Lễ hội Songkran

Songkran (tiếng Thái: สงกรานต์) là dịp tết cổ truyền mừng năm mới của người Thái Lan. Được tổ chức vào đầu năm Phật lịch (tương ứng với 13-15 tháng 4 dương lịch), lễ hội này nhằm chào đón năm mới. Trong dịp này, người Thái bày tỏ lòng kính trọng với Đức Phật, dọn dẹp nhà cửa, và té nước lên người lớn tuổi để thể hiện sự tôn kính. Lễ hội còn có các cuộc diễu hành, thi sắc đẹp, nấu món ăn truyền thống và mặc trang phục sặc sỡ. Đặc biệt, trong Songkran, người dân sử dụng xô, súng phun nước, bóng... để té nước lên nhau, và ai càng bị té nhiều nước thì càng gặp may mắn.

Lễ hội này tương tự như các lễ mừng năm mới ở các quốc gia theo Phật giáo Theravada, như ở Lào (Bunpimay), Campuchia (Chol Chnam Thmay), Myanmar (Thingyan), Sri Lanka, vùng đông bắc Ấn Độ, khu Tây Song Bản Nạp của Trung Quốc và người Thái (Việt Nam) (Then Kin Pang), người Lào (Việt Nam) (Bun Vốc Nặm). Tuy nhiên, mỗi quốc gia có những nghi lễ và truyền thống riêng biệt.

Đặc điểm cộng đồng

Tết té nước của Thái Lan mang tính cộng đồng mạnh mẽ hơn so với Tết cổ truyền của Việt Nam và Trung Quốc, vốn thường tập trung vào gia đình. Vì thế, lễ hội Songkran là cơ hội tuyệt vời để du khách trải nghiệm và tham gia vào sự kiện này.

Rửa Phật

Ở Thái Lan, Phật giáo là quốc giáo, vì vậy năm mới theo Phật lịch bắt đầu vào ngày Đản sinh của Đức Bồ Tát Siddhartha 15/4. Ngày lễ chính thức khởi đầu bằng lễ rửa Phật tại chùa. Sau lễ rửa Phật, người dân chào đón năm mới bằng hội té nước. Kể từ năm 1941, Hoàng gia Thái đã quy định rằng ngày Tết Songkran bắt đầu từ ngày 13-4 (dương lịch) hàng năm.

Ý nghĩa của Songkran

Tên Songkran bắt nguồn từ tiếng Phạn, có nghĩa là 'thời điểm mặt trời chuyển từ cung Hoàng Đạo sang cung Kim Ngưu trong vũ trụ'. Lễ hội được tổ chức để chào mừng ngày sinh của Thái tử Siddhartha bằng cách phun nước vào nhau, xua tan buồn phiền và đón mừng năm mới. Người dân đến chùa để tham gia lễ rửa Phật, dâng trái cây và món ăn cúng các vị sư, thả chim phóng sinh, chúc thọ ông bà, cha mẹ, và phun nước thơm để cầu phúc.

Lễ hội Songkran

Để chuẩn bị cho Tết Songkran, người dân dành 2 ngày. Ngày đầu tiên là Wan Sungkharn Long, dùng để dọn dẹp và loại bỏ những thứ cũ. Ngày tiếp theo là Wan Nao, ngày dành để chuẩn bị món ăn cho lễ hội. Theo truyền thống, người dân sẽ đến bờ sông để xây dựng các tháp cát, biểu trưng cho lòng tôn kính Tam Bảo (Phật, Pháp, Tăng), và tạo nghiệp tốt. Ngày Wan Nao tương tự như ngày 30 Tết của Việt Nam. Wan Payawan là ngày đầu năm mới, bắt đầu với các nghi lễ tại chùa vào sáng sớm, dân chúng sẽ cúng đồ ăn và quần áo. Tại nhà, các bức ảnh Đức Phật được lau và phun nước thơm. Wan Payawan cũng đánh dấu sự khởi đầu của lễ hội té nước.

Cuối cùng, chúng ta đến với ngày Wan Parg-bpee - một ngày để cầu nguyện, tưởng nhớ ông bà tổ tiên và rải nước thiêng.

Tuy nhiên, các lễ hội trên chỉ là phần cơ bản vì mỗi vùng đều có tập tục riêng. Một số nơi lưu truyền những câu chuyện khác nhau về ngày lễ. Thủ đô Bangkok thường tổ chức các sự kiện lớn nhất để chào đón. Du khách nên đến Chiang Mai - thủ đô của Songkran, nơi lý tưởng nhất để trải nghiệm Tết té nước. Chiang Mai tổ chức Tết Songkran với nhiều màu sắc và truyền thống nhất, vì nơi đây gìn giữ nhiều phong tục cổ xưa. Người dân Chiang Mai chuẩn bị cho Tết Songkran từ sớm; họ trang hoàng nhà cửa và chùa chiền sao cho lộng lẫy và uy nghiêm. Đối với người Chiang Mai, Tết Songkran càng ướt càng vui và hạnh phúc. Họ chuẩn bị các dụng cụ té nước rất kỹ lưỡng. Trong dịp này, người dân Chiang Mai cũng thực hiện lễ buộc chỉ cổ tay để chúc may mắn cho năm mới. Sau khi chúc phúc nhau bằng nước, họ bắt đầu ăn Tết. Songkran là dịp để tưởng nhớ tổ tiên, nên họ thường chuẩn bị những bữa ăn thịnh soạn để cúng tổ tiên trước khi vui chơi.

• Lễ hội Lào
• Tết Lào
• Lễ hội Thái Lan
• Lễ hội Campuchia
• Tết Campuchia
• Tết Miến Điện

• Trịnh Huy Hóa (biên dịch), Đối thoại với các nền văn hóa – Thái Lan, Nhà xuất bản Trẻ. Phần Thái Lan. Xuất bản năm 2003.
• TS. Đỗ Quốc Thông, Giáo trình địa lý du lịch thế giới. Giáo trình của Trường Đại học dân lập Hùng Vương.
• TS. Trần Văn Thông, Quy hoạch du lịch, Nhà xuất bản Giáo dục. Xuất bản năm 2005.
• GS. Nguyễn Tấn Đắc, Văn hóa Đông Nam Á, Nhà xuất bản Khoa học Xã hội. Xuất bản năm 2000.