Lê Hựu Hà

Lê Hựu Hà (5/6/1946 - 9/5/2003) là một nhạc sĩ Việt Nam nổi bật với các ca khúc như Nắng vàng biển xanh và anh, Vào hạ, Hãy yêu như chưa yêu lần nào, Nỗi đau dịu dàng, Yêu em, Tôi muốn, Huyền thoại người con gái... Ông là một trong những thành viên quan trọng của ban nhạc Phượng Hoàng.

Cuộc đời

Lê Hựu Hà sinh ngày 5 tháng 6 năm 1946 tại Biên Hòa, Đồng Nai, trong một gia đình theo đạo Phật. Ông mang pháp danh Đồng Thành và không sử dụng thuốc lá hay rượu bia.

Khi vào đại học, Lê Hựu Hà theo học tại Trường Đại học Văn khoa Sài Gòn. Trong Tết Mậu Thân năm 1968, ông được gọi nhập ngũ tại Trường Bộ binh Thủ Đức, sau đó làm việc tại Cục Quân Nhu Gò Vấp và rời quân ngũ vì vấn đề về mắt.

Lê Hựu Hà bắt đầu sự nghiệp âm nhạc từ năm 1965 với ban nhạc Hải Âu tại Đại hội nhạc trẻ của Trường Trung học La San Taberd. Ca khúc đầu tiên của ông là “Yêu em”, tiếp theo là “Mai Hương” (dành tặng người vợ đầu tiên), rồi đến “Nhớ thương nhau hoài”, “Chiều về” và nhiều bài khác.

1971-1974: Ban nhạc Phượng Hoàng

Đến năm 1971, ông mới thực sự nổi bật khi thành lập ban nhạc Phượng Hoàng cùng nhạc sĩ Nguyễn Trung Cang và ca sĩ chính Elvis Phương. Các ca khúc nổi bật do ông sáng tác trong giai đoạn này bao gồm: “Tôi muốn”, “Hãy ngước mặt nhìn đời”, “Yêu em”, “Lời người điên”, “Hãy vui lên bạn ơi”, “Bài hát cho người tuổi trẻ”, “Huyền thoại người con gái”, “Phiên khúc mùa đông”, “Yêu người và yêu đời”...

1975-2003: Giai đoạn sau 1975

Ca khúc Lời trái tim muốn nói được viết lại từ một bản thảo cũ, thể hiện những tâm tư về “những tháng năm không có ngày vui” của ông.

Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, trong giai đoạn đầu kiểm soát miền Nam, Lê Hựu Hà bị Sở Văn hóa Thông tin Thành phố Hồ Chí Minh nhầm lẫn tên ban nhạc Phượng Hoàng với chương trình Phượng Hoàng của Quân lực Việt Nam Cộng Hòa, dẫn đến việc ông phải tham gia “cải tạo tư duy”. Ông bị yêu cầu viết tự kiểm và bị chỉ trích vì cho rằng âm nhạc của ông là “suy đồi và tiểu tư sản thối nát”.

Đến cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21, âm nhạc của ông vẫn bị cấm đoán do sự nhầm lẫn tên ban nhạc Phượng Hoàng với trung tâm sản xuất và phát hành băng nhạc cùng tên ở hải ngoại. Lê Hựu Hà cũng từng bị gọi đi quân dịch năm 1968, học tại trường Bộ Binh Thủ Đức, sau đó làm việc ở Cục Quân Nhu và bị mang tiếng “ngụy quân” dù ông chưa từng tham gia chiến đấu và đã sớm giải ngũ.

Sau một thời gian dài ngừng sáng tác, ông thành lập ban nhạc Hy Vọng với sự tham gia của Quốc Dũng, Mạnh Tuấn, Huỳnh Hiệp, Bảo Chân, Lý Được, Minh Hải, Quốc Dũng và các ca sĩ Sĩ Thanh, Tuyết Loan, Trang Kim Yến, và sau đó là ban Phiêu Bồng. Người vợ thứ hai của ông là ca sĩ Nhã Phương.

Trung tâm Thúy Nga đã phát hành nhiều sáng tác của ông trong thời kỳ này, bao gồm các ca khúc như “Hãy yêu như chưa yêu lần nào”, “Đừng trách người ơi”, “Khổ vì yêu nàng”...

2003: Qua đời

Ông qua đời trong sự cô đơn vào ngày 9 tháng 5 năm 2003 do tai biến mạch máu não tại căn hộ riêng trên đường Hồ Hảo Hớn, quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh. Ông được phát hiện sau vài ngày mất. Trước đó không lâu, ông vừa nhận được thông báo từ chính phủ Hoa Kỳ về việc chấp thuận cho ông sang California để đoàn tụ với các con và người vợ đầu tiên, Mai Hương.

Thành Tựu

Lê Hựu Hà, cùng với Nguyễn Trung Cang, là những người tiên phong trong việc xây dựng nền nhạc trẻ thuần Việt Nam. Trong khi nhiều nhóm nhạc trẻ thời bấy giờ như The Enterprise, CBC, The Dreammers, Les Vampires... chủ yếu cover các bài hát quốc tế và sử dụng tên gọi nước ngoài, thì ban Phượng Hoàng lại theo đuổi phương châm người Việt chơi nhạc Việt.

