1. Người được xem là béo phì như thế nào?
Thức ăn nhanh ngày càng trở nên phổ biến vì sự tiện lợi mà chúng mang lại, có thể sử dụng ngay tại nơi làm việc hoặc bất kỳ địa điểm nào. Tuy nhiên, việc lạm dụng thực phẩm này cùng với việc ít tập thể dục rất dễ dẫn đến béo phì.
Béo phì gây cảm giác tự ti và thiếu tự tin về ngoại hình
Tình trạng thừa cân và béo phì có sự khác biệt về mức độ và đặc điểm, có thể được đánh giá thông qua chỉ số BMI (Chỉ số khối cơ thể) được WHO đề xuất như sau:
Đối với người Việt Nam:
Phân loại |
BMI |
Thể trạng gầy |
<18,5 |
Bình thường |
18,5 - 22,9 |
Thừa cân |
23 |
Tiền béo phì |
23 - 24,9 |
Béo phì độ I |
25 - 29,9 |
Béo phì độ II |
30 - 34,9 |
Béo phì độ III |
>35 |
BMI được tính dựa trên công thức sau:
BMI = cân nặng / (chiều cao * chiều cao) (đơn vị cân nặng: kg; đơn vị chiều cao: m)
Ví dụ: một người cao 1m70, nặng 80kg sẽ có chỉ số BMI như sau:
BMI = 80 / (1,70)2 = 27,6 (kg/m2)
Kết quả cho thấy người này bị béo phì độ I.
2. Nguyên nhân gây ra béo phì là gì?
Nguyên nhân của béo phì thường xuất phát từ những thói quen ăn uống không lành mạnh hàng ngày, cùng với một số yếu tố khác như:
Chế độ ăn uống
Thường xuyên tiêu thụ các thực phẩm có hàm lượng chất béo cao, đặc biệt là đồ ăn chiên xào, bánh ngọt, kẹo, đồ uống có gas, nước trái cây đóng hộp,...
Việc ăn uống không cân đối dẫn đến năng lượng dư thừa tích tụ trong cơ thể. Ăn muộn cũng là thời điểm hệ tiêu hóa hoạt động kém, khiến năng lượng thừa tích tụ nhanh chóng và ít được tiêu hao, tăng nguy cơ béo phì.
Thức ăn nhanh thường chứa nhiều đường và chất béo, gây cảm giác no và không tốt cho sức khỏe
Hoạt động thể chất
Ít tham gia vào các hoạt động vận động, dành nhiều thời gian cho việc sử dụng các thiết bị điện tử để giải trí và làm việc. Môi trường công sở cũng có thể gây ra tích tụ mỡ thừa do ít hoạt động.
Tâm trạng
Áp lực từ xã hội, công việc, gia đình có thể dẫn đến căng thẳng, mệt mỏi. Nhiều người thường tìm đến thức ăn nhiều đường và chất béo như đồ ăn nhanh, trà sữa, snack để giảm căng thẳng, không hề biết rằng đây lại làm tăng nguy cơ béo phì.
Giấc ngủ
Có thể do thói quen thức khuya, tâm trạng không ổn định hoặc một số vấn đề về giấc ngủ, thức khuya khiến cơ thể đói bụng nhưng không hấp thụ dinh dưỡng tốt.
Yếu tố tuổi tác
Đây cũng là một nguyên nhân dẫn đến béo phì. Khi tuổi tác tăng, cơ thể trở nên yếu đuối hơn, ít ham muốn vận động. Nếu lượng dinh dưỡng hàng ngày không cân đối, mỡ thừa sẽ tích tụ ngày càng nhiều. Béo phì ở người già cũng tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nguy hiểm.
Tuy nhiên, béo phì ngày càng phổ biến ở mọi độ tuổi, kể cả với thanh thiếu niên và trẻ em.
Bổ sung thực phẩm đúng cách là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa tác hại của béo phì đối với sức khỏe
Yếu tố di truyền
Nếu cha mẹ có nguy cơ hoặc mắc bệnh béo phì, con cái cũng có thể bị ảnh hưởng. Tuy tỷ lệ này không cao nhưng cũng cần phải chú ý đề phòng cho trẻ em có nguy cơ béo phì và những tác động tiêu cực trong tương lai.
Béo phì gây ra những tác hại gì cho sức khỏe?
Béo phì có thể gây ra nhiều bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe của con người:
-
Hệ tiêu hóa: chế độ ăn giàu chất béo, ít bổ sung rau củ quả có thể dẫn đến tình trạng khó tiêu, táo bón, hoặc các bệnh lý như viêm ruột, viêm dạ dày, trào ngược dạ dày - thực quản,…
-
Hệ tuần hoàn: béo phì là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng cao huyết áp, cao mỡ máu,… dễ dẫn đến các bệnh lý như suy tim, nhồi máu cơ tim, gan nhiễm mỡ,…
-
Hệ hô hấp: tác động của béo phì còn gây nên những hệ lụy đáng kể cho hệ hô hấp như gây ngáy ngủ, khó thở khi vận động kể cả trong thời gian ngắn, có thể dẫn đến khó/mất ngủ, một số trường hợp có thể ngưng thở trong thời gian ngắn do cơ thể quá nặng nề.
-
Xương khớp: lượng thể trọng lớn còn gây áp lực lên xương khớp, nhất là các ổ sụn khớp. Đây là yếu tố nguy cơ cao dẫn đến các tình trạng thoái hóa sụn khớp, viêm khớp dạng thấp, đau thần kinh tọa,…
-
Hệ sinh dục: người có thể trạng béo phì thường dễ đối mặt với tình trạng xuất tinh sớm, yếu sinh lý,… (ở nam giới) và rối loạn kinh nguyệt (ở nữ giới).
-
Ngoài ra, nếu trẻ em bị thừa cân, béo phì sẽ làm trẻ chậm phát triển về chiều cao hơn, đồng thời gây mất sự cân đối trên cơ thể khiến phản xạ của trẻ chậm chạp hơn so với các bạn khác. Trẻ còn dễ gặp các áp lực tâm lý và sự tự ti nhất định trong môi trường học đường và xã hội.
Một lượng lớn mỡ thừa sẽ được tiêu hao trong quá trình bạn tập thể dục
Tác hại của béo phì đối với sức khỏe có tác động đáng kể đến chất lượng cuộc sống của mọi người, chưa kể đến các hậu quả và hệ lụy về sau . Vì vậy, nếu bạn kiên trì áp dụng các chế độ rèn luyện thể thao, cân đối dinh dưỡng hợp lý và thăm khám sức khỏe định kỳ tối thiểu 6 tháng/lần chính là cách ngăn ngừa tốt nhất dành cho bạn. Hãy đến Bệnh viện Đa khoa Mytour để được tư vấn cũng như phát hiện sớm mọi triệu chứng ban đầu của bệnh lý.