Lịch sử lễ hội Đu Tiên
Người Huế thường nói “ba ngày Tết, bảy ngày xuân” để diễn tả ý nghĩa của những ngày Tết Nguyên đán là dịp nghỉ ngơi, vui chơi và tận hưởng khoảnh khắc đầu tiên của năm mới. Ở Huế, Tết kéo dài lâu hơn và người dân ăn Tết rất lâu và sâu. Ba ngày Tết chỉ là bắt đầu, các ngày tiếp theo mới là thời gian của các lễ hội đặc sắc như hội Đu Tiên.

Lễ hội Đu Tiên là một nét văn hóa đặc sắc của một số làng quê tại Huế, trong đó làng Gia Viên nổi tiếng nhất
Lễ hội Đu Tiên diễn ra sôi nổi tại nhiều địa phương của tỉnh Thừa Thiên - Huế. Tuy nhiên, nguồn gốc của lễ hội xuất phát từ làng Gia Viên, xã Phong Điền, huyện Phong Điền. Mặc dù không có tài liệu cụ thể về lịch sử lễ hội, nhưng dân làng Gia Viên đã giữ gìn phong tục này suốt hơn 150 năm qua. Đây là dịp để cư dân cùng nhau đón Tết, tham gia các trò chơi truyền thống, cầu mong một năm mới may mắn.
Thời gian tổ chức lễ hội Đu Tiên
Lễ hội Đu Tiên diễn ra vào ngày mùng 4 Tết âm lịch, tổ chức hai năm một lần. Ban đầu chỉ có dân làng tham gia, nhưng với sự phát triển của du lịch Huế, lễ hội thu hút đông đảo du khách, đặc biệt là vào dịp Tết Nguyên đán.

Lễ hội Đu Tiên thu hút sự quan tâm và yêu thích của nhiều du khách, thậm chí cả những người thích thử thách cũng muốn tham gia cùng dân làng
Hoạt động tại lễ hội Đu Tiên
3.1 Chuẩn bị
Trước Tết, tổ chức lễ hội đã chọn hai cây tre già để dựng sân đình. Trên cây tre treo cơ hội, cột dây thừng giữa thân trẻ, và gắn dụng cụ bảo hộ cho an toàn khi đu dây.
3.2 Hội đu dành cho 30 thanh niên
Theo phong tục ở làng Gia Viên, lễ hội Đu Tiên mời tất cả dân làng tham gia vui chơi, nhưng chỉ nam giới mới được tham gia phần thi đu. 30 chàng trai khỏe mạnh sẽ được chọn để thi đấu, bao gồm cả dân làng và khách từ nơi khác. Các thí sinh sẽ bốc thăm để xác định thứ tự thi và bắt đầu đấu loại trực tiếp.

Trưởng bối của làng sẽ đánh trống mở màn lễ hội, chuẩn bị cho các trò chơi sắp diễn ra.

Các chàng trai cùng nhau thi đấu, cố gắng đu mạnh nhất để chạm vào lá cờ đỏ đầu tiên
Lễ hội Đu Tiên không chỉ tìm ra một người chiến thắng mà còn có 5 giải thưởng dành cho người chơi. 5 giải bao gồm giải cúng, giải nhất, giải nhì, giải ba và giải phá. Giải cúng được trao cho người đầu tiên đu cao nhất và chạm vào lá cờ trên đỉnh cây đu. Giải nhất, nhì, ba dành cho người chạm tay vào cờ ở thứ tự từ 2 đến 4. Còn giải phá sẽ dành cho người giật cờ từ đỉnh đu.

Không khí lễ hội rất sôi động, tiếng hò reo ngân nga cùng nhịp đu của người chơi
3.3 Hội đu đôi
Lễ hội Đu Tiên không chỉ có các hoạt động thi đấu cho thanh niên mà còn nhiều trò chơi khác cho dân và du khách tham gia. Một trong những trò chơi phổ biến nhất là đánh đu theo đôi. Cặp đôi sẽ lên đu để biểu diễn trước sự ngưỡng mộ của mọi người. Trò chơi này từng được sử dụng để kết bạn, giao lưu giữa nam nữ, và đến nay vẫn thu hút nhiều du khách, đặc biệt là khách quốc tế.

Các cặp đôi tham gia đánh đu tại lễ hội Đu Tiên, nhìn tà áo bay trong gió rất đẹp mắt
Hình ảnh các thiếu nữ chơi đánh đu, áo dài bay trong gió đã trở thành biểu tượng văn hóa và vẻ đẹp của các lễ hội tại Huế. Điều này còn được thể hiện trong tranh Đông Hồ và là nguồn cảm hứng cho thơ ca.

Tranh Đông Hồ miêu tả trò chơi đánh đu - một trò chơi dân gian phổ biến trong các lễ hội truyền thống của Việt Nam
Bà Chúa Thơ Nôm Hồ Xuân Hương đã sáng tác một bài thơ về trò chơi Đánh đu với những mô tả gần gũi và táo bạo:
“Tám cột khen ai khéo khéo trồng,
Người thì lên đánh, kẻ ngồi trông.
Trai đu gối hạc khom khom cật,
Gái uốn lưng ong ngửa ngửa lòng.
Bốn mảnh quần hồng bay lượn tự do.
Hai hàng chân ngọc thẳng tắp song song.
Chơi xuân ai biết nghĩa xuân đẹp tá!
Cột nhổ đi rồi, lỗ trống không còn”.
Những ghi chú quan trọng khi tham gia Lễ hội Đu Tiên
Ngoài những trải nghiệm thú vị tại lễ hội Đu Tiên, có một số điều Mytour.vn muốn nhắc nhở du khách để tránh các vấn đề không mong muốn.
Đầu tiên, do lễ hội có sự đông đúc nên bạn cần chú ý bảo vệ đồ đạc và tài sản cá nhân, như ví tiền, điện thoại, đồ trang sức để tránh bị trộm cắp.

Không khí đông đúc của lễ hội Đu Tiên
Thứ hai, xung quanh khu vực lễ hội có nhiều gian hàng bán đồ lưu niệm, đồ thủ công. Bạn nên hỏi giá cả kỹ lưỡng và có thể thương lượng giá để tránh bị hớt tay ngày Tết nhé.

Khi tham gia trò chơi, hãy đảm bảo an toàn cho bản thân là ưu tiên hàng đầu, đừng mạo hiểm đu quá cao sẽ rất nguy hiểm
Cuối cùng khi tham gia chơi đánh đu, hãy tuân thủ theo hướng dẫn của người điều khiển. Hãy đảm bảo thắt dây an toàn chặt chẽ trước khi bắt đầu. Đặc biệt đối với các bạn nữ mặc trang phục ngắn, hãy cẩn trọng khi chơi để tránh các tình huống không mong muốn.
Đó là những điều Mytour.vn muốn chia sẻ về lễ hội Đu Tiên. Nếu bạn đến Huế vào dịp Tết Nguyên đán, bạn chắc chắn sẽ được thưởng thức nhiều trò chơi thú vị, khám phá những nét văn hóa mới mẻ và độc đáo. Chúc bạn có một chuyến đi tràn đầy niềm vui, khám phá vẻ đẹp của Huế - thành phố văn hoá ngàn năm.
Thảo Trịnh
Nguồn: Tổng hợp