Ngoài việc sáng tác các ca khúc pop và rock thuần Việt, Lê Hựu Hà còn nổi tiếng là một nhạc sĩ chuyên viết lời Việt cho nhiều ca khúc quốc tế. Ông đã biên soạn lời cho khoảng gần 100 bài hát, trong đó có các ca khúc nổi bật như “Đồng xanh”, “Nỗi đau dịu dàng”, “Ngày hôm qua”, “Không có em”...

Từ năm 1998, ông đã cộng tác với nhạc sĩ Tùng Châu để viết lời cho nhiều ca khúc nổi bật của Paris By Night như: “Khổ vì yêu nàng”, “Hai chiếc bóng cô đơn”, “Tình yêu muôn thuở”, “Vị ngọt đôi môi”... Trong những tác phẩm này, Tùng Châu đảm nhận phần nhạc, còn Lê Hựu Hà viết lời.

Vào năm 2004, ông được trao tặng Giải thưởng Làn Sóng Xanh ở hạng mục Nhạc sĩ được yêu thích nhất.

Tác phẩm

Trước năm 1975

• Bài hát dành cho thế hệ trẻ
• Chiều tà
• Nhìn nhau hôm nay
• Dịu dàng bên em
• Đôi khi muốn khóc
• Hãy ngẩng cao đầu nhìn đời
• Nhìn xuống chân
• Hãy vui lên, bạn ơi
• Hát lên nào (Sing)
• Huyền thoại cô gái
• Không có em (Without you)
• Lời của kẻ điên
• Mặt trời đã mọc
• Một đời như cỏ cây
• Người yêu ra đi (If you go away)
• Khúc mùa đông
• Tôi muốn
• Xin hãy cười lần nữa vì anh
• Yêu em
• Yêu người và yêu cuộc sống

Viết lời Việt

• Chờ đợi cả một đời (do nhóm MTV thu âm)
• Điều đó đã xảy ra
• Đêm trắng (Knights in White Satin)
• Cánh đồng xanh (Green Field)
• Đừng quên anh nhé (nhạc của Cher, do Phương Thanh thu âm)
• Đừng trách cuộc đời (do nhóm Tik Tik Tak thu âm)
• Yêu một cách hồn nhiên (nhạc ABBA, do nhóm Tik Tik Tak thu âm)
• Không thể quên em (nhạc Hoa, do Lam Trường thu âm)
• Giáng sinh vui vẻ (nhạc Hoa, do Lam Trường thu âm)
• Mỗi người một giấc mơ (nhạc Hoa)
• Ngủ đi em (do Nguyễn Hưng thu âm)
• Người từ Triều Châu (nhạc Hoa)
• Người yêu đã rời xa (Nhạc Hoa, do Minh Thuận thu âm)
• Nhớ em mãi (All My Loving)
• Nỗi đau dịu dàng (Killing me softly with his song)
• Tình bạn (nhạc Hoa, do Lam Trường thu âm)
• Tình đầu chưa phai
• Tình mãi lạc lõng
• Tình yêu bất tận (Nhạc Hoa, do Minh Thuận thu âm)
• Trái tim mong manh
• Ngày hôm qua

Viết cho trung tâm Thúy Nga

• Chiếc bóng mỏng manh
• Chờ đợi một tiếng yêu
• Đừng trách người ơi
• Hai bóng cô đơn (sáng tác cùng Tùng Châu, bút danh 'Khánh Uyên')
• Hai mặt của tình yêu (nhạc quốc tế lời Việt)
• Kẻ lừa dối đáng yêu
• Khổ vì yêu em (Tùng Châu & Lê Hựu Hà)
• Lắng nghe trái tim hát (nhạc quốc tế lời Việt)
• Nếu yêu (Tùng Châu & Lê Hựu Hà)
• Ngàn năm yêu mãi (Tùng Châu & Lê Hựu Hà)
• Nỗi đau người để lại (Tùng Châu & Lê Hựu Hà)
• Tất cả là âm nhạc (Tim Heinz & Lê Hựu Hà)
• Thiên đàng gần kề (Tùng Châu & Lê Hựu Hà)
• Tiếc gì (nhạc quốc tế lời Việt)
• Tình yêu là gì (Tùng Châu & Lê Hựu Hà)
• Tình là như vậy
• Tình yêu vẫn còn (nhạc quốc tế lời Việt)
• Tình yêu vĩnh cửu (nhạc quốc tế lời Việt)
• Trả lại cho người
• Trương Chi & Mỵ Nương (Tùng Châu & Lê Hựu Hà)
• Ước mơ tương lai (Tùng Châu & Lê Hựu Hà)
• Vị ngọt môi hôn (Tùng Châu & Lê Hựu Hà)
• Vũ điệu tình yêu (nhạc quốc tế lời Việt)
• Vứt bỏ chữ tình (Tùng Châu & Lê Hựu Hà)
• Con đường tình yêu hai lối (Tùng Châu & Lê Hựu Hà)

Khác

• Cuộc sống
• Hát về cuộc sống hôm nay và mai sau (Lời trái tim muốn nói)
• Yêu như chưa bao giờ yêu
• Lắng nghe trái tim ca hát
• Ngày mai khi tôi ra đi
• Ánh nắng vàng trên biển và anh
• Nhầm lẫn tình yêu đã quên mình
• Nhớ em
• Tình còn mưa bay (Lê Hựu Hà & Nguyễn Trung Cang)
• Trái tim yếu đuối
• Mùa hè đến