Giới thiệu ngắn gọn về Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu
Thời gian diễn ra: 15/2 âm lịch
Dân tộc Thái tin rằng các vị thần sẽ điều khiển mưa gió. Một năm nọ, vùng đất này đã phải đối mặt với hạn hán kéo dài, không có nước tưới tiêu cho mùa màng, hoa màu và cây cỏ đều héo úa, gây ra nạn đói và khốn khổ cho người dân.
Vì vậy, người dân tộc Thái trong bản đã tổ chức lễ để mời các vị thần về nghe lời cầu nguyện của mình, mong mưa gió thuận lợi, cuộc sống dễ dàng hơn. Từ đó, Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu được tổ chức.
Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu sẽ thu hút sự tham gia nhiều nhất từ các thanh niên nam nữ. Họ sẽ tập trung tại bãi sân rộng hoặc các nhà văn hóa địa phương, trong khi những người trung niên và người già hơn sẽ ở nhà để chào đón đoàn hát lễ cầu mưa.
Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu là lễ hội quan trọng nhất đối với người dân tộc Thái
Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu không chỉ hy vọng mùa màng bội thu, lúa nở, cuộc sống gia đình của người dân trong bản ấm no và hạnh phúc mà còn thể hiện sự gắn kết chặt chẽ giữa con người và thiên nhiên. Người dân tộc Thái tin rằng tôn trọng thiên nhiên, môi trường là tôn trọng cuộc sống của họ và mang lại điều tốt đẹp nhất cho bản thân, gia đình và xã hội.
Đối với tâm linh, Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu là lễ hội quan trọng nhất trong năm. Mọi người trong bản sẽ cùng nhau chuẩn bị các lễ vật cúng. Đó là những thực phẩm hàng ngày như cơm lam, cá nướng xông khói, gà luộc, gạo nếp, trứng gà,...
Đặc biệt và đặc trưng nhất của Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu là hình dáng của cây vạn vật, được trang trí bằng các loài chim khác nhau, con ve sầu được đan bằng nan tre và những cái lồng nhỏ đựng trứng gà, vỏ ốc, vỏ trai,... biểu trưng cho sự hòa hợp giữa thiên nhiên và con người trong vùng Tây Bắc Việt Nam.
Các công việc chuẩn bị cho Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu
Vì Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu là sự kiện quan trọng nhất trong năm của người dân tộc Thái ở vùng Tây Bắc Việt Nam, công việc chuẩn bị cho sự kiện này thường được tiến hành từ sớm. Trước đêm diễn ra Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu, cư dân trong bản thường đi đến một khu đất trống ở đầu bản để trang trí các dụng cụ nông nghiệp như cày, cối giã gạo làm từ gỗ.
Một điều đặc biệt trong Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu là việc dựng cây nêu. Đây là biểu tượng mang hình dáng mặt trời được làm bằng tre đơn giản. Cùng với đó là các tiểu cảnh thể hiện khó khăn trong cuộc sống do thời tiết khắc nghiệt và hạn hán kéo dài.
Người dân tộc Thái tin rằng, chim và ve đại diện cho sự bày tỏ lời cầu nguyện của họ đến ông Then (ông Trời), trong khi vỏ ốc và vỏ trai biểu hiện cho khô hạn và thời tiết khắc nghiệt. Theo thông tin từ thầy cúng, việc dựng cây nêu là một ý tưởng của một bà góa để thu hút sự chú ý của ông Then.
Thầy mo, bà góa và ông Then sẽ đi trước để dẫn đoàn và chuẩn bị mọi việc cho lễ cúng
Khám phá những đặc điểm đặc trưng của Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu
3.1 Phần lễ trong Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu
Nghi thức của Lễ hội Cầu mưa sẽ do thầy cúng chịu trách nhiệm và mọi người dân tộc Thái trong bản sẽ tập trung về cùng nhau để thực hiện lễ cầu nguyện.
