Được biết đến như một trong 9 lễ hội độc đáo nhất, bên cạnh lễ hội hang động Quảng Bình hay lễ hội rằm tháng 3 Minh Hóa, lễ hội gõ trống Quảng Bình từ lâu đã thu hút sự quan tâm của đông đảo du khách đến tham quan và khám phá. Đồng thời, họ cũng có cơ hội hiểu thêm về lối sống cũng như bản sắc văn hóa đặc trưng của dân tộc thiểu số Ma Coong.
Sự hình thành của lễ hội gõ trống Quảng Bình
1.1 Lịch sử hình thành lễ hội gõ trống Quảng Bình - Từ câu chuyện về một truyền thuyết xa xưa
Theo truyền thuyết, xưa kia, tại vùng đất của dân tộc Ma Coong, một con khỉ ác lông vàng đột nhiên xuất hiện. Mỗi đêm, con khỉ này thường đến nương rẫy ăn ngô, lúa, khoai… gây hại cho lương thực, thực phẩm mà bà con dân bản vất vả làm ra. Cuộc sống của người dân Ma Coong liên tục gặp khó khăn, đói khổ, đau ốm.
Dân làng đã cố gắng mọi cách để đuổi con khỉ ác đi nhưng không thành công. Một đêm, một cụ già mơ thấy Giàng (thần trời) hiện ra và báo mộng. Thần mách bảo rằng muốn đuổi được khỉ, phải làm một cái trống thật to, thật vang đánh vào đêm trăng rằm - lúc con khỉ tới phá mùa. Người dân Ma Coong liền hợp sức làm chiếc trống to, đẹp, âm thanh vang vọng khắp núi rừng Trường Sơn. Khi khỉ xuất hiện, họ đánh trống khiến nó khiếp sợ và bỏ đi mãi mãi. Từ đó, làng bình yên, mùa màng bội thu, mọi người không còn đau ốm.
Để tưởng nhớ công lao của cụ già làng tổ tiên Ma Coong, hằng năm, người dân tổ chức nghi lễ cúng tế linh đình, dâng lên thần linh các của ngon vật lạ, gia súc và nông sản. Hoạt động này trở thành lễ hội lớn. Lễ hội đập trống Quảng Bình ra đời từ đó.
Lễ hội gõ trống Quảng Bình bắt nguồn từ truyền thuyết cổ xưa của dân tộc Ma Coong
1.2 Ý nghĩa sâu sắc của lễ hội gõ trống Quảng Bình
Ngoài việc ghi nhận công lao của tổ tiên, lễ hội gõ trống Quảng Bình còn nhằm mục đích cầu cho bốn mùa làm ăn thuận lợi. Hằng năm vào ngày trăng tròn tháng Giêng, lễ hội được tổ chức tưng bừng để mong mùa màng bội thu, thời tiết thuận lợi, cây cối phát triển mạnh mẽ, người dân ấm no, không gặp khó khăn về dịch bệnh cho gia súc...
Thời gian và địa điểm tổ chức lễ hội gõ trống Quảng Bình
Lễ hội gõ trống Quảng Bình của người Ma Coong được tổ chức tại bản Cà Roòng, xã Thượng Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. Diễn ra hàng năm vào ngày 16 tháng Giêng âm lịch, thu hút người dân và du khách từ mọi miền đất nước đến trải nghiệm lễ hội truyền thống tuyệt vời nhất của du lịch Quảng Bình.
Những điều thú vị trong lễ hội gõ trống Quảng Bình
3.1 Bối cảnh hối hả của người dân chuẩn bị cho lễ hội
Gần một năm trước ngày tổ chức, người dân Ma Coong đã bắt đầu chuẩn bị cho lễ hội gõ trống Quảng Bình. Để chuẩn bị mâm cỗ cho nghi lễ, vào tháng 5, họ đã ngăn cấm suối Aky từ bản Rào Bụt đến bản Nồm để bắt cá tươi ngon. Những chàng trai trong làng được giao nhiệm vụ hoàn thiện chiếc trống hộp. Chiếc trống được làm từ gỗ mít, mặt trống bằng da trâu hoặc da sơn dương.
Trước ngày lễ hội diễn ra, mỗi gia đình đều đóng góp vật dụng, nông sản, gia súc… không thể thiếu gạo nếp để nấu rượu hiêng - một loại rượu đặc sản chỉ được dùng trong cúng lễ hoặc khi mời khách quý thưởng thức.
Vào ngày 16 tháng Giêng, bạn sẽ chứng kiến sự bận rộn của bản Cà Roòng vì buổi tối là trung tâm của lễ hội. Đàn ông trẻ lo chuẩn bị hội, các vật dụng cần thiết. Đàn bà con gái chuẩn bị thức ăn để tiếp đón người dân bản khác và du khách.
Những thanh niên trẻ trung trong làng đang chuẩn bị cho lễ hội sắp tới
Các cụ già trong làng cầu xin trời đất ban phước cho cộng đồng Ma Coong
Trống phải được đánh thủng trước khi kết thúc lễ để thể hiện lòng thành kính
Những hình ảnh ấn tượng tại lễ hội đập trống Quảng Bình
Mỗi năm vào ngày rằm tháng Giêng, lễ hội đập trống Quảng Bình thu hút đông đảo người tham gia
Dân làng cùng nhau nấu rượu hiêng - loại rượu đặc biệt chỉ dành cho cúng và phục vụ khách quý
Bàn cúng gồm thịt gà, xôi, cá suối, cây đoác, cây mây, ít lúa và rượu hiêng
Đến phần hội, mọi người tụ lại để cùng đập trống với âm thanh vang dội
Hình ảnh du khách tham gia trải nghiệm lễ hội đập trống Quảng Bình và giao lưu với cư dân bản làng Cà Roòng