Lễ Tạ ơn (tiếng Anh: Thanksgiving) là một ngày lễ hàng năm được tổ chức chủ yếu tại Hoa Kỳ, Canada, một số đảo ở Caribe và Liberia. Ý nghĩa ban đầu là mừng thu hoạch được mùa và tạ ơn Thiên Chúa đã giúp cho cuộc sống no đủ và an lành. Đây cũng là ngày nghỉ lễ chính thức cho tất cả người lao động tại Mỹ và Canada.
Ngày và nơi diễn ra lễ Tạ ơn đầu tiên vẫn là vấn đề chưa rõ ràng. Mặc dù lễ Tạ ơn sớm nhất đã được kiểm chứng diễn ra vào ngày 8 tháng 9 năm 1565 tại khu vực ngày nay là Saint Augustine, Florida, nhưng 'lễ Tạ ơn đầu tiên' theo truyền thống được coi là đã diễn ra tại khu vực thuộc thuộc địa Plymouth vào năm 1621.
Ngày nay, tại Hoa Kỳ, lễ Tạ ơn được tổ chức vào ngày thứ Năm lần thứ tư của tháng 11 vì thế ngày này có thể không phải là ngày thứ năm cuối cùng của tháng 11 như nhiều người lầm tưởng (ví dụ năm 2012, tháng 11 có đến 5 ngày thứ năm). Tại Canada, nơi có cuộc thu hoạch sớm hơn, ngày lễ này được tổ chức vào ngày thứ Hai lần thứ hai của tháng 10.
Lịch sử
Lễ Tạ ơn gắn liền với các lễ hội ngày mùa thường được tổ chức ở châu Âu từ xưa. Trong truyền thống Anh, ngày tạ ơn và nghi lễ tôn giáo tạ ơn đặc biệt trở nên quan trọng trong quá trình Cải cách Kháng Cách tại Anh trong thời kỳ trị vì của vua Henry VIII.
Tại Bắc Mỹ, lễ hội này đầu tiên được tổ chức tại Newfoundland bởi Martin Frobisher và nhóm Thám hiểm Frobisher năm 1578, để mừng tạ ơn Chúa đã cho sống sót qua cuộc hành trình dài và nhiều bão tố từ Anh. Một lễ hội khác được tổ chức vào ngày 4 tháng 12 năm 1619 khi 38 người khai hoang từ giáo khu Berkeley xuống thuyền tại Virginia và tạ ơn Thượng đế.
Tuy nhiên trước đó, cũng có thông tin về một buổi tiệc Tạ ơn tổ chức bởi Francisco Vásquez de Coronado (cùng với nhóm người da đỏ Teya) ngày 23 tháng 5 năm 1541 tại Texas, để ăn mừng việc họ tìm ra lương thực. Một số người cho rằng đây là cuộc tổ chức Tạ ơn thật sự đầu tiên tại Bắc Mỹ. Một sự kiện tương tự xảy ra một phần tư thế kỷ sau, vào ngày 8 tháng 9 năm 1565 tại St. Augustine, Florida khi Pedro Menéndez de Avilés gặp đất liền; ông và những người trên thuyền đã tổ chức một buổi tiệc với người bản xứ.
Sự tích về ngày lễ tạ ơn
Vào khoảng thế kỷ 16-17, một số người theo Công giáo và Thanh giáo tại Anh bị hoàng đế lúc đó bắt cải đạo để theo tôn giáo của ông ta, trong cuộc Cải cách Tin Lành. Những người này không chấp nhận và bị giam vào tù. Sau khi giam một thời gian vị hoàng đế truyền họ lại và hỏi lần nữa, họ vẫn quyết không cải đạo. Hoàng đế không giam họ vào tù nữa mà nói với họ rằng nếu họ không theo điều kiện của ông ta thì họ phải rời khỏi nước Anh.
