Buzz
1. Tại sao trẻ dưới một tuổi cần được tiêm phòng đầy đủ
Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo các bậc cha mẹ nên đưa trẻ dưới 1 tuổi đi tiêm phòng đầy đủ vì:
- Đây là độ tuổi có sức đề kháng yếu và hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên rất dễ mắc bệnh. Tiêm phòng đầy đủ giúp trẻ có khả năng miễn dịch tốt để phòng tránh các bệnh nguy hiểm mà trẻ đã được chích ngừa. Bằng việc tiêm vắc xin, hệ miễn dịch sẽ được kích thích tạo ra kháng thể nhận biết và vô hiệu hóa các tác nhân gây bệnh.
Tiêm phòng dưới 1 tuổi là biện pháp hiệu quả nhất để giúp trẻ phòng tránh nguy cơ từ một số bệnh nguy hiểm
- Nếu trẻ không được tiêm phòng đầy đủ hoặc tiêm muộn có thể gây ra nguy cơ cao với nhiều bệnh nguy hiểm do cơ thể không có hệ miễn dịch để tự bảo vệ.
- Mặc dù tiêm phòng không đảm bảo trẻ sẽ hoàn toàn miễn dịch trước các bệnh đã được tiêm phòng nhưng nó giảm thiểu rủi ro từ các bệnh, từ đó giảm thiểu tối đa nguy cơ tử vong ở trẻ. Thậm chí nếu trẻ mắc bệnh nhưng đã được tiêm phòng trước đó, bệnh vẫn sẽ nhẹ hơn và tránh được những nguy hiểm đối với trẻ.
- Hiện nay dù y học đã phát triển mạnh mẽ nhưng vẫn còn một số bệnh có hạn chế về khả năng điều trị, thậm chí có những bệnh mặc dù đã điều trị nhưng vẫn có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng hoặc gây ra tử vong. Tiêm phòng là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn chặn những tình huống này.
2. Lịch tiêm phòng cho trẻ dưới 1 tuổi theo đề xuất của Tổ chức Y tế Thế giới
2.1. Lịch tiêm phòng dành cho trẻ ở độ tuổi dưới 1
Lịch tiêm phòng cho trẻ dưới 1 tuổi theo đề xuất của Tổ chức Y tế Thế giới như sau:
- Giai đoạn trẻ mới sinh
Ở giai đoạn này, trẻ cần được tiêm vắc xin Viêm gan B (VGB) trong vòng 24 giờ sau khi sinh và tiêm vắc xin phòng lao (BCG).
- Giai đoạn trẻ 2 tháng tuổi
Đây là thời điểm mà trẻ cần được tiêm 3 loại vắc xin sau đây:
+ Vắc xin 5 trong 1 hoặc 6 trong 1 ở mũi tiêm đầu tiên để phòng ngừa các bệnh: Bạch hầu - Ho gà - Uốn ván - Bại liệt - Viêm gan B - Viêm màng não do Hib.
+ Vắc xin Rotavirus ở mũi tiêm đầu tiên.
+ Vắc xin Phế cầu khuẩn (PCV) ở mũi tiêm đầu tiên.
- Giai đoạn trẻ 3 tháng tuổi
+ Vắc xin 5 trong 1 hoặc 6 trong 1 ở mũi tiêm thứ hai để phòng ngừa các bệnh: Bạch hầu - Ho gà - Uốn ván - Bại liệt - Viêm gan B - Viêm màng não do Hib.
+ Vắc xin Rotavirus ở mũi tiêm thứ hai.
+ Vắc xin Phế cầu khuẩn (PCV) ở mũi tiêm thứ hai.
Bảng ghi nhớ lịch tiêm phòng cho trẻ dưới 1 tuổi theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới
- Ở giai đoạn trẻ 4 tháng tuổi
+ Tiêm vắc xin 5in1 hoặc 6in1 lần thứ ba để phòng tránh các bệnh: Bạch hầu - Ho gà - Uốn ván - Bại liệt - Viêm gan B - Viêm màng não do Hib.
+ Tiêm vắc xin Rotavirus lần thứ ba.
+ Tiêm vắc xin Phế cầu khuẩn (PCV) lần thứ ba.
- Ở giai đoạn trẻ 6 tháng tuổi
+ Tiêm vắc xin cúm.
