Lễ hội Cá Ông Hội An không chỉ là dịp để tôn vinh và ghi nhận công lao to lớn của các thần linh, mà còn là cơ hội để mọi người thể hiện lòng biết ơn và nguyện ước cho sự phồn thịnh của làng chài.
Lễ hội Cá Ông là sự kiện quan trọng nhất trong năm đối với cư dân làng chài Hội An, Quảng Nam (Ảnh: tổng hợp)Du lịch Hội An và tham gia các lễ hội truyền thống đặc biệt như lễ hội Cá Ông - sự kiện lớn nhất trong năm đối với ngư dân Quảng Nam, là trải nghiệm không thể bỏ qua. Mỗi lễ hội mang đến một phong cách và ý nghĩa riêng, phản ánh vẻ đẹp văn hóa đặc trưng của địa phương tổ chức.
1. Lễ tế thần Cá Ông ở đâu? Một cái nhìn sâu sắc vào lễ hội Cá Ông Hội An
- Địa điểm tổ chức: Lăng Ông ở làng chài Hội An, tỉnh Quảng Nam
- Thời gian bắt đầu: vào giữa tháng 3 âm lịch hàng năm
1.1. Xuất xứ của lễ tế Cá Ông
Lễ tế Cá Ông (còn được gọi là lễ tế cá voi) là một trong những lễ hội tại Hội An có ý nghĩa quan trọng đặc biệt với cộng đồng ngư dân làng chài Quảng Nam, có nguồn gốc từ niềm tin cổ xưa của những người sống ven biển. Sau khi được Cá Ông cứu giúp thoát khỏi nguy hiểm trên biển, lễ thờ Cá Ông đã trở thành một lễ hội tôn giáo quan trọng đối với ngư dân.
Lễ tôn vinh Cá Ông (Ảnh: sưu tầm)Cá Ông, một loài cá voi lưng xám, được ngư dân coi là linh thần của đại dương (hay còn được gọi là Thần Nam Hải). Xung quanh hình ảnh của cá voi vẫn tồn tại rất nhiều truyền thuyết đến ngày nay. Theo những câu chuyện đó, cá voi được xem là hình mẫu của đức Quan Thế Âm Bồ Tát. Hóa thân thành cá voi (Ông Nam Hải), người giúp đỡ, bảo vệ ngư dân miền biển mỗi khi gặp phải bão tố, sóng lớn và gió to.
Sau khi cá voi qua đời, xác của chúng được dân làng nhặt lên để lưu trữ và thờ cúng. Từ đó, phong tục thờ Cá Ông đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa tôn giáo ở Việt Nam. Ngư dân thường cầu nguyện với Cá Ông và các vị thần khác, mong nhận được sự giúp đỡ, phước lành để có cuộc sống giàu có, sung túc như Ngũ Hành nương nương, Tả Lý Lịch, Hữu Lý Ngư,...
Ý nghĩa của lễ tôn vinh Cá Ông
Lễ tôn vinh Cá Ông được tổ chức vào ngày kỷ niệm (ngày chết) của Cá Ông hoặc trong khu vực xảy ra sự kiện, nhằm thể hiện lòng biết ơn và tôn kính của ngư dân đối với linh thần đã luôn bảo vệ, che chở cho họ. Lễ tôn vinh cũng là cơ hội để mọi người cầu mong một mùa đánh bắt mới an lành, một biển khơi bình yên, thuận buồm xuôi gió, và sự bình an trở về.
2. Khám phá những lễ nghi đặc biệt trong lễ tôn vinh Cá Ông
Lễ tôn vinh thần Cá Ông là sự kiện quan trọng nhất trong năm đối với ngư dân ở Quảng Nam. Mỗi khi đến gần ngày lễ tôn vinh Cá Ông, mọi người đều náo nức bắt đầu chuẩn bị, trang trí bàn thờ trang nghiêm, long trọng, sắp đặt bàn hương và các vật dụng linh thiêng để thực hiện lễ cúng, cùng với việc trang trí tàu thuyền bằng đèn và hoa lung linh sắc màu.
2.1. Lễ cầu bình an
Lễ cầu bình an được tổ chức vào ngày đầu tiên của lễ hội tại làng Cá Ông. Các nhà lãnh đạo tôn giáo, người già và được kính trọng sẽ đại diện cho làng chài mang đồ lễ và đọc bài văn tôn kính, biểu đạt lòng biết ơn của cộng đồng đối với ân đức vô lượng của Cá Ông và cầu mong rằng cá sẽ được đánh bắt thịnh vượng, thuận lợi ra khơi, tôm cá tràn đầy bể.
