Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên: Một trải nghiệm đầy màu sắc

Nơi tổ chức Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên?

Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên diễn ra tại Yên Duyên, một ngôi làng cổ lịch sử đã tồn tại hàng ngàn năm, nằm trong vùng đất Yên Duyên - một khu vực với diện tích rộng lớn từng là trọng tâm của văn hóa cổ xưa. Làng còn được biết đến với tên gọi là làng Mui hoặc làng Mui Chùa, nơi có vị trí địa lý quan trọng kết nối vùng Nam bộ với Hoàng thành Thăng Long ngày xưa.

Nguồn gốc và ý nghĩa của Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên

Câu chuyện về nguồn gốc của Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên

Nguồn gốc của Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên dựa trên câu chuyện về vị vua Lý Nhân Tông và công chúa Thủy Cung, cùng với tên gọi khác của làng: An Duyên.

Cô gái xinh đẹp trên thuyền giữa sông Hồng đã khiến nhà vua Lý Nhân Tông say đắm. Tưởng rằng đây là một phái nữ từ trời cao, nhà vua mời cô vào bờ, nhưng cô lại bơi vòng quanh thuyền và hát:

“Trăm lần thiếp phụ quân vương

Thủy quân cách trở âm dương du mà”

Sau đó, cùng con thuyền, nàng chìm dần trong dòng nước, để lại vệt đỏ như máu trên mặt sông. Nhà vua mời các bô lão trong làng Mui lên quãng đê để kể lại sự việc kỳ lạ. Mọi người đồng thuận rằng nàng chính là công chúa con của vua Thủy Tế.

Nhà vua đã lập Nghè thờ ngay chỗ nàng biến mất, phong hiệu cho nàng là Thần tiên mỹ nữ, tự Đại Vương. Ngày đó cũng là Rằm tháng Tám âm lịch. Để ghi nhớ mối tình đẹp, nhà vua đổi tên làng thành An Duyên.

Từ đó, người dân xây dựng Nghè thờ công chúa và tổ chức Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên hàng năm vào ngày Rằm tháng Tám để tưởng nhớ công chúa Thủy Cung.

Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên được tổ chức hằng năm để kỷ niệm mối tình đẹp giữa vua Trần Nhân Tông và công chúa Thủy Cung, nét đặc trưng của làng An Duyên.

Ý nghĩa sâu sắc của Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên

Hàng năm vào ngày Rằm tháng Tám âm lịch, dù đã qua thời của vua Lý và công chúa Thủy Cung, Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên vẫn được tổ chức. Đây là dịp để dân làng tỏ lòng kính trọng với mối lương duyên không thành của vị vua và công chúa Thủy Cung.

Mặc dù có thời gian gián đoạn khoảng 20 năm, nhưng từ năm 2000, lễ hội đã được phục hồi và tổ chức đều đặn hàng năm. Ngoài việc thể hiện lòng thành kính, lễ hội còn là cơ hội để cư dân rèn luyện sức khỏe, tăng cường tinh thần đoàn kết và sự đoàn kết. Đồng thời, nó cũng là dịp để truyền thống giáo dục và truyền đạt tình yêu quê hương, đất nước cho thế hệ trẻ.

Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên được tổ chức như thế nào?

4.1 Các bước chuẩn bị cho Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên

Do là lễ hội truyền thống được tổ chức với tinh thần kính trọng và nghiêm túc, Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên có quy định khá nghiêm ngặt. Những người được chọn tham gia vào đội bơi phải tuân thủ việc kiêng “trần tục” từ 7 đến 9 ngày trước ngày lễ chính. Trong khoảng thời gian này, họ phải tập trung hoàn toàn và kiêng cử mọi sinh hoạt, bao gồm cả việc ăn và ngủ. Mọi sinh hoạt được tổ chức tại khu vực nhà phe, nhà giáp để đảm bảo sự tinh khiết khi bước vào Chải.

4.2 Phần lễ 

Theo truyền thống, Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên kéo dài trong ba ngày, từ ngày 13 đến 15 tháng Tám âm lịch. Ngày đầu tiên của lễ hội là buổi bơi thờ, tức là lễ khai quang Chải. Để chuẩn bị cho buổi lễ này, dân làng sẽ chọn một lão trượng mặc áo dài đỏ, đội khăn xếp vàng, dây đai lưng màu, bước lên chòi trống hình tám mắt như thuyền rồng có kết hoa và dải lụa vòng quanh.

Trong ngày diễn ra Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên, các bô lão trong làng sẽ diện trang phục chỉnh tề và trang nghiêm.

Các đội tham gia Lễ hội bơi chải làng Yên Duyên

Không khí rộn ràng trên mặt hồ Tích Thủy