Linh Quy

Xem thêm các định nghĩa khác tại Quy.

Linh Quy (chữ Hán: 靈龜/língguī; tiếng Nhật: Reiki/霊亀; tiếng Anh: Spirit turtle) hay Quy là một trong bốn linh vật trong bộ Tứ Linh của tín ngưỡng dân gian Việt Nam và thần thoại Trung Quốc. Con rùa ở phương Đông được xem là một phần của bộ Tứ Linh và cũng nằm trong nhóm Tứ Thánh Thú.

Việt Nam

Hình tượng Linh Quy đã xuất hiện trong truyện cổ tích từ thời An Dương Vương với hình ảnh của thần Kim Quy. Nhiều nghiên cứu cho rằng hình ảnh này có thể liên quan đến thần Visnou, một thần tối cao trong đạo Bà La Môn. Quy đã được thể hiện trên bia từ năm 1126 tại chùa Linh Ứng, Thanh Hóa, và tồn tại dưới dạng đội bia; mãi đến thế kỷ 15 mới thấy hình ảnh đội hạc (trên bia chùa Láng, Hà Nội), và Linh Quy cũng gắn liền với hình tượng rùa vàng ở Hồ Gươm.

Trong lĩnh vực tâm linh, người Việt coi Linh Quy là sự kết hợp giữa âm và dương: bụng phẳng đại diện cho đất (âm), còn mai khum đại diện cho trời (dương). Hình ảnh rùa đội bia tượng trưng cho hạnh phúc, sự phát triển và sức chịu đựng. Tuy nhiên, theo quan niệm của đạo Nho, Linh Quy từng bị nhìn nhận tiêu cực, được coi là biểu tượng âm của phụ nữ, dẫn đến việc dưới triều đại Gia Long, Minh Mạng, Thiệu Trị không còn thấy hình ảnh rùa trên các mảng chạm khắc. Tại bia Văn Miếu Huế, hình ảnh Linh Quy được làm dày gấp đôi để tránh sự gán ghép không mong muốn. Ở miền Bắc, Linh Quy được coi trọng, thường là biểu tượng của nguồn nước thiêng và một linh vật của đất Phật.

Nhật Bản

Trong thần thoại Nhật Bản, sinh vật này được gọi là Reiki, có nghĩa là rùa thần.

Ngày nay, hình ảnh Reiki chủ yếu xuất hiện trong các tín ngưỡng thần đạo và Phật giáo tại Nhật Bản.

Trung Quốc

Trong sách Nhĩ Nhã có nhắc đến thuật ngữ Rùa thần (神龜). Thuật ngữ này lần đầu tiên được sử dụng với tên gọi Rùa thiêng, sau đó được đổi thành Rùa thần.

Theo ghi chép trong Shuyiji, có mô tả về một con rùa đã sống đến một nghìn năm và đã tu luyện thành tinh, vì thế được gọi là rùa thần.

Hàn Quốc

Trong thần thoại Hàn Quốc, Linh Quy được biết đến với tên gọi Yeonggwi (hangul: 영귀; hanja: 靈龜). Sinh vật huyền thoại này được xem là biểu tượng của sự may mắn và là sứ giả của các vị thần.

• Rùa vũ trụ
• Long Quy
• Rùa ngao