thiên Chúa.

Lễ báp têm được cho là bắt nguồn từ Gioan Tẩy Giả (hay Giăng Báp-tít), theo Tân Ước, người đã thực hiện nghi thức báp têm cho Chúa Giêsu tại sông Jordan. Nghi lễ báp têm được thực hành trong cộng đồng Kitô giáo với nhiều hình thức khác nhau như rảy nước, đổ nước lên đầu hoặc dìm mình trong nước. Một số giáo hội chỉ thực hiện nghi thức này cho những người đủ khả năng hiểu biết và xin thụ lễ (credobaptism), trong khi các giáo hội khác thực hiện lễ này cho trẻ em theo sự xưng nhận đức tin của cha mẹ (paedobaptism), và một số giáo hội chấp nhận cả hai hình thức. Tương tự, nghi thức rảy nước phổ biến ở một số giáo hội, trong khi đổ nước hay dìm mình trong nước lại được ưa chuộng ở những giáo hội khác. Lịch sử Kitô giáo đã phát sinh nhiều sự khác biệt về bản chất và cách thức thực hiện lễ báp têm.

Một số giáo phái như Baptist chỉ thực hiện lễ báp têm cho những người đã đủ nhận thức vì họ tin rằng lễ này không đem lại sự cứu rỗi linh hồn, mà chủ yếu là một nghi thức để các tín đồ công khai chứng nhận rằng, nhờ đức tin, họ đã được cứu qua sự hợp nhất với Chúa Kitô trong cái chết, sự chôn cất và sự sống lại của Ngài. Ngược lại, nhiều người như Martin Luther lại nhấn mạnh vào ý nghĩa của lễ báp têm như ông đã viết: 'Nói một cách đơn giản, quyền năng, hiệu quả, lợi ích, kết quả và mục đích của báp têm là sự cứu rỗi. Không ai thực hiện lễ báp têm để trở thành vương hầu, mà để được cứu rỗi. Sự cứu rỗi, như chúng ta biết, chính là sự giải thoát khỏi tội lỗi, cái chết và quyền lực ma quỷ để có thể gia nhập vương quốc của Chúa Ki-tô và sống với Ngài mãi mãi.'

Ý nghĩa

Bắt nguồn từ Gioan Baotixita, người anh em họ của Giê-su, phép Thanh Tẩy theo quan điểm Cơ Đốc giáo là nghi lễ quan trọng để người thực hiện thể hiện mong muốn trở nên xứng đáng tham gia vào đời sống giáo hội. Những người tin vào Gioan Baotixita coi ông là nhà tiên tri kết nối phép rửa với thông điệp của ông về sự hối cải và chuẩn bị cho sự xuất hiện của Đấng Messiah. 'Gioan đi khắp vùng gần sông Jordan, giảng dạy về phép rửa của sự hối cải để được tha thứ tội lỗi, như đã được viết trong sách của Isaiah nhà tiên tri: 'Có tiếng kêu trong hoang mạc, Hãy dọn đường cho Chúa, san bằng các lối đi cho Ngài. Mọi thung lũng sẽ được lấp đầy. Mọi núi và đồi sẽ bị hạ thấp. Đường quanh co sẽ được làm thẳng. Đường gập ghềnh sẽ được san bằng. Và toàn thể nhân loại sẽ nhìn thấy sự cứu rỗi của Thiên Chúa'.' (Luca 3.3-6)

Gioan rao giảng rằng sự hối cải là cần thiết và phải xảy ra trước sự tha thứ. Cần phải trở về với Thiên Chúa, ngụ ý rằng vết nhơ của tội lỗi có thể được xoá bỏ bằng cách từ bỏ mọi hành vi bất khiết và quay lại bước đi theo con đường của Chúa. Đây là ý nghĩa của lễ Thanh Tẩy. Theo Tân Ước, Gioan dạy rằng phép rửa mà ông thực hiện là chưa hoàn chỉnh, và sự hối cải mà không hoàn toàn từ bỏ tội lỗi là không xứng đáng với một phép thanh tẩy lớn hơn mà ông cũng không có đủ quyền năng để thực hiện. Theo Phúc âm Luca, Gioan nói: 'Tôi thực hiện phép Thanh Tẩy bằng nước, nhưng sẽ có một Đấng quyền năng hơn tôi đến, tôi không xứng đáng để mở dây giày cho Ngài. Ngài sẽ thực hiện phép Thanh Tẩy cho anh em bằng Chúa Thánh Linh và bằng lửa. Ngài sẽ dùng nia để làm sạch sân lúa của mình, thu lúa mì vào kho, còn trấu thì sẽ bị đốt trong lửa không hề tắt.' (Luca 3.16-17)

Theo Phúc âm Gioan, sau khi thực hiện lễ Thanh Tẩy cho Giê-xu, Gioan ghi lại rằng: 'Tôi đã chứng kiến Thánh Linh như chim bồ câu từ trời hạ xuống và ngự trên Ngài. Tôi không nhận biết Ngài, nhưng Đấng đã sai tôi làm phép rửa bằng nước đã nói với tôi rằng: Đấng mà bạn thấy Thánh Linh ngự xuống và đậu lên là Đấng sẽ làm phép rửa bằng Chúa Thánh Linh. Tôi đã thấy và chứng thực rằng: Ngài chính là Con Thiên Chúa.'. Khi Giê-xu đến gặp ông, Gioan đã nói với mọi người xung quanh: 'Kìa, Chiên con của Thiên Chúa, Đấng xóa tội lỗi của thế gian.' (John 1:29). Kể từ đó, việc thực hiện phép Thanh Tẩy bằng nước được liên kết với các môn đồ của Giê-xu, người đã giảng 'Hãy ăn năn, vì vương quốc của Thiên Chúa đã gần kề.'. Trong những ngày cuối đời trên đất, Giê-xu đã giao cho các sứ đồ nhiệm vụ thực hiện phép rửa 'nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Linh' theo nội dung của 'Sứ mạng lớn' (Mat. 28.19), và câu này đã trở thành công thức phổ biến khi thực hiện lễ Thanh Tẩy. Tuy nhiên, Tân Ước cũng ghi lại rằng trong Sách Công vụ, các sứ đồ thực hiện phép rửa chỉ nhân danh Chúa Giê-xu (Công vụ: 2.38; 8.16; 10.48; 19.5).

