Lichen là sự kết hợp giữa nấm (mycobiont) và một sinh vật có khả năng quang hợp (photobiont hoặc phycobiont) trong mối quan hệ cộng sinh. Sinh vật quang hợp có thể là tảo lục (thường là Trebouxia) hoặc vi khuẩn lam (thường là Nostoc). Hình thái, sinh lý và hóa sinh của lichen rất khác biệt so với nấm và tảo riêng biệt. Lichen tồn tại ở nhiều môi trường khắc nghiệt như đài nguyên Bắc Cực, sa mạc, và bờ đá. Chúng phát triển phong phú trên lá và cành cây trong rừng mưa và rừng gỗ, cũng như trên đá, tường gạch và đất. Nóc nhiều tòa nhà cũng có sự hiện diện của lichen.
Lichen rất phổ biến và có thể sống lâu dài; tuy nhiên, nhiều loại lichen rất nhạy cảm với sự thay đổi thời tiết đột ngột. Chúng có thể được các nhà khoa học sử dụng để đánh giá mức độ ô nhiễm không khí hoặc tổn hại tầng ôzôn. Ngoài ra, lichen là thức ăn chủ yếu của loài hươu Bắc Cực.
Lichen có thể được sử dụng để chế biến rượu, nước hoa, phẩm nhuộm, cũng như trong y học. Ước tính khoảng 6% diện tích đất liền trên Trái Đất được bao phủ bởi lichen. Tại Scotland, phẩm nhuộm từ lichen được gọi là crottle.
Hình ảnh
Xem thêm
- Ahmadjian V. (1993). Cộng Sinh Địa Y. New York: John Wiley & Sons. ISBN 0-471-57885-1.
- Brodo, I.M., S.D. Sharnoff, và S. Sharnoff, 2001.Địa Y Bắc Mỹ. Yale University Press, New Haven.
- Gilbert, O. 2004. Những Người Săn Lùng Địa Y. The Book Guild Ltd. England.
- Haugan, Reidar; Timdal, Einar (1992). “Squamarina scopulorum (Lecanoraceae), một loài địa y mới từ Na Uy”. Tạp chí Thực Vật Bắc Âu. 12 (3): 357–360. doi:10.1111/j.1756-1051.1992.tb01314.x.
- Hawksworth, D.L. và Seaward, M.R.D. 1977. Địa Y Học tại Quần Đảo Anh 1568 - 1975. The Richmond Publishing Co. Ltd., 1977.
- Kershaw, K.A. Sinh Lý Học Địa Y, 1985. Cambridge University Press Cambridge.
- Kirk, PM; Cannon, PF; Minter, DW; Stalpers, JA. (2008). Từ Điển Các Loài Nấm (ấn bản 10). Wallingford: CABI. ISBN 978-0-85199-826-8.
- Knowles M.C. (1929). “Địa Y ở Ireland”. Biên Niên Học Viện Hoàng Gia Ireland. 38: 1–32.
- Purvis, O.W., Coppins, B.J., Hawksworth, D.L., James, P.W. và Moore, D.M. (Biên tập) 1992. Flora Địa Y của Anh và Ireland. Bảo Tàng Lịch Sử Tự Nhiên, London.
- Sanders W.B. (2001). “Địa Y: Giao Điểm giữa Nấm học và Sinh lý học Thực Vật”. BioScience. 51 (12): 1025–1035. doi:10.1641/0006-3568(2001)051[1025:LTIBMA]2.0.CO;2.
- Seaward M.R.D. (1984). “Danh Mục Địa Y Ireland”. Glasra. 8: 1–32.
- Whelan, P. 2011.Địa Y ở Ireland. The Collins Press, Cork, Ireland.
Liên kết ngoài
- Thông tin về địa y trong Từ điển bách khoa Việt Nam
- Địa y (sinh học) tại Encyclopædia Britannica (tiếng Anh)
- Chìa khóa nhận diện địa y trực tuyến LIAS light cho các loài địa y toàn cầu
- Thông tin về sinh học địa y của Đại học Sydney Lưu trữ 2004-12-11 trên Wayback Machine
- Dự án NL Nature của Memorial University, tập trung chủ yếu vào địa y
- Bài viết của ESA về khả năng sống sót của địa y trong quỹ đạo thấp của trái đất
- Cộng đồng Địa y Anh Quốc Lưu trữ 2019-07-03 trên Wayback Machine
- Địa y ở Ireland Lưu trữ 2014-12-20 trên Wayback Machine
- Địa y ở Bắc Mỹ
- Tạp chí Online Pacific Northwest Fungi, bao gồm các bài viết về địa y Lưu trữ 2008-06-19 trên Wayback Machine
- Nấm phát hiện ra nông nghiệp Lưu trữ 2007-05-13 trên Wayback Machine
- Hình ảnh về địa y nhiệt đới
- Hình ảnh chất lượng cao 1.5 Gigapixel của một tảng đá phủ địa y
- Ví dụ tốt về địa y
- Cách trồng địa y Lưu trữ 2016-03-13 trên Wayback Machine
- “Địa y” . New International Encyclopedia. 1905.
- “Địa y” . Encyclopedia Americana. 1920.