Đề bài: Triết lý sống của Phan Bội Châu trong bài thơ Lưu biệt khi rời bỏ
I. Phân tích chi tiết
II. Bài viết mẫu
Phân tích về triết lý sống của Phan Bội Châu trong bài thơ Lưu biệt khi rời khỏi, độc đáo
I. Tóm tắt Phân tích triết lý sống của Phan Bội Châu trong bài thơ Lưu biệt khi rời khỏi
1. Giới thiệu
- Trong bối cảnh đất nước đang chấn động, Phan Bội Châu nảy ra như một tia sáng, lựa chọn con đường tư sản để cứu nước.
- Trước khi sang Nhật Bản năm 1905, ông viết bài thơ Lưu biệt khi rời khỏi, thể hiện lòng tráng chí và lý tưởng cao quý của một nhà tri thức yêu nước lỗi lạc thời kỳ đó.
2. Phần chính
* Tác giả và tác phẩm:
- Phan Bội Châu (1867-1940), nhà yêu nước và cách mạng hàng đầu thế kỷ XX, sáng lập hội Duy Tân theo hướng dân chủ tư sản. Không chỉ là người lãnh đạo xuất sắc, ông còn là nhà thơ văn nổi tiếng trong giai đoạn đầu thế kỷ XX.
- Lưu biệt khi xuất dương viết vào năm 1905, là những dòng thơ truyền động lực và động viên tinh thần cho những người đi và cả những người ở lại...(Tiếp theo)
>> Xem Tóm tắt Phân tích Lí tưởng sống của Phan Bội Châu trong bài thơ Lưu biệt khi xuất dương đầy đủ tại đây.
II. Mẫu văn bản Phân tích Lí tưởng sống của Phan Bội Châu trong bài thơ Lưu biệt khi xuất dương
Mẹo Bí quyết phân tích đoạn thơ hấp dẫn, cuốn hút
Trong giai đoạn cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, khi phong trào chống Pháp nội địa thất bại liên tục, thực dân Pháp gia tăng sự đàn áp, triều đình phong kiến đối mặt với nguy cơ diệt vong. Trong bối cảnh này, nhận thức được sự uổng lực của con đường cứu nước theo tư tưởng phong kiến, Phan Bội Châu là người đầu tiên đề xuất con đường cứu nước mới, dựa trên tư tưởng tư sản và hướng học tập tại Nhật Bản. Trước khi rời nước vào năm 1905, ông sáng tác bài thơ Lưu biệt khi xuất dương, truyền đạt lòng tráng chí và lý tưởng cao quý của một nhà trí thức yêu nước tầm cỡ thời kỳ đó.
Phan Bội Châu (1867-1940), tên thường gọi là Phan Văn San, hiệu Sào Nam, trong thời giam giữ tại Huế còn được biết đến với tên gọi 'Ông già Bến Ngự'. Xuất thân từ Nam Đàn, Nghệ An, ông không chỉ là nhà yêu nước, cách mạng hàng đầu thế kỷ XX, mà còn là người sáng lập hội Duy Tân theo đường lối dân chủ tư sản, khích lệ thanh niên xuất ngoại học tập (gọi là Đông Du). Đánh giá cao không chỉ là nhà cách mạng, ông còn được biết đến với đóng góp lớn trong văn hóa, nghệ thuật, với sự sáng tạo trong thơ văn, sử dụng cả chữ Hán và chữ Nôm để truyền đạt thông điệp yêu nước và ủng hộ phong trào cách mạng trong nước.
Bài thơ Lưu biệt khi xuất dương được viết vào năm 1905, là những dòng thơ truyền động lực và động viên tinh thần cho những người lên đường, cũng như là nguồn động viên dành cho những người ở lại. Bài thơ này, viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật, là tác phẩm gửi gắm triết lý, tinh thần cách mạng đầy đủ và sâu sắc.
Quan điểm mới của Phan Bội Châu về hướng đi của nam nhi trong thời đại mới được thể hiện ở hai câu thơ đầu.
'Làm trai phải có sự độc đáo
Há để tài năng tự mình phát triển'
Phan Bội Châu quan niệm rằng đấng nam nhi sống ở thế giới này phải có sự nổi bật, sống với lý tưởng cao cả, dám mơ ước những điều phi thường và không chấp nhận sự tầm thường. Ông muốn nam nhi nắm lấy sự chủ động, tạo dựng thời đại của mình, không bị ràng buộc bởi vận mệnh mà tự do quyết định số phận. Câu thơ 'Há để tài năng tự mình phát triển' thể hiện lòng khuyến khích nam nhi phát huy tài năng, tự mình khám phá và phát triển bản thân, không phụ thuộc vào điều kiện xã hội.
