Lễ hội trỉa lúa Quảng Bình, tín ngưỡng đặc biệt của dân tộc vùng cao

Được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, lễ hội trỉa lúa Quảng Bình (hay còn được biết đến với tên gọi lễ hội lấp lỗ) là điểm đến không thể thiếu trong hành trình du lịch của bạn. Đây là nét văn hóa tinh thần sâu sắc của người Bru-Vân Kiều, đã được truyền lại qua hàng thế hệ.

Sự hình thành của lễ hội trỉa lúa Quảng Bình

Nguồn gốc và lịch sử hình thành lễ hội

Người Bru-Vân Kiều chủ yếu sinh sống tại các bản làng trên dãy Trường Sơn ở miền Tây Quảng Bình. Vùng đất này khí hậu khắc nghiệt với mùa hè nắng gió lao xao và mùa đông rét mướt. Họ sống dựa vào tự nhiên, làm nương rẫy và trồng lúa, gìn giữ vốn di sản văn hóa của mình. Lễ hội trỉa lúa Quảng Bình là một phần không thể thiếu trong đời sống của họ.

Trỉa lúa là bước cuối cùng trong quá trình làm nương rẫy. Đây là một lễ hội thiêng liêng, người dân trỉa xuống đất để cầu mong cho mùa màng bội thu và sự bảo hộ của thần linh. Lễ hội này mang ý nghĩa lớn trong đời sống tín ngưỡng và sinh hoạt cộng đồng của người Bru-Vân Kiều.

Ý nghĩa lễ hội trỉa lúa Quảng Bình

Tương tự như lễ hội đập trống của dân tộc Ma Coong, lễ hội trỉa lúa Quảng Bình là một trong những lễ hội quan trọng nhất của người Bru-Vân Kiều. Đây là dịp để họ tôn vinh thần linh và gắn bó với cộng đồng, thể hiện lòng biết ơn và sự đoàn kết.

Lễ hội trỉa lúa Quảng Bình là nét đặc trưng của người Bru-Vân Kiều, với hy vọng mang lại cuộc sống phồn thịnh. Ảnh: Tiến Quang

Thời gian và địa điểm tổ chức lễ hội

Lễ hội trỉa lúa Quảng Bình diễn ra từ ngày 11 đến ngày 14 âm lịch tại xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Đây là dịp vui chơi, hòa mình vào không khí sôi động của lễ hội đặc biệt này.

Đặc điểm nổi bật của lễ hội trỉa lúa Quảng Bình

Lễ hội trỉa lúa Quảng Bình được chia thành hai phần: phần lễ và phần hội, nhưng đều đem lại niềm vui và sự hứng khởi cho người tham gia.

3.1 Phần lễ

Câu chuyện của người dân bản Khe Cát, xã Trường Sơn kể rằng, lễ hội trỉa lúa Quảng Bình thường diễn ra dưới chân núi Chồng. Khu vực này được bao phủ bởi nhiều cây cổ thụ lâu năm, với ba ngọn núi cao vút ở đỉnh. Lễ hiến lợn thường diễn ra khi ánh nắng ban mai chiếu sáng, và người dân cùng với vị già làng thực hiện nghi lễ để cầu mong cho một mùa màng bội thu và cuộc sống bình an.

Bước đầu tiên là lễ hiến sinh lợn, khi hai thanh niên từ bản mang đến một con lợn trắng và đặt gần khe nước. Sau lời khấn của vị già làng, mọi người cùng nhau châm rượu và cầu xin các vị thần linh ban phước lành cho mùa màng. Tiếp theo, dân bản bắt đầu gieo hạt, cùng nhau khấn lời để kêu gọi sự bảo hộ của thần lúa.

Sau lời cầu nguyện, dân bản cùng nhau châm rượu và cầu xin các vị thần linh ban phước lành cho mùa màng. Tiếp theo, họ bắt đầu gieo hạt, cùng nhau khấn lời để kêu gọi sự bảo hộ của thần lúa.

Người già làng cùng cư dân bản thực hiện nghi lễ khấn vái thần linh

3.2 Phần hội

Tiếp sau nghi lễ là phần hội. Sau khi thực hiện nghi thức cúng bái, dân làng tụ tập lại, ngồi quanh những mâm cỗ, và thưởng thức rượu cần. Mọi người cùng nhau ăn uống và tận hưởng niềm vui. Nếu bạn là du khách tham gia lễ hội, bạn sẽ được mời thưởng thức các món ăn đặc sản của vùng núi rừng Trường Sơn.

Sau khi ăn uống, mọi người tham gia vào các trò chơi dân gian như nhảy lò cò, kéo co, và vật tay. Ngoài ra, có các tiết mục biểu diễn ca múa, hát những bài dân ca truyền thống để thắt chặt tình đoàn kết của dân làng.

Một số hình ảnh đáng nhớ từ lễ hội trỉa lúa Quảng Bình

Tất cả cùng uống rượu và bày tỏ lòng biết ơn đối với con vật hiến sinh. Ảnh: Phong Nha Explorer

Sau khi kết thúc lời khấn, người dân bắt đầu chọc lỗ trên bãi đất để gieo hạt. Ảnh: Phong Nha Explorer

Phần hội với những trò chơi dân gian độc đáo. Ảnh: Phong Nha Explorer

Người Bru-Vân Kiều tái hiện lại cảnh lễ hội trỉa lúa trong ngày hội văn hóa các dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Bình