Vào ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch hàng năm, người dân Việt Nam lại chuẩn bị mâm cỗ dâng cúng và văn khấn Giỗ Tổ Hùng Vương để tưởng nhớ các Vua Hùng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về phong tục cũng như các bài cúng thường gặp vào dịp Giỗ Tổ này!

1. Ý nghĩa ngày Giỗ Tổ Hùng Vương vào mùng 10/3
Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương mùng 10/3 nhắc nhở con cháu dù ở đâu cũng không quên nguồn cội, tưởng nhớ công lao của các bậc tiền nhân. Hàng năm, vào ngày này, người Việt trên mọi miền đất nước cùng nhau hướng về cội nguồn dân tộc. Đây cũng là dịp để con cháu từ khắp nơi về đất Tổ Hùng Vương để bày tỏ lòng tri ân đối với những người đã có công dựng nước.

Vào ngày 6 tháng 12 năm 2012, UNESCO đã công nhận “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Đến nay, ngày Giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ là dịp thể hiện truyền thống uống nước nhớ nguồn, mà còn là niềm tự hào của người Việt Nam với bạn bè quốc tế.
2. Hướng dẫn sắm lễ và đồ cúng Giỗ Tổ Hùng Vương chuẩn nhất
Vào dịp Giỗ Tổ, việc chuẩn bị bài văn khấn, các lễ vật và đồ cúng là rất quan trọng. Thông thường, vào ngày này, người dân sẽ chuẩn bị mâm cúng để tưởng nhớ công lao dựng nước và bảo vệ đất nước của các Vua Hùng.
Các lễ vật cần chuẩn bị
- 18 chiếc bánh giầy
- 18 chiếc bánh chưng
- Nước, hương hoa, cau, trầu, ngũ quả và rượu.
Những lễ phẩm này được Bộ Văn hóa hướng dẫn theo Công văn số 796/HD-BVHTTDL ngày 18 tháng 3 năm 2009 để thực hiện nghi thức tưởng niệm Vua Hùng.

Ý nghĩa của các lễ vật như sau:
- Bánh giầy hình tròn, không nhân, tượng trưng cho Trời.
- Bánh chưng có hình vuông, nhân mặn bên trong, tượng trưng cho đất.
Các lễ vật dâng cúng trong ngày Giỗ Tổ Hùng Vương ở các địa phương đều giống nhau, bao gồm: Oản, xôi, hoa quả, hương, rượu, gạo muối, bánh giầy, bánh chưng, gà luộc (gà trống thiến) và thịt lợn (thịt lợn đen).
Khi cúng tại gia, mâm cúng Giỗ Tổ Hùng Vương cần có những lễ vật cơ bản sau đây:
- Bánh giầy, bánh chưng
- Nước, hương hoa, cau, trầu, mâm ngũ quả và rượu.
- Mâm cỗ cúng (có thể là mâm cỗ chay hoặc mặn tùy theo từng gia đình).
Sau khi chuẩn bị đầy đủ các lễ vật cúng, chúng ta sẽ tiến hành đọc văn khấn Giỗ Tổ Hùng Vương. Dưới đây là các bài văn khấn chính thức và chuẩn nhất để cúng vua Hùng, hãy cùng tìm hiểu ngay!
3. Văn khấn trong lễ cúng Giỗ Tổ Hùng Vương vào mùng 10/3
Vào ngày Giỗ Tổ Hùng Vương mùng 10 tháng 3, ngoài việc chuẩn bị mâm cúng đầy đủ, chúng ta còn cần chuẩn bị bài văn khấn để dâng lên tổ tiên. Tùy vào nơi cúng tổ (ở đền hay tại nhà), chúng ta sẽ có các bài văn khấn Giỗ Tổ Hùng Vương phù hợp.

3.1. Văn khấn trong lễ cúng Giỗ Tổ Hùng Vương tại Đền Hùng
Dưới đây là bài văn khấn Giỗ Tổ Hùng Vương phổ biến nhất hiện nay: (trích từ Báo Lao Động)
“Nam mô a di đà Phật!”
“Nam mô a di đà Phật!”
Nam mô a di đà Phật!
Con kính lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, các Chư Phật mười phương.
Con thành tâm kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ và các vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim Niên, Đương cai Thái Tuế, chí đức Tôn thần.
Con kính lạy các Vua Hùng linh thiêng, những bậc sáng lập nên đất Tổ.
Con tên là……………………………………………….., tuổi………….
Hiện cư ngụ tại……………………………………………………………………….
Hôm nay, ngày…… tháng…… năm…………………(Âm lịch), nhân dịp Giỗ Tổ
Con đến Đền thờ Vua Hùng tại…………… thành tâm kính cẩn nghĩ về công lao dựng nước của các Vua Hùng và tổ tiên đã tạo dựng giang sơn, đất nước vững mạnh, luôn che chở dân tộc. Hôm nay, con dâng lễ vật, hương hoa và phẩm oản kính dâng lên các ngài.
Nguyện cầu các Vua Hùng vẫn mãi giữ uy linh, bảo vệ đất nước, rủ lòng từ bi, phù hộ cho con cháu chúng con sức khỏe dồi dào, cuộc sống an khang, thịnh vượng, cầu gì được nấy, ước nguyện thành tựu.
Con xin dâng lễ vật, thành tâm cúi đầu trước án, nguyện cầu các ngài phù hộ, độ trì cho con.
Xin kính cẩn cáo!
Nam mô a di đà Phật! (Cúi lạy 3 lần)

3.2. Văn khấn giỗ tổ Hùng Vương tại gia đình
Bên cạnh việc cúng tổ tại đền Hùng, bạn cũng có thể sử dụng văn khấn giỗ tổ Hùng Vương tại nhà khi tiến hành lễ cúng tổ tại gia như sau:
“Nam mô a di đà Phật!”
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Con kính lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, cùng các bậc Thánh hiền.
Con cúi lạy các Vua Hùng linh thiêng, những người đã xây dựng đất nước, cùng các bậc tiền nhân.
Con tên là……, địa chỉ là……………
Nhân dịp Giỗ tổ, con xin dâng hương hoa, lễ phẩm, thể hiện lòng thành kính của gia đình đối với các Vua Hùng và các bậc tổ tiên.
Kính xin các ngài phù hộ độ trì cho gia đình con.
Chúc cho mọi sự an lành, bình yên.
Tất cả bệnh tật đều tan biến, khỏi hẳn.
Những điều tốt đẹp sẽ đến trọn vẹn, những điều xấu xa sẽ tan biến, mang lại sự an ổn.
Đi đến đâu, về đến đó, đều an toàn.
Qua khỏi mọi tai ương, nạn khổ, sống những ngày an bình.
Chúc cho ước nguyện thành hiện thực, gặp may mắn, mọi việc suôn sẻ, thuận lợi.
Con cái học giỏi, vâng lời cha mẹ, thi đỗ từ lớp nhỏ đến trường lớn, làm rạng danh gia đình, quê hương.
Tình duyên tìm thấy nửa kia, người ấy thật xứng đáng, đích thực là bạn đời của mình.
Tình yêu dù xa xôi vẫn luôn gắn bó, cả đời yêu thương chân thành.
Trong công việc thăng tiến, trong kinh doanh phát đạt, luôn đạt được thành công lớn.
Cuộc đời an yên, hạnh phúc vẹn toàn.
Nam mô a di đà Phật!
Con xin kính lạy chư Thiên, Đất trời, các Vua Hùng linh thiêng, Đức Thánh Trần chí hiền, nguyện cầu vạn kiếp độ trì, phù hộ cho con cháu muôn đời.
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)”
3.3. Lễ tế giỗ tổ Hùng Vương mùng 10/3
Ngoài việc cúng giỗ tổ Hùng Vương tại đền Hùng hay tại nhà, nhiều người cũng chú trọng đến lễ văn tế giỗ tổ Hùng Vương. Dưới đây là bản văn tế giỗ tổ Hùng Vương đầy đủ và trang nghiêm nhất:



4. Những điều cần lưu ý khi cúng Giỗ tổ Hùng Vương
Ngoài việc chuẩn bị mâm cúng và các bài văn khấn giỗ tổ Hùng Vương chu đáo, khi thực hiện lễ cúng giỗ tổ, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng sau đây:
4.1. Những điều cần lưu ý khi đến đền Hùng để cúng giỗ tổ
Nguyên tắc vào và ra tại đền Hùng: Khi vào đền Hùng qua cổng Tam quan, bạn nên đi qua cửa Giả quan bên phải, và khi ra ngoài, hãy đi qua cửa Không quan bên trái. Cửa Trung quan chỉ dành cho các bậc Thiên tử, quan chức cao cấp, học giả và những bậc tôn kính khi ra vào Đền.
Về việc cầu nguyện tại đền: Theo đạo Mẫu và quan niệm của đại Giáo, các bậc Thiên đế không chỉ bảo vệ muôn dân mà còn phù hộ cho công danh, tài lộc và bình an. Vì vậy, ngoài việc đọc văn khấn giỗ tổ Hùng Vương, chúng ta cũng cầu xin sự che chở của các ngài.
Khi thăm viếng đền Hùng để cúng giỗ tổ, bạn cần chú ý những điều sau:
- Không được chạy nhảy, nói chuyện, hay bình phẩm trong Thiên Triều đường, cũng không được nằm hay ngồi trong đó.

- Không tự ý lấy bất kỳ đồ vật nào trong đền hoặc mang về nhà. Khi vào Phật đường hay Tam bảo, không nên ăn trầu, đi giày dép hay hút thuốc lá.
- Để tôn trọng không gian linh thiêng, hãy để điện thoại ở chế độ rung hoặc tắt điện thoại khi vào đền thờ. Đặc biệt khi chuẩn bị thắp nhang, đừng để tiếng chuông điện thoại phá vỡ sự trang nghiêm.
- Không nên thắp hương trong cung đền vì ngoài trời đã có lư hương để cầu nguyện.
- Không chụp ảnh hay quay phim tùy tiện trong đền. Khi đứng khấn vái, không đứng quay lưng hay đứng thẳng đối diện bàn thờ, mà hãy đứng nghiêng để thể hiện sự kính trọng với bề trên.
4.2. Những điều cần nhớ khi cúng giỗ tổ Hùng Vương tại nhà
Khi thực hiện lễ cúng giỗ tổ Hùng Vương tại nhà, bạn cần chú ý những điều sau đây để buổi lễ được trang trọng:
- Trang phục cần kín đáo và sạch sẽ. Tránh mặc váy ngắn, quần đùi hay trang phục hở đùi, nách, lưng hoặc ngực, nhằm giữ sự tôn kính và tránh phạm phải sự bất kính với bề trên. Nếu không, lễ cúng sẽ không được trọn vẹn và sẽ gặp quả báo.
- Trong lúc cúng, không để trẻ nhỏ chạy nhảy, nghịch ngợm đồ tế khí hay sờ mó tượng thần thánh.
Bài viết trên đã tổng hợp những bài văn khấn giỗ tổ Hùng Vương chuẩn mực và cách thức chuẩn bị mâm cúng phù hợp. Mytour hy vọng với những thông tin này, bạn sẽ có được kiến thức đầy đủ để thực hiện nghi lễ thờ cúng Vua Hùng một cách chính xác nhất, từ đó bày tỏ lòng thành kính và sự tri ân đối với cội nguồn của dân tộc.