Khám phá lễ Zù xu - nghi lễ cúng họ của người Hmông Suối Giàng
1.1 Lễ Zù xu - nghi lễ cúng họ của người Hmông Suối Giàng là gì?
Khi đến Yên Bái, bạn có thể trải nghiệm nhiều lễ hội đặc sắc như Lễ hội đền Đại Cại, Lễ hội Xên Mường của người Thái - Mường Lò, Lễ hội Hoa ban, và không thể bỏ qua lễ Zù xu của người Hmông Suối Giàng. Đây là lễ hội thể hiện sự đoàn kết của cả dòng họ, mong muốn cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Lễ Zù xu mang đậm giá trị nhân văn của người Hmông Suối Giàng.
Lễ Zù xu là nghi lễ cầu xin đấng thần linh bảo vệ, che chở cho con cháu dòng họ. Các gia đình mong muốn gặp may mắn, sức khỏe dồi dào, tránh tai ương, thóc ngô đầy kho, và cuộc sống hạnh phúc tràn đầy tiếng cười.
Tham gia lễ cúng Zù xu - nghi lễ của người Hmông Suối Giàng. Ảnh: lehoi.info
1.2 Thời gian diễn ra nghi lễ Zù xu
Lễ Zù xu của người Hmông Suối Giàng diễn ra vào những ngày khác nhau mỗi năm tùy thuộc vào từng dòng họ. Tại vùng Suối Giàng, Yên Bái, dòng họ Giàng, Sùng tổ chức vào ngày 17 hoặc 19 tháng 9 Âm lịch; dòng họ Vàng, Trang tổ chức vào ngày 27 tháng 7 Âm lịch. Hãy lên kế hoạch để tham gia lễ hội Zù xu trong khoảng thời gian này!
Cách tổ chức lễ Zù xu - nghi lễ của người Hmông Suối Giàng
Mỗi năm, từng gia đình trong dòng họ thay phiên tổ chức lễ Zù xu, do đó địa điểm tổ chức sẽ thay đổi luân phiên. Người Hmông Suối Giàng cho rằng việc tổ chức luân phiên như vậy giúp mỗi nhà thể hiện lòng thành với tổ tiên và thần linh qua việc chuẩn bị mâm cỗ cúng và chi phí tổ chức lễ.
Trẻ em Hmông Suối Giàng
Trong lễ Zù xu, gia chủ cần chuẩn bị một con lợn nặng từ 50-70 kg làm lễ vật chính. Lợn Zù xu được sử dụng cho nghi lễ và chế biến các món ăn chiêu đãi khách và thầy cúng. Vào ngày lễ, cộng đồng kiêng máu vì cho rằng máu đem lại điềm xấu cho dòng họ. Vì thế, công việc mổ lợn và trang trí bàn thờ được chuẩn bị trước đó.
Lễ Zù xu diễn ra vào buổi sáng và kết thúc vào buổi trưa. Trong ngày này, mọi gia đình cùng huyết thống tập trung tại nhà gia chủ, mang theo 1 chai rượu làm lễ vật. Ngày trước lễ, họ vào rừng chặt 3 cành cây chè vè, buộc chỉ 3 màu đen, trắng, đỏ vào ngọn cây và mang đến nhà gia chủ. Cây chè vè xua đuổi tà ma và đón may mắn đến gia đình.
Trong ngày lễ, gia chủ còn chặt cây Zàng cao 1,5 - 2m, lấy phần ngọn chôn giữa nhà và treo các cành chè vè lên thân cây Zàng. Cây Zàng cùng cây chè vè có tác dụng trừ ma, bảo vệ dòng họ khỏi điều xấu xa.
Cây chè giúp xua đuổi tà ma trong lễ cúng Zù xu
Thầy cúng bắt đầu lễ bằng cách khấn trước cây Zàng, cầu xin thần linh ban phước lành cho dòng họ có một năm mưa thuận gió hòa, tránh tai ương. Thầy cúng sau đó mang cây Zàng ra cửa chính, đi vòng ra sau nhà theo hướng phải, thực hiện nghi thức trừ tà cho dòng họ. Người trợ giúp thầy cúng mang theo dao và nỏ, sử dụng cho nghi thức xua đuổi tà ma. Cây Zàng sau đó được chôn lại giữa nhà, thầy cúng tiếp tục khấn khoảng 30 phút với nội dung như ban đầu, cầu xin thần linh bảo vệ dòng họ khỏi tà ma.
Cuối lễ, thầy cúng dùng dao sắc chẻ đôi bó chè, giao cho con cháu gia chủ vứt xa nhà. Hành động này nhằm loại bỏ điều không may mắn. Thầy cúng phụ bắn 3 mũi tên lên trời bằng nỏ để xua đuổi tà ma trên đất và trên không trung.
Đó là những thông tin về lễ Zù xu - lễ cúng họ của người Hmông Suối Giàng mà Mytour.vn muốn chia sẻ. Nếu bạn yêu thích khám phá văn hóa truyền thống, đừng bỏ lỡ lễ hội này. Hãy đến Yên Bái và trải nghiệm!
Trúc Uyên
Nguồn: Tổng hợp