Những người này rời khỏi Anh đến Hà Lan sinh sống nhưng họ sớm nhận ra mình không thể hoà nhập ở nơi này và lo sợ con cháu của họ sẽ bị mất gốc, một số nhóm người rời khỏi Hà Lan để đến Tân Thế giới (Châu Mỹ) sinh sống, và sau này thường được gọi là Người hành hương (Pilgrims). Những người này đi trên một con thuyền tên là Mayflower, họ đặt chân đến Thuộc địa Plymouth thuộc vùng Tân Anh (New England) khi đang mùa đông. Đói và lạnh, một nửa trong số họ không qua nổi mùa đông khắc nghiệt. Đến mùa xuân, họ may mắn gặp được những thổ dân da đỏ tốt bụng và cho họ ít lương thực. Người da đỏ dạy họ những cách sinh tồn ở vùng đất này như cách trồng hoa màu, săn bắt,... Khi người Pilgrims đã có thể tự lo cho bản thân được, họ tổ chức một buổi tiệc để tạ ơn Chúa Trời vì đã cho họ có thể sống đến ngày hôm nay, họ mời những người da đỏ và cùng nhau ăn uống vui vẻ. Từ đó về sau, hằng năm con cháu của người Pilgrims luôn tổ chức lễ tạ ơn để cảm ơn cho những gì tốt đẹp đã đến với cuộc sống.
Theo tài liệu, buổi lễ tạ ơn đầu tiên tại Hoa Kỳ, do người Pilgrims tổ chức, là vào năm 1621 tại Thuộc địa Plymouth, ngày nay thuộc Massachusetts, sau một vụ thu hoạch tốt.
Tổ chức truyền thống
Lễ Tạ ơn thường được tổ chức với các bữa tiệc tối cùng gia đình và bạn bè, với món gà tây. Tại Canada và Hoa Kỳ, đây là dịp quan trọng để sum họp cùng nhau, và nhiều người sẽ đi xa để về quê hương. Ngày nghỉ cuối tuần kéo dài bốn ngày tại Hoa Kỳ cho phép mọi người có thời gian bên gia đình: họ được nghỉ làm hoặc học vào thứ Năm và thứ Sáu của tuần đó. Lễ Tạ ơn thường được tổ chức tại nhà, khác với Lễ Độc lập Hoa Kỳ hay Giáng Sinh, những ngày lễ có nhiều hoạt động công cộng (như pháo hoa hay đi chơi). Ở Canada, nó là một cuối tuần ba ngày, người ta thường được nghỉ vào thứ Hai trong tuần thứ hai của tháng 10 hàng năm.
Ở Hoa Kỳ, người ta thường nhớ lại bữa tiệc được tổ chức vào năm 1621 giữa người da đỏ Wampanoag và nhóm Pilgrim đã định cư tại Massachusetts. Lễ Tạ ơn ban đầu được tổ chức chủ yếu bởi các lãnh đạo tôn giáo ở New England cho đến năm 1682, và sau đó là sự kết hợp giữa lãnh đạo tôn giáo và chính phủ cho đến sau Cách mạng Mỹ. Tổng thống Hoa Kỳ George Washington đã công bố ngày Lễ Tạ ơn quốc gia đầu tiên vào ngày 26 tháng 11 năm 1789, như 'ngày để công nhận và cầu nguyện công cộng để biết ơn về sự ban phước và ơn lành của Thiên Chúa Toàn Năng'. Nhiều chi tiết trong câu chuyện đã được điều chỉnh và biến tấu từ những năm 1890 và đầu thế kỷ 20 để thể hiện lòng đoàn kết dân tộc sau Nội chiến Mỹ và để đồng nhất các dân nhập cư.
Ở Canada, Lễ Tạ ơn kéo dài ba ngày. Dù ngày Lễ Tạ ơn chính thức là thứ Hai, người Canada thường tổ chức bữa tiệc vào bất kỳ ngày nào trong ba ngày cuối tuần đó. Điều này thường dẫn đến việc có nhiều buổi tiệc khác nhau với những nhóm khác nhau vào các ngày khác nhau.
Kể từ cuối những năm 1930, mùa mua sắm Giáng Sinh tại Hoa Kỳ chính thức bắt đầu sau khi Lễ Tạ ơn kết thúc. Tại New York City, diễu hành Lễ Tạ ơn của Macy's diễn ra hằng năm vào ngày này tại Manhattan. Diễu hành thường có nhiều khán giả với nhiều chủ đề, bao gồm cả những chiếc bóng bóng lớn hình các nhân vật từ truyền hình và các ban nhạc từ các trường trung học. Cuối cùng, diễu hành luôn kết thúc bằng hình ảnh Ông già Noel. Ngoài ra, cũng có nhiều cuộc diễu hành khác ở nhiều thành phố khác.
