Buzz
Tổng quan về Lễ hội Tết A Za của người Pa Cô tại Thừa Thiên - Huế
Vào những tháng cuối năm, khi mùa màng đã được thu hoạch, người dân Pa Cô bắt đầu tổ chức Lễ hội Tết A Za. Họ cùng nhau tạ ơn trời đất và thần linh đã ban phước cho cuộc sống và công việc nông nghiệp của họ.
Lễ hội Tết A Za, còn gọi là Tết Cơm mới hoặc Lễ hội Tri ân Cây lúa, là lễ hội truyền thống của người Pa Cô ở Thừa Thiên - Huế. Tết A Za diễn ra từ ngày 6/11 âm lịch đến hết ngày 24/12 âm lịch, được coi là thời gian mặt trăng đẹp nhất trong năm. Mỗi làng sẽ tổ chức Tết A Za vào một ngày đẹp nhất trong khoảng thời gian này, và Lễ hội này sẽ được tổ chức một lần sau mỗi 5 đến 10 năm. Nếu bạn có cơ hội ghé thăm Huế, đừng quên tham gia vào lễ hội Tết A Za của người Pa Cô.
Lễ hội Tết A Za diễn ra tại huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên - Huế, là một trong những lễ hội ở Huế, là dịp Tết cổ truyền của người dân Pa Cô thuộc dân tộc thiểu số Tà Ôi. Tết A Za của mỗi làng thường được tổ chức vào tháng 11 âm lịch. Trường hợp không thể tổ chức vào ngày đã chọn, làng sẽ tổ chức lại lễ sau 18 ngày.
Tết A Za là một trong những lễ hội truyền thống nổi tiếng ở Huế của người dân tộc Tà Ôi
Tâm sự của ông Hồ Văn Im, cư dân tại làng Pe Đụt, xã Hồng Trung, huyện A Lưới: “Tết A Za còn được gọi là Lễ mừng cơm mới sau một năm lam lũ cùng nương rẫy. Không khí chuẩn bị cho Tết A Za rất sôi động khắp nơi. Đàn ông, trai tráng đi săn thú, bắt cá. Chị em phụ nữ ở nhà xay gạo làm bánh A Quát, dệt những tấm Zèng đẹp mắt để dâng lên Giàng và làm quà Tết cho gia đình. Trước khi diễn ra lễ Tết A Za chính thức, mỗi gia đình và dòng họ tự tổ chức cúng tại nhà”.
Hình ảnh chụp tại lễ Tết A Za ở tỉnh Thừa Thiên - Huế
Tham gia lễ Tết A Za , du khách sẽ được chứng kiến nghi lễ truyền thống của người dân Pa Cô thuộc dân tộc thiểu số Tà Ôi. Các nghi lễ bao gồm: Lễ tẩy rửa, Lễ xua đuổi linh hồn dữ, Lễ chuẩn bị, Lễ mời Mẹ lúa, Cúng bái các vị giống cây trồng, Cúng Giàng Xứ, Cúng cho những người đã khuất, Cúng vị thần che chở khi đi buôn bán, Cúng cho vị thần ban tặng con người, Lễ ăn cơm mới.
Ông Hồ Văn Hạnh, một cư dân của làng Pe Đụt, chia sẻ: “Trong lễ Tết A Za , chúng ta phải tri ân đến chín vị thần. Mỗi mâm lễ vật được chuẩn bị cẩn thận và phù hợp với tính cách của từng vị thần. Ví dụ, vị thần A Zel cần được cúng riêng biệt và xa lánh các vị thần khác”.
Ông Hạnh cũng nói thêm: “Vị thần A Zel phải được cúng đầu tiên và được tổ chức riêng biệt. Nếu không tuân theo, người đó sẽ gặp xui xẻo suốt năm”.
Bản sắc văn hóa độc đáo của người dân Pa Cô được thể hiện qua lễ Tết A Za
Trong các nghi lễ của lễ Tết A Za của người Pa Cô, nghi lễ cúng Giàng A Zel được đánh giá cao. Theo quan niệm của họ, vị thần A Zel có vai trò quan trọng trong việc sinh ra các loại cây trồng và vật nuôi, đồng thời cung cấp môi trường thích hợp cho mùa màng bội thu.
Điều độc đáo trong Lễ hội Tết A Za của người dân tộc Tà Ôi ở Thừa Thiên - Huế
2.1 Các lễ vật và nghi thức cúng trong Lễ Tết A Za
Trong Lễ Tết A Za , các lễ vật cúng bao gồm bánh, gà, heo, dê, chuột, thịt săn, cá trắng, gà trống luộc, cơm nếp nướng trong ống tre, cơm trắng, bánh A quát, rượu, nước trắng, chuối xanh, mía. Bát tiết canh và tấm Zèng là không thể thiếu trong lễ cúng, vì chúng kích thích Thần linh và tượng trưng cho sự đoàn kết trong gia đình.
Mâm lễ vật được dùng trong lễ cúng Tết A Za
Sau khi các gia đình đã chuẩn bị lễ vật cúng, Tết A Za bắt đầu với tiếng pháo nổ trong bếp. Thường là phụ nữ sẽ nung nóng những thanh tre ngố để tạo ra âm thanh giống pháo nổ khi được chồng báo hiệu. Ba tiếng nổ liên tục đánh dấu bắt đầu nghi lễ cúng Giàng.
Khi pháo nổ, chủ lễ hú to mời các vị Giàng về nhà. Tiếng trống, chiêng vỗ vang cho đến khi kết thúc lễ. Người Pa Cô sử dụng A Xiéo để bày tỏ lòng tôn kính và cầu nguyện. A Xiéo, làm từ hai mảnh tre, nếu ngửa đầu cả năm thì mùa màng suôn sẻ, hạnh phúc.
Lễ cúng tại nhà của người dân trong bản
2.2 Giai điệu khèn và múa truyền thống
Sau lễ cúng, mâm lễ vật mang đến nhà rông để tổ chức cho cả bản. Già làng đại diện cho các dòng họ tiến hành cúng Giàng. Sau đó là hội, bà con ăn uống, nhảy múa ca hát cho đến sáng hôm sau. Tết A Za là dịp thể hiện sự gắn kết giữa các bản làng trên dãy núi Trường Sơn.
Mâm lễ vật sẽ được mang đến nhà rông lớn của làng
Mỗi khi có lễ hội lớn, những vị già làng thường chơi những nhạc cụ truyền thống như khèn, tù và, trống, chiêng... Những điệu khèn, những tiếng hát của thanh niên Pa Cô, và những điệu nhảy sôi động làm say lòng người. Tất cả tạo nên bầu không khí rạng ngời của lễ hội trên đỉnh Trường Sơn, khi mọi người cùng cầu nguyện cho một năm mới bội thu và hạnh phúc.
Cư dân bản làng hòa mình vào không khí Tết A Za
Du khách cũng rất hào hứng với Lễ hội Tết A Za của người Pa Cô, một dân tộc thiểu số tại Huế
Lễ hội Tết A Za là một sự kiện không thể bỏ lỡ khi đến Thừa Thiên - Huế. Âm nhạc của khèn, tù và trống chiêng làm say đắm lòng người, vang vọng trên đỉnh Trường Sơn, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng mọi người. Hy vọng thông tin này sẽ hữu ích cho bạn. Chúc bạn có một chuyến đi thú vị và đừng quên chia sẻ với Mytour.vn nhé!
Kiều Oanh
Nguồn: Tổng Hợp
