Lễ xướng tên danh khoa Đinh Dậu (Trần Tế Xương)

Lễ xướng tên danh khoa Đinh Dậu (Trần Tế Xương) đề cập đến tóm tắt nội dung chính, phân tích cấu trúc, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng với ngữ cảnh sáng tạo, sự ra đời của tác phẩm và tiểu sử, quan điểm cũng như sự nghiệp sáng tác theo phong cách nghệ thuật giúp học sinh hiểu tốt môn văn 8.

Tác giả

1. Tiểu sử

- Trần Tế Xương (1870 - 1907), thường được gọi là Tú Xương.

- Quê hương: làng Vị Xuyên - huyện Mĩ Lộc - tỉnh Nam Định (hiện thuộc phường Vị Hoàng, thành phố Nam Định).

- Cuộc đời ngắn ngủi, trải qua nhiều khó khăn.

2. Sự nghiệp văn học

a. Tác phẩm chính

- Với hơn 100 tác phẩm, chủ yếu là thơ Nôm, bao gồm nhiều thể loại thơ (thất ngôn bát cú, thất ngôn tứ tuyệt, lục bát) và một số tác phẩm văn tế, văn phú, câu đối,...

b. Phong cách nghệ thuật

- Thơ của Tế Xương kết hợp một cách hài hòa giữa các yếu tố hiện thực, trào phúng và trữ tình, trong đó trữ tình được coi là nguồn gốc.

- Với phong cách văn châm biếm sâu cay, tác phẩm văn của ông đã lên án các thực dân phong kiến, quan lại phục vụ cho kẻ thù, những kẻ bán rẻ lương tâm để theo đuổi tiền bạc, và những kẻ thất đức lố lăng trong thời kỳ chuyển đổi.

Sơ đồ tư duy của tác giả Trần Tế Xương:

Tác phẩm

1. Khám phá tổng quan

a. Nguồn gốc

Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu còn được biết đến với tên gọi khác là Vinh Khoa Thi Hương, được sáng tác vào năm 1897

b. Cấu trúc:  Gồm 4 phần (Đề – Thực – Luận – Kết)

- Đề (2 câu đầu): Hình thức thi cử ở nước ta vào cuối thế kỷ XIX

- Thực (2 câu tiếp): Hình ảnh các thí sinh khi tham gia kỳ thi

- Luận (2 câu tiếp): Hình ảnh những người lớn tuổi

- Kết (2 câu cuối): Thái độ phê bình của nhà thơ đối với kỳ thi

c. Thể loại: thơ

d. Phương thức biểu đạt: biểu cảm kết hợp miêu tả

2. Ý nghĩa về nội dung, nghệ thuật

a. Ý nghĩa về nội dung

Bài thơ vừa ghi lại hình ảnh “nhập trường”, vừa ghi lại cảnh lễ xướng tên danh, từ đó thể hiện tâm trạng đau đớn, chua chát của nhà thơ trước thực tế mất nước, thời kỳ giao thời hỗn loạn.

b. Ý nghĩa về nghệ thuật

- Sử dụng nghệ thuật phản chiếu, đảo ngữ

- Sử dụng ngôn ngữ dân dã, sáng sủa, đơn giản nhưng phong phú trong biểu đạt

Sơ đồ tư duy của văn bản Lễ xướng tên danh khoa Đinh Dậu: