Lễ hội Cá Voi - Nét văn hóa độc đáo của ngư dân Nha Trang

Lễ hội Cá Voi với nhiều hoạt động sôi nổi mang lại giây phút giải trí thú vị, giúp mọi người xả stress sau những ngày làm việc vất vả.

Một trong những lễ hội đặc sắc hàng năm ở Nha Trang là Lễ hội Cá Voi, diễn ra tại Lăng Ông. Lễ hội nổi tiếng với những nghi lễ truyền thống linh thiêng và nhiều trải nghiệm hấp dẫn. Khám phá những điểm đặc biệt của lễ hội này ngay nhé.

1. Huyền thoại về Cá Voi

Cá voi từ lâu đã được xem là loài vật hiền lành, quý hiếm và thường cứu giúp ngư dân khi họ gặp nạn. Người dân Nha Trang coi cá voi như cá thần với suy nghĩ, tình cảm và nhận thức tâm linh như con người, nên lễ hội Cá Voi được tổ chức rất trang nghiêm.

Cũng từ đó, có nhiều câu chuyện huyền thoại và kỳ lạ về cá voi, nổi bật là câu chuyện gắn liền với cuộc hành tẩu của vua Nguyễn Ánh năm 1799. Truyền thuyết kể lại rằng, trong lúc chạy trốn quân Tây Sơn và gặp bão lớn, cá voi đã nâng thuyền lên, giúp ông vào bờ an toàn, thoát khỏi hiểm nguy.

Để tưởng nhớ công lao cứu mạng năm xưa, vua Gia Long (Nguyễn Ánh) đã ban cho cá voi tước hiệu Nam Hải Tộc Ngọc lân thượng đẳng thần. Các vị vua triều Nguyễn sau này cũng tiếp tục tôn trọng cá voi, đặc biệt phong danh hiệu “Đại càn quốc gia Nam Hải' cho loài cá voi.

Ngư dân tin tưởng vào sự giúp đỡ của cá voi, hàng năm tổ chức lễ hội Cá Voi với thái độ thành kính. Người dân địa phương tránh gọi thẳng tên cá voi, mà gọi là Ông Nam Hải hoặc Cá Ông. Để thể hiện sự tôn kính, ngư dân đã dựng lăng Ông để thờ cúng, trong đó có hòm đựng xương cốt hóa thạch của cá voi, gọi là “Ngọc Cốt”.

2. Giới thiệu về lễ hội Cá Voi ở Nha Trang

Theo quy luật bất thành văn, người dân Nha Trang tổ chức lễ hội Cá Voi vào ngày cá voi mất, với hai kỳ lễ là xuân tế và thu tế, và lễ cầu ngư khi chuẩn bị vào mùa đánh bắt. Du khách du lịch Nha Trang vào thời điểm này sẽ được chứng kiến sự trang trọng của lễ hội.

Lễ hội Cá Voi được tổ chức để tỏ lòng thành kính với các vị tiền nhân, cầu cho quốc thái dân an, và mong ngư dân ra khơi thuận buồm xuôi gió, vượt qua khó khăn trên biển. Lễ hội thể hiện mong đợi của ngư dân phường Vĩnh Trường và tượng trưng cho ngư dân sống dọc bờ biển Xứ Trầm Hương.

3. Tìm hiểu các nghi thức quan trọng trong phần lễ của lễ hội Cá Voi

3.1 Lễ Nghinh Thần

Lễ hội Cá Voi tại Nha Trang bắt đầu vào lúc rạng sáng với nghi thức Lễ Nghinh Thần. Đây là nghi thức rất quan trọng trong lễ hội. Người dân chọn những người khoẻ mạnh nhất để rước kiệu Ông Nam Hải về phía biển, đưa lên thuyền rồng tiến ra khơi, bởi người dân tin rằng, linh hồn Ông Nam Hải sẽ hiện lên giữa biển trong ngày này.

3.2 Lễ Sắc Phong

Tiếp theo là lễ sắc phong, thu hút nhiều người dân tham gia. Đám rước sắc phong chia thành hai đoàn, một đoàn từ phía Bắc, một đoàn từ phía Nam, cùng hướng về Lăng Ông. Dẫn đầu đoàn là đội múa lân, rồng, sư vừa tăng sự sôi động, vừa xua đuổi tà ma. Đi sau đoàn múa là mô hình thuyền lướt trên biển.

3.3 Lễ rước Ông ra biển

Sau khi kết thúc phần lễ thỉnh và báo cáo kết quả năm trước, cầu mong một năm mới thuận lợi, lễ rước Ông ra biển tiếp tục diễn ra. Quang cảnh ngoài khơi đã sẵn sàng với hàng trăm ghe thuyền được trang trí cờ hoa chờ đưa Ông ra biển.

Bên cạnh đó, lễ hội Cá Voi còn duy trì các nghi thức truyền thống như: Lễ Tống Na, Lễ tế Chánh, Lễ Tỉnh Sanh, Thứ Lễ, Tôn Vương... Điểm nhấn của lễ hội là tiết mục chèo thuyền Hò Bá Chao.

4. Các hoạt động hấp dẫn trong phần hội của lễ hội Cá Voi Nha Trang

4.1 Tham gia trò chơi dân gian truyền thống

Sau phần lễ, phần hội sôi động của lễ hội Cá Voi bắt đầu. Người dân tham gia vào các trò chơi dân gian mang nét văn hóa biển như lắc thúng, bơi lội, đua thuyền, kéo co, đá bóng... rất sôi nổi và vui vẻ.

4.2 Hòa mình vào không khí lễ hội với các chương trình nghệ thuật đặc sắc

Trong chương trình văn nghệ, ngoài hát hò khoan, hát tuồng còn có múa hát, điển hình là hát bả trạo (bả trạo nghĩa là cầm chắc mái chèo). Cầm chắc mái chèo giữa biển khơi là mong muốn của ngư dân biển. Hoạt động này thể hiện tinh thần đoàn kết giữa những người cùng một con thuyền đối mặt với bão tố, hướng tới một mùa vụ bội thu.

Bên cạnh việc tham gia lễ hội, du khách đừng quên chọn chỗ nghỉ dưỡng phù hợp để có lịch trình hoàn hảo. Vinpearl Nha Trang là một lựa chọn tuyệt vời, được đánh giá là quần thể du lịch nghỉ dưỡng hàng đầu Đông Nam Á, với hệ thống khách sạn/resort cao cấp và các khu vui chơi giải trí sôi động.

Qua nhiều năm, lễ hội Cá Voi đã trở thành sự kiện quan trọng trong đời sống ngư dân bản địa và thu hút nhiều du khách. Tham gia lễ hội là cơ hội hiếm có để khám phá trọn vẹn nét đẹp truyền thống của ngư dân biển. Đặc biệt, thông qua lễ hội, du khách hiểu rõ hơn về cách người dân trân trọng và bảo vệ thiên nhiên như điều thiêng liêng và quý báu nhất.