1. Lễ Tết ông Công ông Táo có ý nghĩa gì?
Lễ Tết ông Công ông Táo là một phong tục truyền thống quan trọng trong văn hóa người Việt, thường diễn ra trước Tết Nguyên Đán. Theo truyền thuyết, vào ngày 23 tháng Chạp, ba vị Táo quân - thần Đất, Nhà và Bếp núc, sẽ cưỡi cá chép lên trời để trình báo mọi sự kiện trong gia đình với Ngọc Hoàng. Ngọc Hoàng sẽ dựa vào báo cáo này để quyết định phần thưởng hoặc hình phạt cho gia chủ.
Vì vậy, vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, các gia đình tổ chức lễ Tết ông Công ông Táo để bày tỏ lòng tri ân với Táo quân và cầu mong một năm mới đầy hạnh phúc và ấm cúng. Đây cũng là cơ hội để gia đình tụ họp, sum vầy sau một năm làm việc vất vả.
Theo truyền thống, Táo quân không chỉ là thần giám sát mọi hoạt động trong gia đình mà còn là người bảo vệ chống lại ma quỷ, giúp duy trì sự bình yên. Việc thờ cúng ông Công ông Táo thể hiện lòng cầu mong cho sự an lành, ấm no và đầy đủ trong năm mới, đặc biệt nhờ sự hỗ trợ của 'thần Bếp' quản lý việc bếp núc.
Lễ cúng ông Công ông Táo không chỉ là nghi lễ truyền thống quan trọng mà còn là dịp để tiễn năm cũ, đưa ông Công ông Táo trở về trời báo cáo về công việc gia đình và cầu mong một năm mới hạnh phúc và bình an. Năm 2024, nhiều người muốn biết ngày nào là tốt nhất để cúng ông Công ông Táo nhằm đảm bảo sự chuẩn bị chu đáo và mang lại nhiều may mắn.
Hình ảnh minh họa (nguồn sưu tầm)
Ngày và giờ nào là đẹp nhất để cúng ông Công ông Táo năm Giáp Thìn 2024?
Theo tập quán, ngày cúng tiễn ông Công ông Táo về trời hàng năm được ấn định vào ngày 23 tháng Chạp (23/12 Âm lịch). Trong năm 2024, ngày này sẽ rơi vào thứ Sáu, hay ngày mùng 2 tháng 2 năm 2024 theo Dương lịch. Ngày này còn được gọi là ngày Thanh Long Kiếp trong phong thủy, được xem là thời điểm thuận lợi cho các hoạt động và công việc với khả năng đạt được kết quả tốt đẹp.
Do đó, ngày cúng ông Công ông Táo năm 2024, với danh xưng Thanh Long Kiếp, được coi là thời điểm lý tưởng để các gia đình thực hiện nghi lễ này. Theo phong thủy, việc chọn ngày và giờ cúng ông Công ông Táo sẽ ảnh hưởng lớn đến vận may của gia đình trong năm mới và mang lại nhiều điều tốt lành và thịnh vượng.
Dưới đây là những ngày và giờ hoàng đạo bạn có thể áp dụng để tổ chức lễ cúng vào ngày 23 tháng Chạp sao cho trọn vẹn, mang lại bình an, tài lộc và may mắn:
- Ngày 17 tháng Chạp (08/1/2024 Dương lịch): Ngày Bính Dần, là ngày Hoàng đạo Kim Quỹ.
Khung giờ tốt: Tý (23h-1h), Sửu (1h-3h), Thìn (7h-9h), Tỵ (9h-11h), Mùi (13h-15h), Tuất (19h-21h).
- Ngày 18 tháng Chạp (tức 09/01/2024 Dương lịch): Đây là ngày Đinh Mão, một ngày Hoàng Đạo thuận lợi.
Khung giờ may mắn: Tý (23h-1h), Dần (3h-5h), Mão (5h-7h), Ngọ (11h-13h), Mùi (13h-15h), Dậu (17h-19h).
- Ngày 20 tháng Chạp (tức 11/01/2024 Dương lịch): Ngày Kỷ Tỵ, thuộc hệ Hoàng đạo Ngọc Đường.
Khung giờ thuận lợi: Sửu (1h-3h), Thìn (7h-9h), Ngọ (11h-13h), Mùi (13h-15h), Tuất (19h-21h), Hợi (21h-23h).
Lưu ý: Giờ Ngọ ngày 20 tháng Chạp là thời điểm Tốc hỷ, lý tưởng để tiến hành cúng Táo quân.
- Ngày 21 tháng Chạp (tức 12/01/2024 Dương lịch):
Khung giờ thuận lợi: Mão (5h-7h), Ngọ (11h-13h), Thân (15h-17h), Dậu (17h-19h).
Lưu ý: Giờ Ngọ được coi là thời điểm lý tưởng nhất trong ngày.
- Ngày 23 tháng Chạp (tức 14/01/2024 Dương lịch): Đây là ngày Nhâm Thân, thuộc Hoàng Đạo Tư Mệnh.
Khung giờ tốt: Thìn (7h-9h), Tỵ (9h-11h).
Lưu ý: Giờ Thìn là thời điểm lý tưởng nhất trong ngày. Nên tránh cúng vào giờ Ngọ vì đó là thời điểm không tốt.
Tránh việc cúng muộn hơn 12h trưa ngày 23 tháng Chạp, vì giờ Ngọ là lúc ông Công ông Táo được cho là bay về trời. Nên tuyệt đối không thực hiện cúng sau ngày 23 tháng Chạp.
