1. Các loại tổn thương phổ biến và cách xử lý
1.1. Căng cơ và bong gân mắt cá chân
Đây là hai dạng tổn thương thường gặp đối với vận động viên, đặc biệt là các cầu thủ bóng đá. Ngay cả các ngôi sao hàng đầu như Cristiano Ronaldo hoặc Lionel Messi cũng đã từng phải đối mặt với những vấn đề này.
- Khi cơ bị căng quá mức so với phạm vi chuyển động của cơ thể, có thể dẫn đến tình trạng rách, căng cơ. Một số nhóm cơ dễ bị tổn thương khi chơi bóng đá bao gồm cơ tứ đầu đùi và cơ gân khoeo.
Chấn thương thường xảy ra trong những tình huống va chạm khi thi đấu bóng đá
Khi bị căng cơ, người bệnh có thể gặp phải một số triệu chứng như đau, sưng tấy vùng chấn thương, đau và khó cử động ở các chi, đặc biệt là khi cố gắng di chuyển.
- Bong gân mắt cá chân xảy ra khi dây chằng ở mắt cá chân bị rách. Triệu chứng của bong gân mắt cá chân thường bao gồm sưng đau, đặc biệt là khi đặt áp lực lên chân, và gặp khó khăn trong việc di chuyển.
Phương pháp điều trị cho bong gân và căng cơ bao gồm nghỉ ngơi và hạn chế hoạt động, ngưng tất cả các hoạt động thể thao, áp dụng lạnh để giảm sưng, băng ép khu vực bị thương và giữ vị trí chấn thương cao hơn so với trái tim. Bệnh nhân cũng cần sử dụng nạng khi đi lại. Trong trường hợp cần thiết, có thể sử dụng thuốc giảm đau theo sự chỉ định của bác sĩ.
1.2. Trật khớp vai
Khi xảy ra trật khớp vai, xương cánh tay sẽ lệch khỏi ổ chảo xương bả vai, gây ra biến dạng khớp. Các triệu chứng của chấn thương bao gồm đau ở vùng vai, sưng tím quanh vai, tê và ngứa ở cánh tay, ngón tay,...
Có thể sử dụng thuốc chống viêm kết hợp với việc nghỉ ngơi và áp dụng lạnh để điều trị chấn thương. Trong những trường hợp chấn thương tái phát nhiều lần, cần xem xét phẫu thuật để điều trị hiệu quả.
1.3. Chấn thương dây chằng chéo trước
Dây chằng chéo trước là một trong những dạng chấn thương thường gặp trong bóng đá, đã từng đe dọa sự nghiệp của nhiều cầu thủ nổi tiếng của Việt Nam và thế giới. Dây chằng chéo trước nối liền xương đùi và xương ống chân, giúp phần đầu gối ổn định. Khi bị đứt, bệnh nhân sẽ gặp đau và không thể uốn đầu gối, gây khó khăn trong di chuyển.
Cần được điều trị ngay lập tức khi gặp phải chấn thương trong bóng đá
Tùy thuộc vào từng trường hợp và mức độ chấn thương, các bác sĩ sẽ lập kế hoạch điều trị thích hợp nhất. Một số trường hợp có thể được điều trị bằng phương pháp bảo tồn, trong khi những trường hợp nghiêm trọng hơn có thể đòi hỏi phẫu thuật. Việc bắt đầu điều trị chấn thương dây chằng trong vòng 3 tuần đầu tiên sau sự cố là rất quan trọng, bởi lúc này lưu lượng máu tới vùng tổn thương còn cao, giúp tăng cường khả năng phục hồi sau phẫu thuật và đảm bảo độ ổn định của dây chằng.
1.4. Viêm gân gót chân
Trong các tình huống tranh bóng, cần có tốc độ và khả năng chuyển hướng đột ngột, dẫn đến nguy cơ chấn thương ở gót chân, đặc biệt là việc đứt hoặc rách gân gót. Khi bị viêm gân gót chân, bệnh nhân sẽ đau dai dẳng ở gót và sưng tím. Để điều trị, bác sĩ có thể kết hợp nhiều biện pháp như thuốc giảm đau, phẫu thuật, hoặc tập vật lý trị liệu.
1.5. Rách sụn chêm
Sự rạn hoặc vỡ sụn chêm thường xảy ra sau những cú xoay gối đột ngột. Ban đầu, bệnh nhân vẫn có thể di chuyển bình thường và thậm chí tiếp tục thi đấu. Tuy nhiên, trong trường hợp mảnh sụn vỡ kẹt trong khớp gối, khiến sụn chêm bị rách, việc phục hồi sẽ trở nên khó khăn.
Thậm chí với việc sử dụng các kỹ thuật chụp hình như X-quang hay MRI, việc chẩn đoán cũng gặp khó khăn. Trong những tình huống cần thiết, bác sĩ có thể yêu cầu phẫu thuật nội soi để đánh giá tình trạng của khớp gối.
2. Một số biện pháp phòng tránh chấn thương khi tham gia thể thao
Để tránh chấn thương khi chơi bóng đá hoặc bất kỳ môn thể thao nào, bạn có thể tuân thủ một số biện pháp sau:
- Chọn môn thể thao phù hợp và thực hiện kỹ thuật chính xác: Mỗi môn thể thao yêu cầu một kỹ thuật riêng, hãy chọn môn phù hợp với khả năng của bạn và tuân thủ kỹ thuật đúng để giảm thiểu nguy cơ chấn thương.
Thực hiện bài khởi động trước khi thi đấu là biện pháp quan trọng để giảm nguy cơ chấn thương
- Chọn dụng cụ tập luyện phù hợp cũng là yếu tố quan trọng để giảm thiểu chấn thương, ví dụ như chọn đúng size giày, sử dụng băng gối và băng tay đúng cách để tăng cường tuần hoàn máu.
- Bắt đầu bằng việc khởi động đúng cách: Khi khởi động đủ thời gian và đúng cách, cơ thể sẽ được nâng cao nhiệt độ và vận động viên có thể thực hiện các động tác như uốn cong, xoay chuyển, kéo căng,... để giảm thiểu nguy cơ chấn thương. Ngược lại, nếu khởi động ít hoặc không đúng cách có thể dẫn đến nguy cơ chấn thương.
- Đừng quá vội vàng: Nếu bị chấn thương, hãy dừng lại và xử lý ngay để tránh làm trầm trọng thêm tình trạng tổn thương. Sau khi phục hồi, cần tập luyện từ từ và tăng dần cường độ, không nên tập luyện quá mức ngay lập tức.
Việc bổ sung dinh dưỡng để tăng cường sức khỏe xương khớp là quan trọng
- Thực hiện việc thả lỏng cơ thể và các bài tập kéo giãn cơ để giảm đau cơ bắp, ổn định nhịp tim và tránh cảm giác mỏi mệt.
- Đảm bảo chế độ dinh dưỡng đa dạng giúp cơ thể luôn khỏe mạnh và linh hoạt, đặc biệt cần tăng cường protein, carbohydrate, vitamin và canxi để bảo vệ hệ xương luôn chắc khỏe.