Lễ cầu bình an được tổ chức vào ngày đầu tiên của lễ hội (Ảnh: sưu tầm)2.2. Lễ rước trên biển
Vào buổi sáng sớm hôm sau, cư dân bắt đầu cùng nhau tiến hành nghi thức đánh trống để thực hiện lễ rước Cá Ông trên biển. Tất cả các tàu thuyền hội tụ và ra khơi đến điểm đã được chỉ định trước đó để 'xin keo' từ vị chánh tế. Điều này biểu thị sự mong muốn của họ được thần linh đồng ý với kế hoạch hoặc mục tiêu mới trong năm tới. Khi xin keo thành công, theo sự chỉ dẫn của vị chánh tế, các tàu sẽ trở về bờ.
Các đoàn tàu cùng nhau ra khơi để tiến hành lễ rước và thực hiện nghi lễ truyền thống 'xin keo' (Ảnh: sưu tầm)2.3. Lễ chánh tế
Đến nửa đêm hôm sau, lễ chánh tế chính thức diễn ra. Lễ chánh tế bao gồm nhiều nghi lễ quan trọng như lễ khai mạc, đội học trò dâng hương, tổ chức chương trình văn hóa, giao lưu: hát bả trạo, hát bội, hát hò khoan. Trong số đó, đặc biệt là loại hình văn nghệ dân gian chèo bá trạo, mỗi người dân sẽ mặc những bộ trang phục độc đáo, tham gia hát và lĩnh xướng kết hợp với các động tác mô phỏng quá trình chèo thuyền ở bờ, với mục đích tái hiện cảnh sinh hoạt thường ngày của cư dân làng chài. Những bài hát thể hiện lòng biết ơn đối với Cá Ông đã luôn ở bên cạnh cứu giúp ngư dân tránh khỏi hiểm nguy.
Nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật được tổ chức trong lễ chánh tế (Ảnh: sưu tầm)3. Gợi ý những địa điểm du lịch thú vị không thể bỏ qua khi đến Hội An
Ngoài những lễ hội đặc sắc, Hội An còn sở hữu nhiều điểm thú vị để bạn khám phá và trải nghiệm, ví dụ như:
- Lang gốm Thanh Hà: công viên gốm lâu đời tại phố cổ với tuổi đời lên tới 500 năm.
- Cầu Chùa: biểu tượng du lịch của Hội An với kiến trúc độc đáo phản ánh rõ bản sắc văn hóa của xứ sở hoa anh đào.
- Nhà cổ Tấn Ký: một trong những điểm đến du lịch Hội An nổi tiếng, thu hút sự quan tâm đông đảo từ du khách. Đây là nơi duy nhất tại Hội An giữ lại được toàn bộ giá trị văn hóa cổ xưa.
- VinWonders Nam Hội An: điểm đến độc đáo lưu giữ và tôn vinh di sản - địa điểm nóng bậc nhất miền Trung với nhiều trò chơi thú vị và những màn biểu diễn nghệ thuật đẳng cấp.
Nếu bạn muốn chuyến đi trở nên hoàn hảo, đầy đủ nhất và tìm kiếm một nơi lý tưởng để thư giãn, nghỉ ngơi sau một ngày dài trải nghiệm, thì hãy lựa chọn Vinpearl Resort & Golf Nam Hội An để tận hưởng kỳ nghỉ của bạn.
Vinpearl Resort & Golf Nam Hội An mang lại trải nghiệm hoàn hảo cho du kháchXuất hiện trong danh sách những khu nghỉ dưỡng được yêu thích nhất tại Việt Nam, Vinpearl Resort & Golf Nam Hội An đảm bảo không làm bạn thất vọng, với những điểm mạnh nổi bật:
- Có hồ bơi vô cực ngoài trời lớn nhất ở Hội An
- Cung cấp các tiện ích hiện đại và đa dạng: phòng tập gym đầy đủ trang thiết bị, khu vui chơi cho trẻ em, spa chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp cao cấp, sân tennis,
- Hệ thống phòng nghỉ/villa chất lượng, không gian sang trọng, thiết kế nội thất tinh tế, view hướng biển mang lại cảm giác thư thái, dễ chịu nhất cho du khách.
Nếu có cơ hội tham gia lễ hội tế Cá Ông, bạn sẽ hiểu thêm về cuộc sống vật chất và tinh thần của cộng đồng dân làng chài ở Hội An. Trong cuộc sống đầy lo toan, ngày ngày gắn bó với sông nước, lòng mỗi người dân vẫn khao khát, hy vọng vào một ngày mai tươi sáng, ấm áp và yên bình hơn.