Buzz
1. Lipit là gì?
Lipit còn được gọi là chất béo, là một phần quan trọng của chế độ dinh dưỡng của chúng ta. Nó là một trong những nguồn năng lượng quan trọng cho cơ thể và thiếu hụt nó có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Chất béo thường xuất hiện trong nhiều loại thực phẩm khác nhau và đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc và chức năng của cơ thể.
Chất béo được chia thành hai loại chính: chất béo bão hòa (chất béo xấu) và chất béo không bão hòa (chất béo tốt). Chất béo xấu có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe, trong khi chất béo tốt có nhiều lợi ích cho cơ thể.
Nhiều người không biết lipit là gì
2. Tầm quan trọng của lipit đối với cơ thể con người
Lipit là một thành phần không thể thiếu đối với cơ thể con người. Chúng ta cần hiểu rõ về chúng vì chúng đóng vai trò quan trọng trong sự hoạt động bình thường của cơ thể. Dưới đây là một số vai trò quan trọng của lipit:
Cung cấp năng lượng cho cơ thể
Trong cơ thể, lipit đóng vai trò là nơi lưu trữ năng lượng, còn được biết đến là nơi tích tụ mỡ. Do đó, chúng ta thường nghe về việc các loài động vật sẽ ăn nhiều để tích trữ mỡ, duy trì sự sống trong mùa đông khi khó kiếm thức ăn. Mỗi gram chất béo tương đương với 9 kcal. Chất béo thường có mặt trong hầu hết các loại thực phẩm, vì vậy trong một ngày, chúng ta thường không cố ý tiêu thụ một lượng lớn chất béo. Do đó, việc cân bằng chế độ ăn hàng ngày là rất quan trọng.
Phospholipid là loại chất béo tạo nên các bao myelin bọc quanh các tế bào thần kinh, tăng cường sự nhạy bén của não, ngăn ngừa sự suy giảm trí nhớ do tuổi tác. Chúng ta thường gặp phospholipid trong các nguồn Omega 3 và 6. Ngoài ra, phospholipid còn giúp hình thành màng tế bào, ngăn chặn nước từ bên ngoài xâm nhập vào bên trong tế bào.
Giúp hấp thu vitamin
Một số loại vitamin chỉ có thể tan và được hấp thu nếu có sự hiện diện của chất béo. Các vitamin như A, D, E, K thường khó tan trong nước nhưng lại tan tốt trong môi trường lipid. Do đó, lipit đóng vai trò quan trọng trong quá trình hấp thu các chất dinh dưỡng này. Việc thiếu chất béo có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thu chất dinh dưỡng từ thức ăn và dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Giữ ấm cơ thể và bảo vệ các cơ quan nội tạng
Lipit giữ vai trò ngăn chặn sự mất nhiệt của cơ thể vào mùa đông lạnh giá, hiệu quả giữ nhiệt bằng cách không cho nhiệt bị hấp thụ vào và nhiệt được sinh ra từ cơ thể không thoát ra ngoài. Tuy nhiên, điều này chỉ hữu ích vào mùa đông; vào mùa hè, lớp mỡ dày có thể làm tăng quá mức nhiệt độ cơ thể, gây ra sốc nhiệt vì không thể làm mát cơ thể.
Đối với cơ thể con người, chất béo phân bố không đồng đều và tập trung ở các tế bào dưới da để tạo ra mỡ dự trữ, sẵn sàng được sử dụng khi cần thiết. Đây là lý do khi đói mà cơ thể vẫn có thể hoạt động, vì nó đốt cháy mỡ dự trữ này để tạo ra năng lượng. Ngoài ra, một phần chất béo cũng được phân bố xung quanh các cơ quan nội tạng, bảo vệ chúng và giảm ma sát khi chúng hoạt động. Tuy nhiên, mỡ tích tụ quá nhiều có thể gây ra áp lực.
Tham gia vào việc hình thành các cấu trúc
Màng tế bào được hình thành từ hai lớp phospholipid, với đầu kỵ nước hướng vào trong và đầu thuận nước hướng ra ngoài, và cholesterol nằm ở giữa. Chất béo cũng tham gia vào cảm giác ngon miệng khi sử dụng thực phẩm, do đó, chúng ta thường tiêu thụ quá nhiều trong mỗi bữa ăn.
Chất béo góp phần hình thành màng tế bào
3. Không phải mọi chất béo đều 'xấu'
Cần nhận biết rằng không phải tất cả chất béo đều có hại cho sức khỏe. Vì vậy, ngoài việc phân biệt chất béo tốt và chất béo xấu, bạn cũng cần biết những thực phẩm nào chứa nhiều chất béo tốt để sử dụng và những thực phẩm nào chứa nhiều chất béo xấu để tránh.
Thực phẩm giàu chất béo tốt
Chất béo tốt là chất béo không bão hòa, có lợi cho sức khỏe vì chúng giúp cân bằng cholesterol trong máu, ngăn ngừa bệnh tim mạch, huyết áp cao, và xơ vữa động mạch, từ đó giảm nguy cơ bị đột quỵ.
Các thực phẩm giàu chất béo thường được tìm thấy trong cá hồi, trái bơ, dầu oliu, các loại hạt, cá mòi, dầu cá, phô mai, socola đen, lòng trắng trứng, sữa chua,…
Chất béo tốt giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch
Thực phẩm chứa nhiều chất béo xấu
Khác biệt hoàn toàn với chất béo tốt, chất béo này có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, gây béo phì và thừa cân. Đây là loại chất béo mà chị em nên tránh xa. Khi nồng độ chất này tăng cao trong cơ thể, có thể dẫn đến mỡ máu, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, thậm chí gây ra đột quỵ.
Các thực phẩm chứa nhiều chất béo không tốt bao gồm: mỡ động vật, da gia cầm, đồ ăn nhanh, đồ chiên nhiều dầu, khoai tây chiên,…
Lượng lipit xấu quá nhiều có thể gây tắc nghẽn các động mạch máu, gây ra đột quỵ