Baptist

Tín hữu Baptist có tên gọi này có thể vì quan điểm truyền thống của họ về cách thực hiện và đối tượng của lễ báp têm, hoặc vì thuật ngữ này là viết tắt của Anabaptist (nghĩa là làm báp têm lại). Tín hữu Anabaptist tin rằng những người đã nhận lễ báp têm khi còn nhỏ hoặc qua việc rảy nước cần phải được báp têm lại. Trong khi đó, tín hữu Baptist cho rằng lễ báp têm chỉ phù hợp với sự dạy dỗ của Kinh Thánh khi thực hiện theo phương pháp dìm mình và người thụ lễ phải hiểu rõ ý nghĩa của thánh lễ. Họ yêu cầu người thụ lễ phải chân thành xác nhận đức tin vào Chúa Cơ Đốc với những kết quả rõ ràng trong đời sống. Những người này được coi là đã được tái sinh (Giăng 3.1-8). Tín hữu Baptist tin rằng sự cứu rỗi là một sự kiện cụ thể xảy ra trên thập tự giá khi Chúa Giê-xu bị đóng đinh và chết, và điều này được thể hiện qua đời sống của người tin nhận Chúa khi họ công khai xưng nhận đức tin.

Cùng với các tín hữu của các giáo phái khác bị ảnh hưởng bởi thần học Baptist, tín hữu Baptist thực hiện lễ báp têm tại nhà, hồ báp têm, hồ bơi, hoặc ngoài trời tại sông, suối. Tóm lại, nơi nào có nước là nơi có thể thực hiện lễ báp têm. Họ nhấn mạnh rằng nghi lễ này biểu trưng cho sự đồng chết, đồng chôn và đồng sống lại với Chúa Giê-xu (La mã 6) trong ân điển của Thiên Chúa, và đây là nền tảng cho sự ăn năn và cuộc sống mới dành cho những ai xưng nhận đức tin nơi Chúa Giê-xu. Họ cho rằng báp têm chỉ là dấu hiệu bên ngoài và sự xác nhận của một cá nhân nhằm thể hiện trải nghiệm của người đó về việc tội lỗi của mình đã được thanh tẩy trên thập giá, và cuộc sống của họ cũng được biến đổi theo đức tin mới. Theo tín hữu Baptist, lễ báp têm cũng được coi là nghi thức của giao ước (covenant), qua đó, người thụ lễ gia nhập một giao ước mới với Chúa Giê-xu (Jemeriah 31.31-34; Hêbrơ 8.8-12, La Mã 6).

Các tôn giáo

Do Thái giáo

Lễ Thanh Tẩy đã có nguồn gốc từ các nghi lễ và truyền thống của Do Thái giáo. Trong các kinh Tanakh và Torah, nghi thức tắm rửa (mikvah) được thực hiện để thanh tẩy sự bất khiết trong những trường hợp đặc biệt như phụ nữ sau kỳ kinh hoặc sau khi sinh, nhằm trở lại trạng thái 'tinh sạch' theo nghi lễ. Nghi thức này đại diện cho sự thanh tẩy và phục hồi, điều kiện cần thiết để gia nhập hoàn toàn vào cộng đồng. Những người mới quy đạo cũng cần thực hiện lễ mikvah. Do đó, có sự tương đồng giữa Do Thái giáo và Kitô giáo, mặc dù thuật ngữ Thanh Tẩy (hay Báp-têm) không được dùng cho người quy đạo Do Thái giáo.

Công giáo

Theo nghi thức và truyền thống của Giáo hội Công giáo Rôma và Chính Thống giáo, phép Thanh Tẩy (thường gọi là Lễ rửa tội hoặc Bí tích Thanh Tẩy trong Công giáo) không chỉ tượng trưng cho sự chôn cất và sống lại, mà còn biểu thị sự chuyển hóa siêu nhiên tương tự như kinh nghiệm của Noah trong trận Đại hồng thủy và dân Do Thái khi vượt qua Biển Đỏ được rẽ bởi Moses (Môi-se hoặc Mô-sê). Vì vậy, lễ rửa tội, cả về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, không chỉ là sự thanh tẩy mà còn là sự đồng chết và sống lại với Chúa Giêsu. Tín hữu Công giáo tin rằng lễ rửa tội là cần thiết để xóa bỏ tội nguyên tổ, vì vậy lễ này thường được cử hành cho trẻ sơ sinh. Một người chỉ được xem là giáo dân của Giáo hội Công giáo Rôma khi họ nhận Bí tích Thanh Tẩy theo nghi thức Công giáo.

Chính Thống giáo

Chính Thống giáo cho phép trẻ sơ sinh nhận lễ rửa tội dựa trên lời của Chúa Giêsu trong Mátthêu 19,14: 'Hãy để các trẻ nhỏ đến với Ta, và đừng ngăn cấm chúng, vì Nước Trời thuộc về những người giống như chúng.'. Trong khi Công giáo thường thực hiện nghi thức đổ nước, Chính Thống giáo theo phương pháp dìm mình. Cả hai giáo phái đều thực hiện lễ thanh tẩy trong danh Ba Ngôi.

Liên kết ngoài