Thầy mo sẽ đại diện cho cả làng đọc bài cúng kể về những khó khăn mà người dân trong làng đang phải đối mặt với thời tiết khắc nghiệt, mất mát trong mùa màng, và cuộc sống khốn khó của họ. Họ mong ông Then ban cho mưa, để họ có một mùa gieo vụ thuận lợi, mùa màng bội thu.
Đoàn hát cầu mưa có bà Mẻ Mài (góa phụ) làm người dẫn đoàn cùng với các phụ nữ khác trong làng. Những phụ nữ này đã lập gia đình và ở tuổi trung niên, cùng thầy mo tham gia lễ cầu mưa.
Sau khi tập trung đông đủ, địa điểm đầu tiên họ di chuyển tới là mó nước cúng thổ địa và thần linh để xin nước. Sau đó, nước được đựng trong ống tre và mang về địa điểm diễn ra lễ hội cầu mưa Mộc Châu để đặt cạnh cây vạn vật.
Một người đại diện đóng vai ông Then sẽ ngồi ở vị trí cao nhất trên mâm cỗ đã được người dân sắp xếp từ trước và bên cạnh cây vạn vật.
Sau khi hoàn thành nghi thức xin nước, thầy cúng, bà góa và ông Then cùng đi dọc qua làng, từng nhà để kêu gọi mọi phụ nữ ra mó nước đã được thần linh cho phép và chuẩn bị tham gia lễ hội cầu mưa. Mọi người trong làng đều háo hức chờ đợi ngày lễ hội để tham gia cùng nhau.
Dân làng sẽ đi lấy nước về để chuẩn bị cho Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu.
3.2 Phần hội trong Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu
Sau khi hoàn thành phần nghi lễ như trên trong Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu và khi ông Then đã chấp thuận ban mưa, nước cúng sẽ được phân phát cho mọi người tham dự như một dấu hiệu của sự may mắn từ trời. Sau đó, toàn bộ cư dân trong làng cùng với khách mời sẽ chính thức bắt đầu phần hội. Mọi người sẽ hòa vào tiếng trống, tiếng chiêng vang vọng trong vòng tay đoàn kết, và tham gia vào các trò chơi dân gian truyền thống như ném bóng, nhảy dây, bắn nỏ, đẩy gậy, cùng với việc đi cà kheo hay đá bóng,... Đây là những trò chơi quen thuộc của người dân vùng cao, đơn giản nhưng đầy ý nghĩa, giúp mọi người gần gũi hơn.
Phần hội sẽ bắt đầu với việc tất cả mọi người kết thành vòng tay đoàn kết.
Ngoài việc tham gia Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu của người dân tộc Thái, bạn cũng nên trải nghiệm một số lễ hội đặc sắc khác như Lễ hội Hết Chá Mộc Châu, Lễ hội Hoa Ban Mộc Châu,... hoặc bạn có thể tham quan các điểm du lịch nổi tiếng như Hang Dơi Mộc Châu (Động Sơn Mộc Hương), đỉnh Pha Luông, Bản Pa Phách,... và thưởng thức những món ăn ngon như Thịt trâu gác bếp Mộc Châu, Xôi ngũ sắc - bánh sắn Mộc Châu,... Mộc Châu đang chờ đợi bạn khám phá nhiều điều thú vị.
Trò chơi dân gian ném còn trong Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu
Trò chơi dân gian Tò Má Lẹ của người dân tộc Thái
Việc bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa của Lễ hội Cầu mưa Mộc Châu sẽ giúp tăng cường nhận thức về việc bảo vệ môi trường, giữ cho con người và thiên nhiên luôn hòa hợp với nhau. Đây cũng là một hình thức tâm linh đặc biệt mà người dân tộc Thái muốn chia sẻ với du khách. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích cho bạn. Chúc bạn có một chuyến đi thú vị và đừng quên chia sẻ với Mytour.vn nhé!
Kiều Oanh
Nguồn: Tổng Hợp