Từ góc nhìn mới về chí hướng nam nhi trong hai câu thơ đầu, Phan Bội Châu chuyển sang thảo luận về ý thức và trách nhiệm của họ trước thời cuộc.
'Trong thế kỷ mới, cần có tài năng độc đáo
Không ai khác, chỉ mình tớ thôi'
Phan Bội Châu tỏ ra tự tin khi khẳng định rằng trong thế kỷ mới, cần có sự độc đáo và đó chắc chắn phải là bản thân ông. 'Trăm năm' không chỉ là thời gian cá nhân tồn tại mà còn là giai đoạn quan trọng của lịch sử đất nước. Bằng cách này, ông tạo ra sự kết nối mạnh mẽ giữa trách nhiệm cá nhân và lịch sử quốc gia. Ông muốn khuyến khích các thế hệ sau phải đặt ra câu hỏi về ý nghĩa và định hình tương lai của họ trong tình hình khó khăn.
'Đất nước đã mất đi chủ quyền
Và hiện tại, học vấn đang giữa bể khủng hoảng'
Phan Bội Châu nhận thức rõ rằng đất nước đã mất đi chủ quyền, và bày tỏ sự tức giận và đau khổ trước thực trạng nhục nhã mà dân tộc phải gánh chịu. Ông không chấp nhận nền học vấn truyền thống, lạc hậu của phong kiến và tự tin đưa ra hướng đi mới. Mặc dù ông đau xót khi phải từ bỏ một phần ký ức và bản thân mình, nhưng ông chấp nhận thách thức để mở ra một tương lai mới cho đất nước.
Lối đi hiển lộ qua khát vọng hành động mạnh mẽ và tư thế trước cuộc hành trình tìm lý tưởng được Phan Bội Châu diễn đạt trong hai câu thơ kết bài.
'Muốn vượt qua biển Đông như cánh gió
Bước sóng bạc lụi tới biển khơi'
Khát vọng hành động của Phan Bội Châu được thể hiện qua hình ảnh hùng vĩ của 'cánh gió', 'biển Đông' và 'sóng bạc', tạo nên không khí khoáng đạt, mạnh mẽ, và tràn ngập chí khí. Tư thế của con người trước cuộc hành trình hiện lên lẫm liệt, sánh ngang với vũ trụ, vượt lên trên thực tế khắc nghiệt để đạt đến lý tưởng cao quý. Từ tư thế hùng dũng ấy, chúng ta nhận thức được lòng kiên quyết, đam mê mãnh liệt, sẵn sàng bắt đầu cuộc hành trình tìm kiếm con đường cứu nước, thực hiện ước mơ làm trai, xây dựng sự nghiệp vĩ đại, và ghi danh lịch sử.
Bài thơ Lưu biệt khi xuất dương vẽ nên hình ảnh tuyệt vời về sự lãng mạn và hào hùng của những nhà cách mạng thời kỳ đầu thế kỷ XX. Đó là những con người mang tư tưởng mới, can đảm, và lòng hăng say, có khao khát cháy bỏng khi bước ra khỏi quê hương để theo đuổi lý tưởng cao cả. Tận dụng khéo léo các thủ thuật ngôn ngữ, Phan Bội Châu đã nâng tầm vóc người, sánh ngang với vũ trụ, qua đó truyền đạt mạnh mẽ tinh thần cách mạng và lòng yêu nước.
""""-- KẾT THÚC """"
Trên đây là chi tiết bài văn mẫu phân tích Lí tưởng sống của tác giả Phan Bội Châu trong bài Lưu biệt khi rời bỏ, được Mytour biên soạn và tổng hợp. Tiếp theo, để nâng cao hiểu biết về môn Văn lớp 11 và đạt điểm cao trong các bài kiểm tra, bài thi, hãy tham khảo bài văn mẫu Bình luận về bài thơ Lưu biệt khi xuất dương, Phân tích đặc điểm chính của nhân vật trong bài thơ Lưu biệt khi rời bỏ của Phan Bội Châu, Đánh giá về tính cách chính trị của nhân vật trong bài Lưu biệt khi rời bỏ, Bài văn mẫu về hình tượng người chí sĩ yêu nước trong bài Lưu biệt khi rời bỏ,...