Ngày Thứ Sáu (hay còn gọi là Black Friday) sau ngày Lễ Tạ ơn là ngày mua sắm sôi động nhất trong năm tại Hoa Kỳ. Nhiều cửa hàng đã bắt đầu đón chào khách hàng với những món hàng dành cho mùa lễ ngay sau lễ Halloween.
Bóng bầu dục thường là một phần không thể thiếu trong ngày Lễ Tạ ơn ở Hoa Kỳ cũng như ở Canada. Các đội bóng chuyên nghiệp thường thi đấu vào ngày này để khán giả có thể theo dõi qua truyền hình. Ngoài ra, cũng có nhiều trận đấu giữa các đội bóng trung học và đại học vào cuối tuần này, thường là với những đối thủ truyền thống.
Ở cả Hoa Kỳ và Canada
Hoa Kỳ | Canada | |
---|---|---|
26 tháng 11 năm 2015 | 12 tháng 10 năm 2015 | |
24 tháng 11 năm 2016 | 10 tháng 10 năm 2016 | |
23 tháng 11 năm 2017 | 9 tháng 10 năm 2017 | |
22 tháng 11 năm 2018 | 8 tháng 10 năm 2018 | |
28 tháng 11 năm 2019 | 14 tháng 10 năm 2019 | |
26 tháng 11 năm 2020 | 12 tháng 10 năm 2020 | |
25 tháng 11 năm 2021 | 11 tháng 10 năm 2021 | |
24 tháng 11 năm 2022 | 10 tháng 10 năm 2022 | |
23 tháng 11 năm 2023 | 9 tháng 10 năm 2023 | |
28 tháng 11 năm 2024 | 14 tháng 10 năm 2024 | |
27 tháng 11 năm 2025 | 13 tháng 10 năm 2025 |
Ghi chú
Liên kết ngoài
- Lễ Tạ ơn: Một Lễ hội dành cho Người Tín Đức và Không Tín Đức, Kristen Moulton, Salt Lake Tribune, TheHuffingtonPost 19/11/2010
- Tìm hiểu về Lễ Tạ ơn
- Lễ Tạ ơn đầu tiên - Christian Science Monitor
- Danh sách các ngày Lễ Tạ ơn tại Canada và lý do của chúng
- Diễu hành Lễ Tạ ơn của Macy's Lưu trữ 22/04/2012 tại Wayback Machine - trang chính thức
- Lễ Tạ ơn Trên Thế Giới
- Diễu hành Lễ Tạ ơn tại Mỹ ở Detroit, MI
- Các trận đấu bóng bầu dục chuyên nghiệp vào Ngày Lễ Tạ ơn từ năm 1920
- Lịch sử thời gian Lễ Tạ ơn
- Tổng thống Obama tha gà tây nhân Lễ Tạ ơn, VOA 26/11/2012
- Tất cả các công thức món ăn cho Lễ Tạ ơn từ All Recipes
- Reader's Digest Hướng Dẫn Cụ Thể Toàn Diện về Công Thức Cổ Điển Lưu trữ 18/10/2006 tại Wayback Machine
- Hướng dẫn của Butterball về Gà Tây cho Ngày Lễ Lưu trữ 15/02/2006 tại Wayback Machine
- EatTurkey.com: Nấu Ăn Cho Lễ Tạ ơn từ Liên Đoàn Gà Tây Quốc Gia Lưu trữ 24/11/2005 tại Wayback Machine
- Epicurious: Trang Chủ Nấu Ăn Cho Lễ Tạ ơn
- Food Network: Lễ Tạ ơn Lưu trữ 24/11/2005 tại Wayback Machine
- Mẹo về Gà Tây từ Metafilter
- Kế Hoạch Chuẩn Bị Lễ Tạ ơn của Martha Stewart Lưu trữ 12/02/2006 tại Wayback Machine