Buzz
Người Ba Na ở Kon Tum gìn giữ và tự hào với nền văn hoá, tín ngưỡng truyền thống qua lễ hội.
Đặc sắc trong lễ hội người Bahnar tại Kon Tum là sự hiểu biết về văn hoá truyền thống đậm đà.
Cộng đồng Ba Na ở Kon Tum sống sôi động với những lễ hội đặc biệt, tinh thần phong phú.
Khám phá những lễ hội đặc sắc của người Bahnar tại Kon Tum.
1. Lễ hội đâm trâu (X'trǎng)
Lễ hội đâm trâu là sự kiện quan trọng không thể thiếu trong văn hoá lễ hội của người Ba Na ở Kon Tum. Đây là dịp tế lễ và mừng mùa màng.
Chuẩn bị cho lễ hội đâm trâu, người Ba Na chọn những con trâu khoẻ mạnh từ làng, chuẩn bị cẩn thận trước lễ hội.
Lễ hội đâm trâu - một trong những lễ hội truyền thống nổi tiếng của người Ba Na. - Tấn Vịnh
Trong ngày diễn ra lễ hội, người ta mở lễ bằng việc một chú trâu được gắn vào cột nêu (cây sakapô), lễ khấn cầu thần linh, sau đó là những tiết mục văn nghệ cùng với tiếng cồng chiêng vang vọng.
Phần quan trọng nhất của lễ hội là việc chọn những thanh niên mạnh mẽ để trình diễn võ thuật quanh con trâu, sau đó tiến hành đâm trâu. Xẻ thịt trâu được chia cho cộng đồng coi là một điềm may mắn.
Cộng đồng tổ chức nhiều hoạt động vui nhộn chào mừng lễ hội. - Dương Giang
2. Lễ bỏ mả (Mơt bơxát hoặc Mơt brưh bơxát)
Lễ hội của người Ba Na tại Kon Tum kéo dài 5 ngày, với quan niệm linh hồn người chết vẫn sống trong nhà mồ. Lễ bỏ mả chỉ diễn ra sau 3-7 năm để hồn ma đi về thế giới mới.
Bỏ mả - lễ hội thể hiện nét độc đáo của người Ba Na. - VietnamPlus
Trong lễ bỏ mả, gia đình thực hiện nghi lễ xây nhà mồ mới, dọn dẹp nhà cũ. Sau khi hoàn thành, họ cúng rượu thịt, khóc lần cuối và cúng trâu. Trâu sau đó được dùng để cả làng thưởng thức trong đêm.
Nghi thức trong lễ bỏ mả rất trang trọng. - Heritage
Sau lễ bỏ mả, ràng buộc giữa người sống và người chết kết thúc, hồn ma sang thế giới mới và không làm phiền trần gian, người sống không cần phải cúng hay kiêng kị gì nữa.
3. Lễ cầu an (Át te rei)
Lễ cầu an của người Ba Na ở Kon Tum diễn ra từ tháng 11 đến tháng 4 hàng năm, tập trung vào gia đình và cộng đồng. Đây là dịp để cầu nguyện khi gặp phải rủi ro như bệnh tật, mất mùa màng, hoặc tai hoạ bất ngờ. Lễ có thể tổ chức trong gia đình hoặc cả làng.
Lễ cầu an có thể tổ chức trong gia đình hoặc cả làng. - Báo Kon Tum
Tùy theo điều kiện kinh tế, người Ba Na sẽ chọn lễ vật phù hợp. Lễ cầu an được tổ chức trang trọng nhưng có thể thay đổi để phù hợp với điều kiện cụ thể. Ở Kon Gộp, Kim Rẫu, Đăk Wơk, Sa Thầy, lễ cầu an được cả làng tham gia.
Lễ cầu an thường diễn ra từ tháng 11 đến tháng 4 hàng năm. - Báo Kon Tum
4. Lễ mừng lúa mới
Lễ hội của người Ba Na ở Kon Tum thường tổ chức từ tháng 11 đến tháng 1 hàng năm sau vụ mùa. Lễ mừng lúa mới thể hiện mong muốn cuộc sống ấm no cho làng.
Lễ mừng lúa mới của người Ba Na thường diễn ra sau vụ mùa. - heritage
Dân làng tụ tập tại nhà Rông sau vụ mùa, mỗi gia đình góp gà, cốm, rượu để cúng tế. Nhà làng cầu mong bình yên, ấm no, và mọi gia đình cũng có ước mơ riêng.
Lễ hội cảm tạ Yàng sau vụ mùa và cầu mong bội thu mùa sau. - heritage
Sau đó, người già và lão lưu niên trong làng được ăn uống trước, sau đó đến lượt dân làng. Không khí lễ hội mừng lúa mới rất vui vẻ, đầy tiếng cười vang dội cả đêm dài trong âm nhạc của cồng chiêng và không khí đậm đà ấm áp.
Ngoài những lễ hội nổi tiếng, người Ba Na còn có những lễ hội độc đáo khác như lễ hội con dúi, lễ hội nhà rông mới, lễ hội cúng đất làng... Mỗi lễ hội mang nét độc đáo và lễ nghi riêng biệt phản ánh những thời kỳ cụ thể. Các lễ hội của người Ba Na ở Kon Tum thể hiện vẻ đẹp văn hoá độc đáo và sức sống tinh thần phong phú của người bản địa.
Nguyệt Cát (Tổng hợp) - luhanhvietnam.com.vn
Ảnh: Internet
Tác giả: Đoàn Thị Ngọc Hà
Từ khóa: Lễ hội độc đáo của người Ba Na ở Kon Tum mang nét văn hoá bản địa đặc sắc