3. Mâm cúng ông Công ông Táo bao gồm những gì?
3.1. Lễ vật
- Ba chiếc mũ dành cho ông Công ông Táo bao gồm hai mũ cho nam và một mũ cho nữ. Mũ của ông Táo nam được trang trí với hai cánh chuồn, trong khi mũ của ông Táo nữ không có cánh chuồn. Những chiếc mũ này có gương nhỏ hình tròn lấp lánh và dây kim tuyết đầy màu sắc. Màu sắc của mũ, áo và hia của ông Công ông Táo thay đổi hàng năm theo quy tắc ngũ hành.
- Hia ông Táo, đại diện bằng vàng mã.
- Các vật phẩm cúng lễ khác bao gồm một đĩa hoa quả, một ấm trà sen, ba chén rượu, một quả bưởi, một quả cau, lá trầu, và một lọ hoa cúc.
Các vật phẩm vàng như mũ, áo và hia sẽ được đốt sau lễ cúng ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp, đồng thời thay thế bằng bài vị mới cho ông Táo công.
3.2. Mâm cỗ cúng
Tùy vào điều kiện, ngoài các lễ vật chính đã nêu, có thể chuẩn bị lễ mặn với các món như xôi gà, chân giò luộc, các món từ nấm, măng hoặc lễ chay với trầu cau, hoa quả, giấy vàng, giấy bạc để tiễn Táo quân.
Bàn cúng ông Táo theo truyền thống thường bao gồm các món cơ bản như sau:
- 1 đĩa gạo, 1 đĩa muối
- 1 con gà trống luộc, có thể trang trí bằng ớt hoặc hoa hồng (hoặc thay thế bằng thịt heo luộc hoặc vịt quay)
- 1 bát canh mọc hoặc canh măng
- 1 đĩa xào thập cẩm
- 1 đĩa giò, chả rán hoặc thịt đông
- 1 đĩa xôi gấc
- 1 đĩa chè kho
- Cá chép (có thể là cá sống hoặc cá rán), vì theo truyền thống, cá chép được xem là phương tiện để ông Táo bay lên trời.
Theo truyền thống, đôi khi đồ cúng có thể đơn giản với trà, bánh, kẹo với mong muốn Táo quân “ngọt giọng”, không cần thiết phải chuẩn bị mâm cỗ mặn đầy đủ các món như mô tả. Đặc biệt, đối với gia đình có trẻ nhỏ, có thể thêm một con gà luộc vào lễ cúng ông Táo. Con gà này thường là gà cồ mới tập gáy, biểu thị cho sức khỏe và sinh khí của đứa trẻ sau này.
So với trước đây, mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo ngày nay đã trở nên đơn giản hơn, không còn yêu cầu đầy đủ các món ăn truyền thống. Tuy không cầu kỳ, mâm cỗ vẫn cần được chuẩn bị chu đáo và trang trọng, thể hiện lòng thành kính của gia chủ đối với các vị thần cai quản đất đai và bếp núc.
4. Những điều cần lưu ý khi cúng ông Công, ông Táo
Vàng mã dùng trong lễ cúng ông Công, ông Táo bao gồm quần áo, hia, và tiền âm phủ. Những vật phẩm này sẽ được đốt sau lễ cúng vào ngày 23 tháng Chạp và thay thế bằng bài vị mới cho Táo công. Lễ cúng cần được thực hiện trước khi ông Táo cưỡi cá chép lên trời, tức trước 12h ngày 23 tháng Chạp. Vì vậy, tùy vào điều kiện, gia đình có thể thực hiện lễ cúng từ ngày 20 đến 23 tháng Chạp.
Trong mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo, cá chép là món không thể thiếu. Nhiều nơi còn cúng cá chép sống với ý nghĩa “cá chép hóa rồng” để đưa các vị Táo về thiên đình. Sau khi cúng, cá chép thường được phóng sinh, tức thả ra ao hồ hoặc sông. Nếu không có điều kiện mua cá sống, gia đình có thể sử dụng cá chép giấy cùng với vàng mã và tiền âm phủ.
Sau khi hoàn tất lễ cúng, hãy thắp hương và thực hiện nghi lễ khấn vái. Đợi hương tàn rồi thắp thêm một tuần hương nữa. Tiếp theo, thực hiện lễ tạ, sau đó hóa vàng mã và thả cá chép ra ao, hồ, sông, suối để đưa ông Táo lên chầu trời.
Khi thực hiện nghi lễ cúng ông Công, ông Táo năm 2024, gia đình cần lưu ý những điều sau để tránh rủi ro và không mang vận xấu vào nhà:
- Ăn mặc kín đáo và sạch sẽ trong khi thực hiện lễ cúng; đọc văn khấn với thái độ trang nghiêm, giọng đọc cần to, rõ ràng và mạch lạc.
- Khi thả cá chép, chọn nơi nước sạch sẽ và trong, chỉ thả cá mà không sử dụng túi nilon.
- Tránh đốt tiền âm phủ, vì ông Công ông Táo là các vị thần, không phải linh hồn của người đã khuất.
- Không nên cầu xin quá nhiều về phú quý hay sự no đủ, thay vào đó, hãy tập trung vào việc cầu mong bình an và hạnh phúc cho gia đình.
- Mâm cúng có thể không cầu kỳ nhưng điều quan trọng nhất là tấm lòng chân thành trong việc thực hiện lễ cúng, không cần thiết phải quá phức tạp về mặt nghi thức.
Trên đây là toàn bộ thông tin từ Mytour về việc cúng ông Công ông Táo vào năm Giáp Thìn 2024, cùng với thời điểm và ngày giờ tốt nhất. Cảm ơn quý bạn đọc đã theo dõi bài viết!