+ Tiêm vắc xin não mô cầu BC.
- Ở giai đoạn trẻ 9 tháng tuổi
+ Tiêm vắc xin sởi đơn.
+ Đã tiêm mũi đầu tiên của vắc xin viêm não Nhật Bản.
- Đến giai đoạn 12 tháng của tuổi trẻ.
+ Đã tiêm mũi đầu tiên của vắc xin 3in1 phòng ngừa sởi, quai bị, và rubella.
+ Đã tiêm mũi đầu tiên của vắc xin thủy đậu.
+ Đã tiêm mũi đầu tiên của vắc xin viêm gan siêu vi A.
+ Đã tiêm mũi thứ hai của vắc xin viêm não Nhật Bản.
+ Đã tiêm mũi thứ tư của vắc xin phế cầu khuẩn (PCV), cách mũi thứ ba ít nhất 6 tháng.
+ Đã tiêm mũi thứ tư của vắc xin 5in1 hoặc 6in1 để phòng ngừa bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B, và viêm màng não do Hib.
2.2. Các trường hợp không nên tiêm chủng
Mặc dù lịch tiêm chủng cho trẻ dưới 1 tuổi theo khuyến cáo của WHO được đề xuất như vậy nhưng các trường hợp sau đây nên xem xét hoặc tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc tiêm vắc xin:
Nếu trẻ có tiền sử dị ứng từ cha mẹ, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi tiêm vắc xin
- Nếu trước đó trẻ đã từng gặp các biểu hiện như sốc phản vệ, dị ứng, co giật, hoặc sốt cao,...
- Nếu trẻ mắc một số bệnh như suy hô hấp, suy tim, suy gan,...
- Nếu hệ miễn dịch của trẻ có dấu hiệu suy giảm.
2.3. Những điểm cần chú ý sau khi tiêm vắc xin
2.3.1. Một số hiện tượng phụ có thể xảy ra sau tiêm vắc xin
Sau khi tiêm vắc xin, trẻ có thể gặp một số tác dụng phụ như sau:
- Có thể xuất hiện sưng đỏ, phồng rộp, nổi cục cứng đau ở vị trí tiêm.
- Có thể gặp phải sốt nhẹ.
Cần chú ý các tác dụng phụ để kịp thời đưa trẻ đến bệnh viện kiểm tra:
- Nếu vết tiêm sưng đau kéo dài không giảm đi.
- Nếu trẻ bị sốt và không giảm sau khi sử dụng thuốc hạ sốt theo liều lượng khuyến cáo hoặc có sốt cao từ 39 độ C trở lên kéo dài và kèm theo co giật.
- Nếu trẻ có những biểu hiện đặc biệt như bú kém, từ chối bú, da tái, hoặc quấy khóc nhiều,...
2.3.2. Những điều cần chú ý sau khi tiêm chủng cho trẻ
Ngoài việc ghi lại lịch tiêm chủng cho trẻ nhỏ hơn 1 tuổi theo khuyến nghị từ WHO, sau khi tiêm xong, cha mẹ cần nhớ những điều sau:
- Sau khi tiêm vắc xin, cha mẹ cần giữ trẻ ở cơ sở tiêm chủng trong 30 phút để theo dõi phản ứng với vắc xin.
- Không nên đặt chanh hoặc khoai tây lên vết tiêm vì có thể gây nhiễm trùng. Nếu vết tiêm sưng đau, mẹ có thể dùng đá lạnh để làm giảm đau cho trẻ.
- Theo dõi thân nhiệt và lịch trình ăn uống nghỉ ngơi của trẻ trong 24 giờ sau khi tiêm. Nếu trẻ bị sốt dưới 39 độ C, mẹ nên cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt theo liều lượng khuyến nghị phù hợp với độ tuổi và cân nặng. Không bao giờ cho trẻ sử dụng thuốc chứa axit salicylic hoặc aspirin vì chúng có thể tạo ra những hiện tượng nguy hiểm cho trẻ khi kết hợp với thành phần trong vắc xin.
- Trong thời gian trẻ bị sốt, cha mẹ nên mặc cho trẻ những bộ quần áo mỏng nhẹ và thông thoáng, đồng thời cho trẻ bú hoặc uống nước nhiều hơn.
